Tỉnh táo trước thuốc lá điện tử

Rít một hơi thật mạnh dòng thuốc lá điện tử mới toanh đang được chào hàng, Nguyễn Hoàng Vĩnh (ngụ quận 5, TPHCM) ngửa cổ thả làn khói đặc quánh với một tâm trạng rất phấn kích, rồi chốt: “Lấy dòng này, tinh dầu vẫn loại hương cũ”.

Thuốc lá điện tử giúp cai thuốc?

Vĩnh mới 18 tuổi nhưng đã có thâm niên 3 năm hút thuốc lá và hơn 1 năm hút thuốc lá điện tử (hay còn gọi là e-cigarette, vaporizer hoặc vape). Vĩnh hút thuốc từ năm học lớp 10, sau một cuộc tỏ tình thất bại. Ngày Vĩnh tuyên bố bỏ hút thuốc lá thông thường, chuyển sang thuốc lá điện tử, cả gia đình cậu rất ủng hộ. 

Chị Phạm Thị Trúc (mẹ Vĩnh) chi hẳn 5 triệu đồng để Vĩnh sắm bộ đồ thuốc lá điện tử thật chất lượng và sẵn sàng chu cấp cả triệu đồng mỗi tháng cho con mua tinh dầu với mong muốn cậu con trai duy nhất tránh xa thuốc lá độc hại.

Theo chị Trúc và Vĩnh, thuốc lá điện tử rất lành mạnh, tinh dầu cũng được chiết xuất từ các loại trái cây trong thiên nhiên nên vô tư hút. Tuy vậy, trong thâm tâm chị Trúc vẫn mong thuốc lá điện tử chỉ là biện pháp tạm thời để Vĩnh ngưng hút thuốc hẳn. Hơn 1 năm ngưng hút thuốc lá, cũng là ngần ấy thời gian Vĩnh gắn bó với thuốc lá điện tử. 

Chỉ cần đến một quán cà phê bất kỳ tại Hà Nội, bạn sẽ dễ dàng bắt gặp hình ảnh những thanh niên vừa ngồi cà phê vừa có những màn nhả khói thuốc điện tử dày đặc sành điệu.

Anh Lê Ngọc Toàn (28 tuổi, ở Quán Thánh) nghiện thuốc lá gần 10 năm nay. Dù nhiều lần thử “cai” thuốc lá bằng các cách như uống sữa trước khi hút thuốc để giảm vị ngon của thuốc lá, hay uống nước mật ong chanh giải độc nicotine nhưng không thấy hiệu quả rõ rệt và vẫn bức bối, vật vã mỗi khi nghĩ đến thuốc hay làm việc căng thẳng.

Sau khi được bạn bè giới thiệu, anh quyết định tìm mua thuốc lá điện tử trên mạng. Với những lời quảng cáo “có cánh” như: “Một lần sạc pin dùng nhiều ngày”, “hương vị trái cây giúp thơm miệng”, đặc biệt là “không gây hại cho bạn và những người xung quanh”, anh Toàn đặt mua một cây thuốc lá điện tử với giá 1,2 triệu đồng và mua thêm 2 lọ tinh dầu trái cây với giá 200.000 đồng/lọ để thử nghiệm.

Sau khi sử dụng, anh Toàn mới vỡ lẽ, không những không cai được thuốc lá mà giờ đây anh lại bị nghiện cả hai. Mỗi ngày anh phải hút cả thuốc lá thường lẫn thuốc lá điện tử vì bỏ đi một thứ, lại thấy thiếu thiếu.

“Hôm đưa vợ đi khám thai, trong lúc vợ chờ khám thì mình hút một hơi, ngay lập tức có một cô bác sĩ ra yêu cầu tắt thuốc. Tôi thắc mắc thì cô bác sĩ giải thích, thuốc lá điện tử còn hại hơn thuốc lá thường vì không chỉ có chất nicotine mà còn có chất tạo hương rất độc hại. Không những hại cho người hút mà người xung quanh cũng bị ảnh hưởng nhiều”, anh Toàn kể lại.

