Khóa các “lỗ hổng” trách nhiệm - Cách nào?

“Một số địa phương trên địa bàn TP có tình trạng xây nhà không phép hay tồn tại tệ nạn xã hội một thời gian dài là nỗi đau của lãnh đạo, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân TP. Có nhiều nguyên nhân nhưng quan trọng và quyết định là lỗ hổng về mặt trách nhiệm của Đảng bộ, chính quyền, đoàn thể tại cơ sở”. Đó là đánh giá thẳng thắn của Tiến sĩ Nguyễn Việt Hùng, Trưởng khoa Xây dựng Đảng, Trường Cán bộ TPHCM, khi đề cập đến công tác xây dựng Đảng qua những vụ việc tiêu cực trên địa bàn các quận 12, Bình Thạnh, Thủ Đức, Gò Vấp; huyện Bình Chánh, Hóc Môn… nổi lên thời gian qua. Vậy làm thế nào để khóa các “lỗ hổng” đó?

        Dân biết nhưng chính quyền không biết

Trong cuộc họp xử lý vi phạm về xây dựng mới đây, ngay chính Chủ tịch UBND TPHCM Lê Hoàng Quân cũng phải thốt lên: “Tại sao cả bộ máy quản lý huyện Bình Chánh lại tê liệt để xảy ra đến hơn 680 căn nhà xây dựng trái phép? Người dân gửi thư cho tôi tố cáo ghi rõ địa chỉ nhà nào, ô số mấy xây dựng không phép. Lý do gì dân nắm mà chính quyền lại không biết?”.

Nhìn nhận về điều này, qua trao đổi, đồng chí Thái Quỳnh Mai, Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy huyện Bình Chánh cho biết, thật ra dư luận có phản ánh nhưng trên địa bàn, việc phản ánh này không đồng đều, nơi báo, nơi không. Có nơi chi bộ, đảng viên rất tích cực báo cáo lại thông tin tiếp nhận từ dân nhưng cũng có nơi không báo cáo. “Nhưng đa số là không báo cáo”, đồng chí Thái Quỳnh Mai khẳng định. Việc nắm bắt thông tin phản ánh rất quan trọng nhưng ở quận Bình Thạnh, theo Bí thư Quận ủy Nguyễn Quốc Hùng, qua rà soát đều không nhận được phản ánh về các cơ sở tệ nạn xã hội mà báo chí đăng tải thời gian qua.

Riêng ở quận 8, thẳng thắn nhìn nhận yếu kém của đội ngũ thanh tra xây dựng, Bí thư Quận ủy Đổng Thị Kim Vui khẳng định: “Hầu hết những vụ việc xây dựng trái phép trên địa bàn quận 8 là do cấp ủy, ban điều hành khu phố phát hiện chứ thanh tra xây dựng không chủ động phát hiện. Thậm chí, có số điện thoại nhắn tin cho thường trực cấp ủy, bí thư quận ủy là nhà này nhà kia đang xây dựng trái phép; xây 1 căn, 2 căn, 3 căn, ngay lập tức tôi cho kiểm tra, chỉ đạo xử lý và cũng gần như ngay tức khắc nhận được tin báo là đến giờ này vẫn không thấy ai xuống kiểm tra. Sau đó, Quận ủy chỉ đạo quyết liệt hơn nữa thì 1 vài ngày sau địa bàn báo lên là có các trường hợp đúng như người dân phản ánh”.

        Dựa vào dân để kiểm tra giám sát

Trước những “lỗ hổng” như thế, để giải quyết, theo TS Nguyễn Việt Hùng, trước hết phải giải quyết ngay những vấn đề liên quan, không để tái diễn trường hợp đau lòng vừa qua. Phải xử lý ngay những cán bộ, đảng viên thiếu trách nhiệm gây hậu quả tùy theo từng mức độ và công khai việc xử lý này để răn đe và lập lại kỷ luật. Công khai các quy hoạch và kiểm soát các quy hoạch này để người dân biết rõ, tránh cho những người tha hóa lợi dụng trục lợi. Đồng thời phải xem lại thực chất hoạt động của ủy ban kiểm tra, lực lượng thanh tra, các cơ quan nhà nước có chức năng quản lý trên địa bàn, đặc biệt là lực lượng công an; vai trò của MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội tại cơ sở (ở xã thì cần kiểm tra lại hoạt động của HĐND). Về lâu dài, theo TS Nguyễn Việt Hùng, cần tiếp tục đẩy mạnh việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) về xây dựng Đảng một cách thực chất hơn trong cán bộ, đảng viên các cấp.

Cụ thể hơn, theo Bí thư Quận ủy quận 8 Đổng Thị Kim Vui, quận giao Phòng TN-MT đưa về cho các khu phố từng bản vẽ đất công trên địa bàn khu phố để cấp ủy, chi bộ khu phố và Ban điều hành khu phố giám sát việc sử dụng đất công. Giao cho Chủ nhiệm Ủy ban kiểm tra Quận ủy định kỳ 6 tháng/lần kiểm tra việc thực hiện công tác quản lý, giám sát của cấp ủy và ban điều hành khu phố trong việc thực hiện xây dựng và quản lý đất công. Danh sách những vị trí đất công đã được Phòng TN-MT đưa về cho các khu phố nên người dân giám sát và phát hiện ngay. Từ báo cáo đó, quận ủy chỉ đạo làm rõ kịp thời.

Ngoài ra, quận 8 triển khai mô hình ở 16/16 phường là bí thư, chủ tịch UBND, trưởng công an đi xuống từng khu phố dự họp. Các đồng chí trong thường vụ cùng đi tiếp dân với phường. Trên cơ sở đi dự tiếp dân của phường thì cũng hướng dẫn cách tiếp dân cho cán bộ phường, cách ghi nhận ý kiến của dân ra sao chứ không phải chỉ ghi nhận rồi thôi. Một giải pháp khác mà quận triển khai là tăng cường chuyên viên quận đi xuống các cuộc họp chi bộ. Hàng quý, quận ủy làm việc với các chuyên viên nghe báo cáo tình hình chi bộ, từ đó phát hiện các chi bộ đang có vấn đề để giao Ủy ban Kiểm tra Quận ủy có biện pháp ngăn chặn.

HỒNG HIỆP