Giấy phép đầu tư dự án Trung tâm Nghiên cứu và phát triển với tổng vốn đầu tư 300 triệu USD vừa được TP Hà Nội trao cho Công ty TNHH Samsung Electronics Việt Nam rất có thể là cú hích quan trọng cho một dự án tiềm năng khác có quy mô còn lớn hơn nhiều. Hơn thế, đó là dự án của một nhà đầu tư có cái tên cực nóng: Apple.
Quyết định cuối cùng chưa được đưa ra, song theo nguồn tin từ Bộ Kế hoạch và Đầu tư, khả năng Apple đầu tư khoảng 1 tỷ USD tại Việt Nam là rất lớn. Khoản tiền này dự kiến được sử dụng để xây dựng “Trung tâm Cơ sở dữ liệu phục vụ khu vực châu Á”, với mục tiêu hoạt động như một trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D), và nhiều khả năng cũng được đặt tại Hà Nội. Cho đến nay, Apple chưa chính thức xác nhận thông tin, song lãnh đạo hãng này đã từng có các cuộc tiếp xúc với các cơ quan chức năng Việt Nam để được giới thiệu địa điểm và được hướng dẫn các thủ tục cần thiết. Giới thạo tin cũng lưu ý đến việc Apple thành lập công ty con tại Việt Nam từ cuối năm 2015, mà chủ sở hữu được đăng ký là ông Gene Daniel Levoff, Phó Chủ tịch phụ trách về luật và điều hành của Apple, “VIP” hàng đầu của Apple trong việc triển khai hoạt động ở các thị trường nước ngoài. Thêm vào đó, Apple còn ráo riết tuyển dụng giám đốc phân phối iPhone và giám đốc kênh bán lẻ iOS tại Việt Nam.
Hơn ai hết, Apple biết rõ mọi động thái của họ đều tạo sóng trên thị trường Việt Nam với hơn 90 triệu dân, trong số này có một tỷ lệ đáng kể tín đồ của “quả táo khuyết”. Trong bối cảnh đối thủ cạnh tranh Samsung liên tiếp có những bước đi đầy tham vọng ở thị trường Việt Nam, Apple xem ra không thể ngồi yên lâu hơn nữa. Nếu dự án của Apple xuôi chèo mát mái, nó có thể góp phần thay đổi cục diện bức tranh đầu tư nước ngoài tại Việt Nam. Năm tài chính 2015, doanh thu của Apple đạt 232 tỷ USD, tăng mạnh so với mốc 191 tỷ USD của năm tài chính 2014. Riêng trong quý 4-2015, Apple đạt doanh thu 75,9 tỷ USD và lợi nhuận ròng 18,4 tỷ USD. Apple cũng là hãng có giá trị vốn hóa lớn nhất thế giới.
Thế nhưng, điều quan trọng hơn đối với Việt Nam không chỉ là con số hàng trăm tỷ USD. Apple nổi tiếng là tập đoàn đầu tư hết sức mạnh mẽ cho hoạt động R&D. Điều này xuất phát từ thực tế khách quan là hãng này không trực tiếp sản xuất mà đi thuê ngoài; chỉ tập trung ngân sách cho R&D và thiết kế. Hơn 8 tỷ USD đã được Apple mạnh tay chi cho hoạt động R&D trên toàn thế giới, bằng khoảng 3% doanh thu năm tài chính 2015. Không riêng gì 2015, tỷ lệ này ổn định trong các năm 2013 và 2014. Điều này có nghĩa là Việt Nam hoàn toàn có thể kỳ vọng hoạt động R&D trong thời gian tới sẽ được đẩy lên một tầm mức mới, với hai trung tâm lớn của hai hãng hàng đầu. Cũng phải nói thêm rằng, Việt Nam đã trở thành một tên tuổi khá quen thuộc với giới công nghệ thế giới. Nhiều doanh nghiệp công nghệ khổng lồ đã có mặt tại đây với những dự án đầu tư quy mô lớn, từ những “đồng hương” danh tiếng khác của Apple như Intel và Microsoft cho đến Samsung, LG… Những tên tuổi khác đã đầu tư R&D tại Việt Nam còn có thể kể đến Hewlett-Parkard, Panasonic và Nissan Techno, Robert Bosch… Ở vị trí trung tâm của Cộng đồng Kinh tế ASEAN, Việt Nam có đầy đủ điều kiện để trở thành một địa điểm đầu tư an toàn và hiệu quả. Kể ra không phải là quá xa vời khi kỳ vọng Việt Nam có thể trở thành một “Thung lũng Silicon” thứ ba. Tất nhiên, để kỳ vọng đó trở thành hiện thực, Việt Nam còn rất nhiều việc phải làm .
ANH THƯ