Gia đình anh Nguyễn Đức Nhiều (27 tuổi, ngụ ấp Hòa Phú, xã An Hòa, huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh) làm nghề hầm than, hàng ngày phải thuê mướn hàng chục công nhân chẻ củi. Thấy tốn kém quá, anh Nhiều bèn nghiên cứu và đã chế tạo thành công máy chẻ củi.
Cơ sở hầm than của gia đình anh Nhiều tọa lạc trên vùng đất rộng hơn 2ha, giữa đồng ruộng bao la, với cả chục lò than nằm san sát nhau, có thể cho ra từ 10-13 tấn than/lần/lò. Với công suất lớn, số lượng gỗ nguyên liệu dùng để hầm than cũng rất lớn.
Thế nhưng, từ hàng chục năm qua, muốn chẻ những lóng cây, gốc cây thành củi, chỉ có một cách duy nhất là thuê nhân công. Những năm trước, thanh niên trong xóm còn nhiều nên dễ thuê mướn. Vài năm gần đây, họ rủ nhau vào xí nghiệp làm công nhân hoặc lên những TP lớn kiếm sống nên lao động ngày càng khó kiếm.
Anh Nhiều điều khiển máy chẻ củi do mình chế tạo
Từ chỗ lao động ít, giá thuê nhân công cũng không ngừng tăng lên, từ chỗ 100.000 đồng/ngày thì hiện nay phải trả gấp đôi. Trung bình, mỗi ngày cơ sở hầm than của anh Nhiều phải thuê đến 10 công nhân chẻ củi mới đủ đáp ứng nhu cầu.
Gặp loại cây dễ chẻ thì không sao, không may gặp các loại cây dẻo, cứng như me, điều, vú sữa, xà cừ, đặc biệt là những gốc cây, khúc cây có chảng ba, u nầng, xớ bện chằng chịt thì công nhân mất rất nhiều thời gian mới xử lý xong.
Anh Nhiều giải thích: “Với những loại cây cứng, công nhân không dùng búa chẻ mà phải dùng nhiều cây de (một dụng cụ bằng sắt) đóng chêm từ từ cho cây nứt ra thành từng miếng rồi mới đem đi hầm than được. Cách làm này mất nhiều thời gian mà số lượng củi không được bao nhiêu”. Từ thực tế đó, anh nảy ra ý định chế tạo một chiếc máy chẻ củi.
Anh dành thời gian lên mạng internet tìm kiếm thông tin, hình ảnh về loại máy này. Ở nước ngoài có người chế tạo thành công ô tô vừa cắt cành, vừa chẻ củi bằng thủy lực, nhưng giá thành quá đắt và không phù hợp để chẻ những loại gốc cây, lóng cây “khó chịu” như ở nhà mình nên anh muốn chế tạo một loại máy chẻ củi đơn giản và hiệu quả hơn.
Anh phác họa một mô hình máy chẻ củi đơn giản nhưng mạnh và có thể di chuyển được. Sau khi thiết kế xong mẫu mã, anh đến cơ sở bán máy nông ngư cơ, cửa hàng bán phụ tùng ô tô để mua những dụng cụ cần thiết.
Đem tất cả vật dụng đến một tiệm hàn điện trong xã, anh yêu cầu thợ lắp ráp một chiếc máy chẻ củi. Sau gần một tháng lắp ráp, vận hành, bổ sung, chỉnh sửa, cuối cùng chiếc máy chẻ củi “made in Nguyễn Đức Nhiều” đã thành công.
Từ khi có máy chẻ củi, cơ sở hầm than của anh Nhiều chỉ cần hai người, thậm chí có lúc một người là có đủ lượng củi cho các lò. Khi nào cần củi gấp thì một người đứng điều khiển máy, một người vác củi đưa lên máy. Anh Nhiều nổ máy, chẻ củi cho chúng tôi xem.
Từng lóng cây được đưa lên máy, để trước lưỡi búa, sau đó, anh kéo cần điều khiển, ống thủy lực ép lóng cây, khúc gỗ từ từ tách ra làm đôi, làm tư...
Đối với những thứ “khó xơi”, anh không chẻ làm đôi mà anh điều khiển máy chẻ thành những miếng gỗ nhỏ trước. Sau khi vạt hết xung quanh, còn lại phần lõi nhỏ, anh mới cho chẻ trực diện. Với cách làm như vậy, bất kỳ gốc cây, khúc gỗ nào, máy của anh cũng xử lý được.
Chi phí vật tư để làm ra một chiếc máy gần 50 triệu đồng và mỗi ngày chỉ tốn thêm khoảng 50.000 đồng mua dầu chạy máy. Máy bền, hoạt động ổn định gần một năm nay, sử dụng hết công suất và liên tục, nhưng máy chưa hề hư hỏng.
Nhiều người dân trong và ngoài tỉnh biết tin tìm đến gia đình anh Nhiều tham quan, rồi về tự mua vật dụng, chế tạo máy giống theo mô hình của anh.
Ông Lê Long Hồ, Phó Chủ tịch Hội Nông dân xã An Hòa đánh giá: Máy chẻ củi này hoạt động rất hiệu quả, chẻ những khúc củi ra thành những miếng gỗ liền lạc, không bị vỡ vụn như cách công nhân dùng sức chẻ bằng búa, hầm than đỡ bị mất gỗ và cho ra lò than “cội”, bán được giá cao hơn. “Hội chúng tôi đang làm hồ sơ, nộp lên Sở KH-CN để đưa máy chẻ củi tham gia Hội thi Sáng tạo khoa học kỹ thuật của tỉnh”.