Hàng trăm hộ dân tại 2 xã Liên Hà và Tân Thanh (huyện Lâm Hà, tỉnh Lâm Đồng) đã phải “bỏ của chạy lấy người” vì thủy điện Đồng Nai 2 tích nước đột ngột. Khoảng 300ha cà phê chuẩn bị thu hoạch và nhiều nhà cửa, tài sản của người dân bị nhấn chìm.
Bỏ của chạy lấy người
Về thôn Sình Công (xã Liên Hà, huyện Lâm Hà), hình ảnh đầu tiên mà chúng tôi chứng kiến là những rẫy cà phê trĩu quả chuẩn bị đến thời kỳ thu hoạch đang dần bị nhấn chìm trong biển nước. Cùng với đó là một số ngôi nhà bị ngập sâu, có căn bị ngập tận nóc, nhiều vật dụng của người dân không kịp di dời, bị ngập nước nổi lềnh bềnh.
Bà Nguyễn Thị Hà (xóm Tân Lập, thôn Sình Công) kể: Sáng 21-9, thủy điện Đồng Nai 2 bắt đầu tích nước, do nước dâng quá nhanh, đến trưa đã vào nhà, trở tay không kịp nên mọi người trong gia đình chỉ vội lấy được một số quần áo, còn nhà cửa, đồ đạc, gà vịt đều phải bỏ lại. Nặng nhất là 2,7ha cà phê chưa kịp thu hoạch đã bị nhấn chìm, thiệt hại hàng trăm triệu đồng.
Không riêng gì hộ của bà Nguyễn Thị Hà, mà hàng trăm hộ dân khác tại thôn Sình Công và Hà Lâm (xã Liên Hà) và thôn 5 (xã Tân Thanh) cũng có chung cảnh ngộ.
Chủ tịch UBND xã Liên Hà, ông Đào Xuân Sơn, cho biết, ngày 17-9, Công ty CP thủy điện Trung Nam (chủ đầu tư thủy điện Đồng Nai 2) có văn bản thông báo tích nước, đến ngày 19-9, địa phương mới nhận được thông tin và thông báo cho dân, nhưng chỉ 2 ngày sau (ngày 21-9) thủy điện đã tích nước. Thời gian quá gấp, hầu hết người dân không kịp xoay xở. Đến ngày 22 và 23-9, địa phương huy động lực lượng giúp dân di dời được một ít tài sản, còn lại nhiều thứ máy móc, vật nuôi, ao cá và nhất là khoảng 200ha cà phê (trong đó có nhiều diện tích cà phê Catimo đã chín) bị nhấn chìm, thiệt hại sơ bộ trên 160 tỷ đồng.
Còn tại xã Tân Thanh, ông Đoàn Văn Trung, Chủ tịch UBND xã, cho biết, số hộ dân bị ảnh hưởng do tích nước là 47 hộ, trên 100ha cà phê bị ngập, trong đó khoảng 70% diện tích cà phê sắp thu hoạch nhưng do thời gian thông báo ngắn, nước ngập quá nhanh, nên ngoài 4ha được lực lượng dân quân giúp dân chặt cây để thu hoạch, thì số còn lại thiệt hại 100%.
Chưa đền bù xong đã tích nước
Ngoài việc chủ đầu tư thủy điện Đồng Nai 2 thông báo thời gian tích nước quá gấp, thì một lý do khác dẫn tới tình trạng hàng trăm hécta cà phê và nhà cửa của dân bị ngập là do họ chưa nhận được tiền bồi thường, hỗ trợ.
