(SGGP).- Chiều 2-2, UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế đã bàn giao 2 văn bản liên quan đến chủ quyền quần đảo Hoàng Sa cho Bộ Ngoại giao. Đó là tờ châu bản đề nghị vua Bảo Đại ban thưởng “Tứ hạng Long tinh” cho Chánh cai đội hạng nhất Đội lính Khố xanh trú đóng tại đảo Hoàng Sa và văn bản dân gian liên quan đến đội Sa Hoàng thời nhà Lê.
Tờ châu bản được lập cách đây 71 năm (do nhà nghiên cứu Phan Thuận An tìm thấy ở tủ sách gia đình và hiến tặng), được đánh máy trên một mặt của một tờ giấy cỡ 21,5 x 31cm. Đây là loại giấy chuyên dùng ở Ngự tiền Văn phòng dưới thời vua Bảo Đại. Tờ Châu bản đề ngày 15-12 năm Bảo Đại thứ 13, tức là ngày 3-2-1939 có 2 bản (một bản tiếng Việt và một tiếng Pháp).
Nhà nghiên cứu Phan Thuận An cho biết, nội dung của 2 văn bản trên đây có diễn đạt như sau: “Vào ngày 2-2-1939, Khâm sứ Trung kỳ Graffeuil gửi cho Tổng lý Ngự tiền Văn phòng Phạm Quỳnh một văn thư đề nghị tâu xin Hoàng đế Bảo Đại truy tặng huy chương Long tinh của Nam triều cho ông Louis Fontan, người vừa qua đời trong ngày hôm ấy.
Trước đó, ông này giữ chức vụ Chánh Cai đội hạng nhất của đội lính Khố xanh trú đóng tại đảo Hoàng Sa. Trong thời gian ra công tác tại đảo Hoàng Sa ông đã bị nhiễm phải một loại bệnh sốt rét rất nguy hiểm, sau đó đưa về đất liền điều trị, tuy nhiên không qua khỏi và chết tại Nhà thương lớn ở Huế. Sau khi nhận được văn thư này, Tổng lý Ngự tiền Văn phòng Phạm Quỳnh giao cho quan chức dưới quyền trực tiếp của mình là Thượng tá Trần Đình Tùng trách nhiệm sao y nguyên văn một bản để đính kèm vào tờ phiến đệ trình lên vua Bảo Đại”.
Chỉ một ngày sau (vào ngày 3-2-1939), tờ phiến và bản sao văn thư ấy được Ngự tiền Văn phòng dâng lên vua Bảo Đại. Vua Bảo Đại chấp nhận ngay những lời đề nghị và đã ngự phê 2 chữ “Chuẩn y” và ký tắt 2 chữ “BĐ” (Bảo Đại) bằng bút chì màu đỏ”. Việc chấp nhận ban thưởng “Tứ hạng Long tinh” cho viên chức người Pháp Louis Fontan là Chánh Cai đội hạng nhất của ngạch lính Khố xanh làm nhiệm vụ tại quần đảo Hoàng Sa là một thái độ coi trọng công lao của những người thuộc chính quyền Bảo hộ có công phòng thủ đảo Hoàng Sa của triều Nguyễn.
Văn bản dân gian được lập cách đây 250 năm liên quan đến đội Sa Hoàng thời nhà Lê, minh chứng chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa (do Làng Mỹ Lợi, xã Vinh Mỹ, huyện Phú Lộc hiến tặng). Văn bản do vị quan Thuận Đức hầu đang trấn giữ cửa biển Biện Hải (nay là cửa biển Tư Hiền) lập văn bản xử lý vụ kiện giữa phường Mỹ Toàn (nay là làng Mỹ Lợi, xã Vinh Mỹ, huyện Phú Lộc) với phường An Bằng (nay là làng An Bằng, xã Vinh An, huyện Phú Vang). Văn bản này minh chứng về việc nhà nước thời Lê đã có biên chế đội Hoàng Sa chuyên trách tuần tiễu và trấn giữ quần đảo Hoàng Sa.
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế tặng bằng khen cho nhà nghiên cứu Phan Thuận An và nhân dân làng Mỹ Lợi.
P.LÊ
