Sáng qua, 15-10, tại trung tâm huyện Mộc Châu (Sơn La) - nơi nổi tiếng là vùng nuôi bò sữa lớn nhất ở miền Bắc và lớn thứ hai trong cả nước - đã diễn ra một cuộc thi rất đặc biệt mang tên “Hoa hậu bò sữa” do Công ty cổ phần Giống bò sữa Mộc Châu và Bộ NN-PTNT tổ chức. Trong bối cảnh người nuôi bò sữa trên cả nước vừa thoát ra khỏi bi kịch của “cơn bão” melamine, cuộc thi bò sữa đẹp ở Mộc Châu như là một “liều thuốc tinh thần” để lấy lại niềm lạc quan cho những nông dân nuôi bò sữa.
- “Hoa hậu” bò sữa
Từ trưa 14-10, hơn 80 con bò sữa - được tuyển lựa từ hàng ngàn con bò sữa của khoảng 530 hộ chăn nuôi - đã có mặt tại sân vận động thị trấn Thảo Nguyên của huyện Mộc Châu để chuẩn bị tham gia “cuộc đua sắc đẹp”.
Buộc xong 2 con bò vào cột, anh Phạm Văn Tế, 48 tuổi, ở thôn Vườn Đào 1, thị trấn Thảo Nguyên quay lại bảo: “Nhà tôi nuôi tất cả 20 con bò. Mỗi con bò sữa là một đống của, cũng là những cỗ máy in tiền. Bao nhiêu năm qua, nuôi bò sữa vô cùng nhiều kỷ niệm. Chúng tôi yêu bò sữa như yêu người thân của mình. Bởi thế, đem bò ra dự thi “hoa hậu” để hy vọng đoạt giải cũng là một cách để an ủi những tháng ngày nuôi bò lo toan, vất vả”.
Chiến “bò” (bìa phải) trao giải “Hoa hậu bò sữa”.
Còn chị Lê Thị Toàn, ngoài 40 tuổi, ở thôn Vườn Đào 2, đang lúi húi vắt sữa bò ấm nóng vào chiếc xô trắng thì hồ hởi bảo: “Tôi mang bò đến dự thi chỉ với mong muốn kiếm được phần thưởng là chiếc máy vắt sữa bò trị giá 15 triệu đồng nếu bò của mình đoạt giải đặc biệt, để khỏi phải vắt sữa bò bằng tay khó nhọc”.
Ở một góc sân vận động, chàng trai Nguyễn Văn Hải, 34 tuổi, ở thôn Trại Tám, đang tắm rửa tỉ mẩn cho con bò sữa được coi là “đương kim hoa hậu” năm 2007 (với kỷ lục cho 37 lít sữa/ngày). Anh kể, nhà anh có tổng số 12 con bò sữa. Nhờ bò mà mỗi năm hai vợ chồng thu được món lãi khoảng 120 triệu đồng. “Để có một con bò sữa tốt không phải dễ. Ai cũng hiểu rằng, bò càng cho ra nhiều sữa thì người chủ càng có lợi. Cuộc thi là một cơ hội để người nuôi bò tìm được những giống bò thực sự tốt và chia sẻ những kỹ năng nuôi bò với nhau”, anh tâm sự.
Anh Trần Công Chiến - Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Giống bò sữa Mộc Châu - cho biết, mục đích cuộc thi không chỉ chọn lựa ra những giống bò sữa có chất lượng tốt nhất mà còn nhằm tôn vinh vẻ đẹp của người chăn nuôi bò sữa. Bởi hiện nay, những người nuôi bò sữa là nhân tố quan trọng của ngành công nghiệp sữa Việt Nam.
Hiện nay, cao nguyên Mộc Châu đang được coi là nơi sở hữu giống bò cho sản lượng sữa cao nhất trong cả nước, với mỗi chu kỳ khai thác sữa của một con bò đạt trung bình 5,8 tấn sữa. Trong đó, Công ty cổ phần Giống bò sữa Mộc Châu là đơn vị duy nhất thực hiện bao tiêu toàn bộ sản phẩm của tất cả người nuôi bò ở nơi đây để xây dựng một thương hiệu sữa mang tên “Mộc Châu”.
