Dự thảo Nghị quyết đã hoàn thiện lần 2 và được gửi Bộ Tư pháp thẩm định. Dự kiến, nghị quyết sẽ có hiệu lực từ ngày ký ban hành đến ngày 1-3-2027 hoặc cho đến khi các luật liên quan được sửa đổi. Trong thời gian hiệu lực, nếu có khác biệt với các văn bản pháp luật hiện hành, quy định của nghị quyết sẽ được ưu tiên áp dụng.
Cụ thể, việc thu hồi đất phục vụ nhiệm vụ quốc phòng, an ninh, trong trường hợp chưa có trong quy hoạch, sẽ do Bộ trưởng Bộ Quốc phòng hoặc Bộ trưởng Bộ Công an lấy ý kiến UBND cấp tỉnh, sau đó chủ tịch UBND cấp xã ra quyết định thu hồi đất. Quy trình này không cần ý kiến các bộ khác, không cần báo cáo Thủ tướng.
Đối với các dự án kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng có liên quan đến đất quốc phòng, an ninh chưa được xác định trong quy hoạch, UBND cấp tỉnh sẽ lấy ý kiến Bộ trưởng Bộ Quốc phòng hoặc Công an, và sau đó UBND cấp xã quyết định thu hồi đất mà không cần trình Thủ tướng Chính phủ.
Đặc biệt, quy định mới này áp dụng cho cả các dự án đã được phê duyệt chủ trương đầu tư trước khi Luật Đất đai 2024 có hiệu lực, và không phân biệt nguồn vốn đầu tư (kể cả dự án không thuộc thẩm quyền của Quốc hội, Thủ tướng).
Việc bãi bỏ quy trình trình Thủ tướng và một số ý kiến liên ngành nhằm thực hiện phân cấp mạnh cho địa phương, rút gọn thủ tục hành chính, tháo gỡ “điểm nghẽn” thể chế trong quản lý đất đai, tạo điều kiện bình đẳng cho các nhà đầu tư tiếp cận đất đai, thúc đẩy giải ngân và tiến độ thực hiện dự án
Dự thảo Nghị quyết cũng đưa ra giải pháp lấp khoảng trống pháp lý do không còn chính quyền cấp huyện từ ngày 1-7-2025. Theo đó, UBND các tỉnh, thành phố sẽ căn cứ vào chỉ tiêu sử dụng đất trong quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021–2030, tầm nhìn đến 2050 đã được phê duyệt, thay vì dựa vào chỉ tiêu do Thủ tướng Chính phủ phân bổ trước đây.
Trong thời gian các địa phương chưa phê duyệt quy hoạch cấp xã hoặc quy hoạch đô thị, nông thôn, cơ quan có thẩm quyền sẽ căn cứ quy hoạch, kế hoạch, chỉ tiêu sử dụng đất theo Nghị định 151/2025/NĐ-CP để thu hồi, giao đất, cho thuê đất và cho phép chuyển mục đích sử dụng.