Cũng giống như anh Toàn, rất nhiều người lầm tưởng thứ mình đang hút là an toàn vì nghe những lời quảng cáo hấp dẫn nhưng mập mờ về thông tin. Những điếu thuốc lá điện tử không rõ nguồn gốc xuất xứ vẫn tấp nập “kẻ mua người bán” mỗi ngày trên các tài khoản mạng xã hội.

Mua - bán tấp nập

Thuốc lá điện tử không mới, xuất hiện ở Việt Nam vài năm nay và được nhiều người kỳ vọng sẽ giúp cai nghiện thuốc lá thông thường. Tuy nhiên, hầu hết người sử dụng thuốc lá điện tử đều bị “bén hơi” với loại thiết bị này nên mục tiêu cai nghiện thuốc lá chỉ chuyển từ dạng thông thường sang dạng điện tử mà thôi.

Tỉnh táo trước thuốc lá điện tử ảnh 1 Giới trẻ coi thuốc lá điện tử  như thiết bị cai nghiện thuốc lá truyền thống (ảnh minh họa)
Thuốc lá điện tử rất đa dạng về mẫu mã, được thiết kế nhỏ gọn, thời trang. Một điếu thuốc lá điện tử gồm tẩu hút, ống chứa tinh dầu, bộ làm nóng, pin sạc và mạch điện. Khi người dùng hút, bộ pin sẽ cấp điện cho thiết bị để đun nóng chất tinh dầu và làm cho nó bay hơi, tạo mùi vị và có khói như thuốc lá bình thường.

Giá của thuốc lá điện tử từ vài trăm ngàn đồng đến cả chục triệu đồng/bộ. Giá tinh dầu 100.000 - 500.000 đồng, tùy xuất xứ, chất lượng và thể tích. Dù khá đắt đỏ nhưng giới trẻ vẫn chịu chi bởi nhiều lý do.

Trần Mạnh Phúc, 26 tuổi (ngụ huyện Nhà Bè, TPHCM) có hẳn một nhóm bạn chuyên dùng thuốc lá điện tử. Nhóm còn tổ chức gặp mặt hàng tuần để cùng nhau thử những loại tinh dầu mới, hay những sản phẩm thuốc lá điện tử hiện đại nhất.

Phúc cho biết, trước đây không hút thuốc lá nhưng thấy bạn bè cai thuốc bằng cách hút thuốc lá điện tử coi bộ sang sang, hay hay nên cũng thử, riết thành quen, giờ không có thì rất thèm.

Trong nhóm của Phúc có cả những bạn nữ cũng nhả khói rất điêu luyện với thuốc lá điện tử, họ cho rằng hút để giải khuây hoặc để… khỏi phải dùng nước hoa vì mùi tinh dầu ngấm vào cơ thể tỏa ra mùi thơm rất đặc trưng.

Fanpage Thuốc lá điện tử nhận được gần 29.000 lượt yêu thích, là một trong những tụ điểm mua bán thuốc lá điện tử lớn nhất nhì trên mạng xã hội. Mỗi bài đăng về thuốc lá điện tử, lượt khách hàng bình luận hỏi mua rất đông đảo, đa số là các bạn trẻ, thậm chí là học sinh, sinh viên.

Không nguồn gốc xuất xứ cũng chẳng có đơn vị nào quản lý, mỗi ngày hàng trăm điếu thuốc lá điện tử được bán ra thị trường, đồng nghĩa với việc hàng ngàn người đang sử dụng nhưng không hề biết tác hại khôn lường của nó…

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), việc cho rằng hút thuốc lá điện tử không gây hại cho cơ thể bằng thuốc lá thông thường là thiếu căn cứ.

Bởi để tạo cảm giác sảng khoái thì người hút thuốc lá cần có một ngưỡng nicotine nhất định. Vì vậy, khi hút thuốc lá điện tử, để đủ lượng nicotine (có trong tinh dầu) thì người dùng phải hít sâu hơn nên tác hại vào cơ thể không khác thuốc lá thông thường.

Theo các tài liệu khoa học, dạng hơi của thuốc lá điện tử có chứa các chất gây ung thư. Do đó, các chuyên gia y tế khuyên người trẻ không nên lạm dụng thuốc lá điện tử hoặc lầm tưởng thuốc lá điện tử vô hại mà sử dụng để cai thuốc lá thông thường.

Tin cùng chuyên mục