- Giấc mơ của Chiến “bò”
Trong bất cứ cuộc nói chuyện nào, Trần Công Chiến đều tự giới thiệu mình một cách dân dã, rất tự tin và hài hước là Chiến “bò” và người dân ở Mộc Châu cũng quen gọi anh như thế.
Những con bò sữa tham dự tại cuộc thi “Hoa hậu bò sữa” ở trung tâm huyện Mộc Châu (Sơn La).
Trong đời, Chiến “bò” đã có một việc làm rất táo bạo, khiến mọi người phải kính nể. Đó là trong khi nhiều trung tâm, cơ sở nuôi bò sữa trong cả nước trở nên lao đao sau khi xóa bỏ bao cấp, và mặc dù nhiệm vụ quan trọng của nông trường là chỉ cần bảo tồn, gìn giữ giống bò sữa thì Chiến “bò” đã có một hành động sáng suốt để “cứu” cả nông dân và bò sữa là thực hiện khoán bò sữa cho từng gia đình. Từ nuôi tập trung, người nông dân nhận bò về nuôi theo mô hình nông hộ. Sau vài năm, họ đã trả đủ công ty thông qua sản phẩm là sữa và hiện tại đã thực sự được sở hữu những con bò sữa quý giá.
Đến năm 2005, công ty bắt đầu chuyển sang cổ phần hóa và người nuôi bò sữa được ưu tiên trở thành cổ đông. Giờ đây, ngoài khoản thu nhập lớn từ bán sữa cho nhà máy, người nuôi bò sữa còn có thêm cả cổ tức.
Tương lai của vùng bò sữa Mộc Châu đang tỏ ra rất sáng sủa. Nếu như ở các vùng Ba Vì, Phù Đổng (Hà Nội) cũng như Bắc Ninh, Vĩnh Phúc, Tuyên Quang... mỗi gia đình nông dân chỉ còn dám nuôi 2-3 con bò sữa thì hiện nay, trung bình một nông hộ ở Mộc Châu đã nuôi tới 8 con bò sữa. Rất nhiều gia đình đã nuôi từ 10-15 con bò sữa trở lên. Đặc biệt, có một chủ hộ đã có cả một trang trại gồm hơn 80 bò sữa, đó là “vua bò” Lâm Thanh Trân.
Cả nông trường của Chiến “bò” hiện đã có 4.400 bò sữa. Sản lượng sữa tươi năm 2008 ước đạt 12.200 tấn. Tuy nhiên, giấc mộng của Chiến “bò” chưa dừng lại. Anh bảo: “Điều mà tôi đang trăn trở là làm sao trong 5 năm tới có thể nâng tổng số bò lên 7.000 con, với tổng lượng sữa tươi nguyên liệu đạt khoảng 20.000 tấn”.
Cho đến bây giờ, Chiến “bò” vẫn không thể quên những tháng ngày long đong lận đận mang từng can sữa thanh trùng, thồ bằng xe kích, đi khắp các tỉnh miền Bắc để giới thiệu sữa Mộc Châu. Niềm vui, nước mắt, đủ cả! Thật không ngờ sau 10 năm, sữa Mộc Châu đã vượt lên trở thành một “đối thủ” không thể coi thường trên thị trường sữa.
Năm 2003, khi rộ lên vụ “sữa hoàn nguyên” (tức là sử dụng sữa khô để “tái chế” thành sữa tươi) và bị người tiêu dùng tẩy chay thì sữa Mộc Châu đã tranh thủ “cướp” cơ hội để nổi lên thành một thương hiệu nhờ đặc điểm 100% là sữa bò nguyên chất. Giờ đây, khi “cơn bão” melamine nổ ra thì chính nó lại trở thành một cơ hội nữa để sữa Mộc Châu trở nên có uy tín vì hoàn toàn không sử dụng nguyên liệu ngoại nhập.
VĂN PHÚC HẬU
