Trẻ em ngày nay có thói quen hoặc sở thích uống nước ngọt có gaz. Hầu như không có em bé nào từ chối một lon hoặc chai nước ngọt có gaz. Ông bà cha mẹ có thể không biết nhiều đến các thương hiệu nước ngọt có gaz bằng con cháu mình.
Nước uống có gaz không phải là một lựa chọn tốt cho sức khỏe trẻ em. Ảnh: T.L.
Uống hàng ngày có tốt?
Tạp chí Nhi khoa Hoa kỳ ngày 15-8-2013 đã công bố kết quả một nghiên cứu được tiến hành ở trẻ 5 tuổi tại các thành phố của Mỹ về mối liên quan giữa trẻ nhỏ và việc dùng nước uống có gaz mỗi ngày. Nghiên cứu này kết luận: Việc uống chỉ 1 lon nước ngọt có gaz mỗi ngày có thể kết hợp với việc gia tăng hành vi tiêu cực ở trẻ.
Đây là một nghiên cứu đoàn hệ. Các tác giả bắt đầu thu nhận vào nghiên cứu bà mẹ sanh con tại các cơ sở sản khoa được chọn tham gia nghiên cứu của 20 thành phố tại Mỹ. Các cuộc phỏng vấn bà mẹ được thực hiện bắt đầu từ khi người con được 2 tuổi và lặp lại trong khoảng 3 năm. Khi trẻ được 5 tuổi, người mẹ được hướng dẫn điền vào Bảng Kiểm hành vi trẻ em - the Child Behavior Checklist (CBCL) - và cho biết lượng nước uống có gaz mà người con dùng mỗi ngày.
Ngoài ra, bà mẹ còn cung cấp thông tin về việc dùng kẹo, nước trái cây, thói quen xem tivi, các yếu tố nguy cơ khác về mặt xã hội (như bệnh trầm cảm của bà mẹ và bạo hành gia đình) cũng như các yếu tố nhân khẩu học. Nghiên cứu gồm 2.929 trẻ 5 tuổi.
Kết quả cho thấy những trẻ uống từ 1 đến 4 lon nước có gaz mỗi ngày sẽ có điểm số về khả năng tấn công cao hơn gấp 2 lần so với những bạn đồng lứa không uống nước có gaz. Cụ thể: thích đập phá đồ người khác (OR = 2,54), đánh người khác (OR = 2,54), gây sự đánh nhau (OR = 2,54). Ngoài ra, những trẻ uống từ 2 lon nước có gaz trở lên có điểm số hành vi tiêu cực cao hơn và những trẻ uống từ 4 lon nước có gaz trở lên có nhiều vấn đề rắc rối liên quan sự thiếu chú ý tập trung cao hơn so với trẻ không uống.
Chủ nhiệm đề tài là Tiến sĩ Shakira Suglia, nữ Phó giáo sư Dịch tễ học Trường Y tế công cộng Mailman thuộc Đại học Columbia, New York. Bà cho biết: Chúng tôi đang xem xét về cơ chế tác động của nước uống có gaz liên quan đến thể tích nước có gaz uống mỗi ngày. Ngay cả khi dùng thêm kẹo hay nước trái cây và trong xử lý số liệu đã thực hiện việc hiệu chỉnh các yếu tố xã hội khác thì các điểm số về khả năng gây hấn và sự thiếu tập trung ở nhóm có dùng nước uống có gaz cũng cao hơn so với nhóm không uống.
Tiến sĩ Suglia nói thêm: “Chắc chắn rằng nước hay sữa bổ dưỡng hơn và lời khuyên của chúng tôi cho các bậc cha mẹ dựa trên các kết quả nghiên cứu đã có là đối với trẻ nhỏ, nước uống có gaz không phải là lựa chọn tốt cho sức khỏe. Ngay cả đối với trẻ vị thành niên, phụ huynh cũng nên hạn chế tối đa lượng nước uống có gaz dùng hàng ngày”.
Nhà sản xuất nói gì?
Nghiên cứu của nữ Tiến sĩ Suglia không phân tích cụ thể tên và thành phần của loại nước uống có gaz được nghiên cứu (có hay không có cafein, hàm lượng đường...). Bà cho biết các nghiên cứu sau này có thể sẽ tìm hiểu sâu hơn về từng thành phần cụ thể trong nước uống có gaz, vì càng có nhiều dữ liệu đặc trưng chuyên biệt thì các khuyến cáo sau nghiên cứu sẽ cụ thể hơn.
Đáp lại công bố của nghiên cứu này, Hiệp hội Nước uống Hoa kỳ đã ra tuyên bố: “Khoa học chưa ủng hộ kết luận rằng uống nước có gaz gây nên những vấn đề về hành vi như trên. Chính các tác giả cũng thừa nhận rằng nghiên cứu của họ chưa thể xác định rõ ràng bản chất, cơ chế của sự liên quan giữa nước uống có gaz và các vấn đề về hành vi. Điều quan trọng là các công ty thành viên của chúng tôi không hề có chương trình khuyến mại đặc biệt nào cho việc tiêu thụ các loại nước uống có gaz đối với trẻ em ở nhóm tuổi mà nghiên cứu đã đề cập.”
Dinh dưỡng cho con trẻ là điều mà bất kỳ quý phụ huynh nào cũng quan tâm. Việc làm tăng cảm giác ngon miệng hay chỉ là một thói quen “dụ dỗ” để trẻ dễ ăn cho nhanh hết bữa đôi khi cũng đã là một lý do đơn giản để cho trẻ uống nước có gaz. Vấn đề bây giờ là làm sao điều chỉnh tần suất, số lượng nước có gaz uống trong ngày để không “quá liều” an toàn!
Hy vọng các bậc phụ huynh sẽ lựa chọn được một chế độ dinh dưỡng hợp lý cho các con cháu thương yêu của mình.
Thạc sĩ - Bác sĩ NGÔ THỊ YÊN
(Bệnh viện Từ Dũ)
