“Đạo cao một thước, ma cao một trượng” vốn là một thành ngữ của Đạo gia Trung Quốc dùng để chỉ việc thực hiện các điều chính nghĩa, đúng đắn nhưng luôn gặp nhiều trở ngại, khó khăn. Tuy nhiên gần đây, thành ngữ này lại được cộng đồng mạng Weibo, một trong những mạng xã hội lớn nhất Trung Quốc, dùng để nói về các biến tướng tham nhũng của các quan tham và chương trình chống tham nhũng của nước này.
Thành ủy TP Lai Tân thuộc khu tự trị Choang, Quảng Tây, Trung Quốc công bố kết quả điều tra từ tháng 1 đến tháng 4 năm nay đối với hơn 50 đơn vị hành chính về việc sử dụng các phương tiện công vụ cho thấy, có tới 38 đơn vị vi phạm các điều khoản về sử dụng xe công cho việc cá nhân như lạm dụng việc đưa đón cán bộ nhân viên, lợi dụng các chuyến công tác để khai khống vật liệu, xăng dầu nhằm trục lợi…; hàng chục người đã bị xử lý kỷ luật, cảnh cáo hoặc phê bình. Hiện tượng sử dụng xe công cho việc riêng sau đó đã giảm, nhưng vẫn âm ỉ và gần đây biến tướng sang hình thức khác là dùng xe cá nhân nhưng đổ xăng dầu bằng tiền công quỹ hoặc khi bị hư hỏng thì dùng mọi cách để cơ quan thanh toán các hóa đơn sửa chữa.
Biếm họa về biến tướng xe tư ngốn tiền công quỹ ở Trung Quốc
Trước tình trạng biến tướng mới này, nhiều chuyên gia khi được phỏng vấn cho rằng, dù Chính phủ Trung Quốc đã có hẳn một bản điều lệ chống lãng phí khi sử dụng các phương tiện công vào năm 2013, nhưng đến nay các quy định này đã không còn theo kịp thực tế khi các công chức dùng mọi cách để luồn lách, trục lợi. Giáo sư Lâm Quốc An, Chủ nhiệm Trung tâm Nghiên cứu pháp trị của Trường Đại học Kinh tế tài chính Thượng Hải, trả lời phỏng vấn của báo Liêu Vọng nhận xét: “Phải vá ngay những lỗ hổng về quy định. Các biến tướng trong sử dụng phương tiện công ngày càng tinh vi, khó phát hiện, nhưng có biểu hiện đặc trưng: luôn gian lận chứng từ để trục lợi. Nếu có thể hoàn thiện các quy định về giám sát sẽ có tác dụng ngăn ngừa, không để các biến tướng này có cơ hội phát triển, lan rộng”.
Tuy nhiên, hầu hết các ý kiến của cộng đồng mạng thì cho rằng hình thức xử lý quá nhẹ là nguyên nhân chính khiến các loại biến tướng có đất nảy nở, phát triển. Việc xử lý các hình thức trục lợi công quỹ vào việc riêng vẫn chỉ dừng lại ở phê bình, cảnh cáo, ngay cả nặng nhất là kỷ luật cũng chưa đủ răn đe; cần nâng mức hình phạt, thậm chí khi cần thiết phải khởi tố hình sự để chứng tỏ sự thượng tôn của pháp luật, không để xảy ra tình trạng “tham quan không ngại bẩn, ô lại chẳng sợ phạt” tràn lan trong xã hội, làm mất niềm tin của người dân. Được như thế, Ma cao muôn trượng cũng vẫn kém Đạo cao một thước, chính nghĩa luôn chiến thắng dù phải trải qua muôn vàn khó khăn.
VIỆT ANH
