Tranh cãi về bức tường biên giới
Nguyên nhân xuất phát từ khoản 5 tỷ USD chi cho dự án bức tường biên giới Mỹ - Mexico mà Tổng thống Mỹ Donald Trump đặc biệt yêu cầu phải có trong dự luật chi tiêu chính phủ. Trước đó, ngày 19-12, Thượng viện Mỹ đã thông qua một dự luật chi tiêu tạm thời cho chính phủ liên bang tới tháng 2-2019 nhưng không bao gồm khoản chi phí cho bức tường biên giới. Hạ viện Mỹ sau đó thông qua một dự luật có bổ sung chi phí cho bức tường biên giới, nhưng dự luật đã bị nhóm nghị sĩ Dân chủ tại Thượng viện phản đối, dẫn tới việc chính phủ liên bang phải đóng cửa.
Ngoại trừ 3/4 chương trình hoạt động của chính phủ liên bang vốn đã được duyệt chi phí cho tới ngày 30-9 năm sau thì 1/4 chương trình hoạt động còn lại bị gián đoạn từ rạng sáng 22-12 vì không có ngân quỹ. Hoạt động của các bộ và cơ quan trong chính phủ, trong đó có Bộ An ninh nội địa, Bộ Tư pháp, Bộ Thương mại, Bộ Nông nghiệp Mỹ và Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ (NASA) chịu tác động. Các công viên liên bang phải đóng cửa và hơn 400.000 nhân viên trong các cơ quan chịu ảnh hưởng sẽ làm việc mà không nhận được lương trong khi 380.000 nhân viên khác phải nghỉ việc không lương cho tới khi vấn đề được tháo gỡ. Thượng viện Mỹ đã thông qua dự luật nhằm đảm bảo các nhân viên liên bang nghỉ phép sẽ được nhận lương, nhưng dự luật vẫn cần được Hạ viện phê chuẩn. Hạ viện Mỹ dự kiến quay lại họp vào trưa 22-12 (đêm 23-12 giờ Việt Nam).
Nhà Trắng cho biết, Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ hoãn chuyến nghỉ lễ ở Florida và ở lại Washington để sớm tìm ra một dự luật chi tiêu cho chính phủ. Trong khi đó, lãnh đạo nhóm nghị sĩ Dân chủ và Cộng hòa tại Quốc hội đang tiến hành các cuộc đàm phán kín với các quan chức Nhà Trắng để đi đến thỏa thuận nhằm nối lại hoạt động cho toàn bộ chính phủ liên bang trước kỳ nghỉ Giáng sinh.
Chứng khoán giảm điểm mạnh
Theo giới quan sát, việc Chính phủ Mỹ phải đóng cửa một phần thêm một lần nữa đẩy Mỹ vào tình trạng xáo động chính trị sau quyết định từ chức của Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis nhằm phản đối quyết định rút quân khỏi Syria và chuẩn bị rút một phần lực lượng khỏi Afghanistan của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Khi vấn đề từ chức của ông James Mattis vẫn gây tranh cãi thì trong nội bộ chính trường Mỹ dự kiến sẽ còn sự xáo trộn trong thời gian tới. Hãng Bloomberg tiết lộ, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thảo luận việc cách chức Chủ tịch Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) Jerome Powell. Theo Bloomberg, sự thất vọng của Tổng thống Mỹ Donald Trump đối với ông Powell gia tăng sau khi FED nâng lãi suất trong tuần này và sau nhiều tháng thị trường chứng khoán chìm trong sắc đỏ.
Việc Washington không thể đảm bảo một trong những nhiệm vụ cơ bản là duy trì cho chính phủ hoạt động ổn định cũng gây ra hàng loạt lo ngại. Không chỉ lĩnh vực chính trị, kinh tế cũng chịu tác động mạnh không kém sau những diễn biến này. Thị trường chứng khoán phố Wall trải qua tuần giao dịch tồi tệ nhất trong một thập kỷ khi tin tức về nguy cơ chính phủ đóng cửa khiến giao dịch ngày 21-12 khép lại với sắc đỏ rực bao trùm.
Trong khi đó, hãng tin Reuters (Anh) dẫn kết quả khảo sát mới đây cho thấy chỉ có khoảng 31% người được hỏi ủng hộ việc đưa vấn đề bức tường biên giới vào một trong 3 ưu tiên tại Quốc hội. Giới chuyên gia đánh giá việc Tổng thống Mỹ Donald Trump mang vấn đề này đánh đổi với nguy cơ đóng cửa một phần chính phủ là tự đưa mình vào một nguy cơ chính trị khi đảng Dân chủ đã bắt đầu khởi động công tác chuẩn bị cho cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2020 và tìm kiếm lợi thế cần thiết.