Theo lãnh đạo xã Tân Thanh, trước khi thủy điện này tích nước, còn 30 hộ dân trong xã vẫn chưa nhận được đồng nào tiền đền bù, một số hộ khác chỉ mới nhận được 30% - 50%. Vì vậy, người dân không có tiền để mua đất sản xuất hoặc làm nhà ở. Hiện nhiều hộ dân phải dựng tạm lán trại, thuê nhà hoặc ở nhờ nhà người thân…
Gặp chúng tôi tại thôn Đạ Sa (xã Liên Hà), ông Lê Đình Minh cho biết, gia đình ông phải sang đây thuê nhà ở vì toàn bộ nhà cửa và 5,4ha cà phê tại thôn 5, xã Tân Thanh bị ngập. Theo định giá, gia đình ông được bồi thường 600 triệu đồng, nhưng đến nay chỉ mới nhận được 180 triệu đồng, không đủ mua đất, mua nhà, thời gian tới chưa biết làm gì để sống.
Theo UBND huyện Lâm Hà, dự án thủy điện Đồng Nai 2 có diện tích thu hồi đất lớn: 475ha của 297 hộ dân với tổng kinh phí bồi thường, hỗ trợ là 134 tỷ đồng. Đến nay, Công ty CP thủy điện Trung Nam mới chuyển hơn 94 tỷ đồng để chi trả cho hơn 150 hộ dân. Trong khi đó, ông Đặng Công Chuẩn, Tổng Giám đốc Công ty CP thủy điện Trung Nam, lại khẳng định rằng, công ty đã thực hiện theo đúng lộ trình đã cam kết việc chi trả cho các hộ dân và số tiền còn lại sẽ hoàn tất chi trả trong tháng 11-2013.
Ông Đặng Công Chuẩn cũng cho rằng, việc tích nước đã được UBND tỉnh Lâm Đồng phê duyệt phương án và thời điểm tích nước đã được UBND huyện Lâm Hà thống nhất. Nhưng do ảnh hưởng 2 cơn bão số 9 và số 10, trời mưa nhiều nên nước dâng nhanh hơn. Công ty sẽ phối hợp với UBND huyện Lâm Hà có phương án hỗ trợ phù hợp cho người dân có tài sản không kịp di dời, bị thiệt hại do việc tích nước gây ra.
| |
NAM VIÊN
Công ty Thủy điện Trị An tăng lượng nước xả tràn để đảm bảo an toàn hồ chứa
Ngày 12-10, ông Phan Tấn Nhẫn, Phó giám đốc Công ty Thủy điện Trị An (Tập đoàn Điện lực Việt Nam) cho biết: Cơn bão Nari đang đi vào biển Đông có khả năng gây mưa lớn trong những ngày tới và hiện mực nước tại hồ Trị An là 61,9m (cao trình ở mức 62m là đầy hồ), đồng thời, mưa lớn vẫn liên tiếp diễn ra phía thượng nguồn làm lượng nước đổ về hồ trên 1.200m³/giây nên để đảm bảo an toàn cho hồ chứa, nhà máy sẽ tăng lượng nước xả tràn.
Theo đó, vào ngày 11-10, công ty đã có lượng nước xả tràn lên 470m³/giây và đến 7 giờ sáng ngày 12-10, Công ty Thủy điện Trị An đã tiếp tục tăng lượng xả tràn lên 630m³/giây. Như vậy, cộng với lượng nước qua tua bin phát điện thì lưu lượng nước đổ về hạ du từ sáng 12-10 sẽ là trên 1.500m³/giây.
Để tránh thiệt hại cho các hộ dân, công ty đã có thông báo cho những khu vực ở hạ lưu có thể bị ảnh hưởng do hồ thủy điện Trị An xả tràn là huyện Vĩnh Cửu, Long Thành, Nhơn Trạch, TP Biên Hòa (Đồng Nai). Yêu cầu các hộ dân sống ở hạ lưu thuộc các vùng trũng thuộc các huyện trên dễ xảy ra ngập lụt khi hồ tăng lượng xả tràn nên chủ động phòng ngừa để hạn chế thiệt hại xuống mức thấp nhất.
Hiện Ban chỉ huy phòng chống lụt bão và tìm kiếm cứu nạn ở các huyện trên cũng đã triển khai công tác cứu hộ, giúp các hộ dân ở vùng trũng di dời người và tài sản lên vùng an toàn.
TTXVN