Gửi đến Quốc hội báo cáo việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội khóa XIV đối với lĩnh vực ngân hàng, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng cho biết, NHNN thường xuyên phối hợp chặt chẽ các bộ, ngành về điều hành chính sách tiền tệ, thực hiện tốt vai trò của thành viên Tổ điều hành thị trường trong nước trong việc phối hợp kiểm soát giá một số hàng hóa dịch vụ… nhằm kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô.
Tuy nhiên, những năm gần đây, các khoản giải ngân của ngân sách nhà nước (NSNN) vẫn chậm so với yêu cầu dẫn đến tồn ngân quỹ Nhà nước (các khoản NSNN thu từ nền kinh tế qua thuế, phát hành trái phiếu…) hiện đang ở mức cao. Cụ thể là chiếm tới 6,94% tổng phương tiện thanh toán (cuối năm 2022 là 6,42%, cuối năm 2021 là 4,97%).
Tình trạng này dẫn đến hệ quả là làm giảm lượng tiền trong nền kinh tế, gây khó khăn cho việc huy động vốn của doanh nghiệp để đầu tư vào hoạt động sản xuất kinh doanh cũng như của tổ chức tín dụng.
Vẫn theo báo cáo, khi cầu về vốn của nền kinh tế tăng để phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh, phục hồi kinh tế, mà vốn bị đọng tại NSNN sẽ gây khó khăn cho việc giảm lãi suất của hệ thống ngân hàng.
Một vấn đề khác cũng được Thống đốc Nguyễn Thị Hồng giải trình là lý do kéo dài thời gian trong trình Nghị định về cơ chế thử nghiệm có kiểm soát hoạt động công nghệ tài chính (Fintech) lĩnh vực ngân hàng (theo Nghị quyết số 62/2022/QH15 ngày 16-6-2022 về hoạt động chất vấn tại kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV).
Bà Nguyễn Thị Hồng cho biết, NHNN đã phối hợp các bộ, cơ quan liên quan nghiên cứu, xây dựng dự thảo nghị định, xin ý kiến rộng rãi các tổ chức, cá nhân và gửi Bộ Tư pháp thẩm định. Trên cơ sở ý kiến thẩm định của Bộ Tư pháp, NHNN đã hoàn thiện dự thảo nghị định, trình Chính phủ hồ sơ dự thảo nghị định trong năm 2022. Hồ sơ dự thảo nghị định đã được gửi xin ý kiến các cơ quan của Quốc hội.
Nghị định về cơ chế thử nghiệm thuộc loại “nghị định không đầu”, tức là được xây dựng không dựa trên quy định tại cấp độ luật, do đó, quy trình xây dựng cần nhiều thời gian hơn, Chính phủ phải trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự thảo trước khi thông qua.
Bên cạnh đó, đây là nội dung có cách tiếp cận pháp lý mới nên nhiều vấn đề cần được rà soát kỹ lưỡng, đối chiếu với hệ thống văn bản quy phạm pháp luật hiện hành và cần được thiết kế để đảm bảo thúc đẩy đổi mới sáng tạo, kiểm soát rủi ro, đảm bảo ổn định tài chính. Thống đốc NHNN cũng thừa nhận, trong quá trình phối hợp, các bộ, cơ quan còn có ý kiến chưa thống nhất, dẫn đến kéo dài thời gian trình Chính phủ.
