
1 giờ 30 phút sáng qua 6-10, sau khi trở bệnh nặng, Nguyễn Việt, người anh song sinh của Nguyễn Đức trong ca mổ tách song sinh Việt-Đức nổi tiếng 19 năm trước đây đã qua đời tại làng Hòa Bình, Bệnh viện (BV) Phụ sản Từ Dũ TPHCM.
Sự ra đi của Việt dù đã nằm trong tiên liệu của giới chuyên môn, nhưng nó cũng khiến đội ngũ chăm sóc Việt 19 năm nay không khỏi bùi ngùi, dù 19 năm qua Việt chỉ nằm đó bất động với đời sống thực vật. Từ Việt-Đức, có thể cảm nhận một cách sâu sắc tấm lòng và sự hy sinh thầm lặng của những thầy thuốc tận tâm. Đây mới chính là điều đã làm nên những kỳ tích cho ngành y Việt Nam với ca mổ này.
Câu chuyện kỳ tích thứ nhất

Tháng 6-2007, tình trạng sức khỏe của Việt đã suy kém nhiều và được đưa đi chụp CT tại Trung tâm chẩn đoán Medic. Ảnh: T.L.
Bác sĩ Tạ Thị Chung - nguyên Phó Giám đốc, Bí thư Đảng ủy BV Từ Dũ, và là một trong những bác sĩ tham gia ê kíp mổ tách Việt-Đức 19 năm trước - năm nay dù đã 77 tuổi - nhưng bà vẫn nhớ cái ngày đầu tiên BV đón nhận cặp song sinh này, đó là ngày 6-1-1983.
Đến ngày 22-5-1986, khi Việt bị viêm não cấp thì ngày 19-6-1986, tôi và bác sĩ Nguyễn Thị Ngọc Phượng đã tức tốc đưa hai cháu Việt-Đức qua Nhật, nhưng các bác sĩ Nhật từ chối vì xác suất tử vong rất cao nếu thực hiện phẫu thuật.
Cặp song sinh Việt-Đức lại trở về Việt Nam với những nỗi lo toan chồng chất. Đứng trước những thách thức để tìm lời giải đáp, cuối cùng chúng tôi quyết định phải mổ tách rời cặp song sinh này. Có lẽ chúng ta phải tự làm vì Việt-Đức là con cháu của người Việt Nam.
Một ê kíp mổ bao gồm các bác sĩ chuyên gia hàng đầu tại TPHCM đã nhanh chóng được thành lập bao gồm: Viện sĩ-TS Dương Quang Trung, GS-BS Trần Đông A, GS Nguyễn Thị Ngọc Phượng, GS Trần Thành Trai, GS Văn Tần, TS Nguyễn Tịnh Hiền, TS Vũ Lê Chuyên, GS Trần Văn Bình, TS Nguyễn Thị Tố Như… với hy vọng ca mổ sẽ có cơ hội thành công. Nhưng khó khăn trăm bề…
Ngay lúc chuẩn bị gây mê cho hai cháu thì Việt đã bị rối loạn nhịp tim có nguy cơ đưa đến rung thất và phải thực hiện cấp cứu cho Việt trong 2 giờ liền. Lúc đó đã phải sẵn sàng mổ theo phương án cấp cứu. Sau 15 tiếng đồng hồ, ca phẫu thuật đã thành công ngoài mong đợi. Không những cứu sống được cả hai cháu mà sau mổ, tình trạng của Việt tốt lên rất nhiều. Đó quả là một kỳ tích.
Sau thành công vang dội của Việt Nam, một thời gian sau, tại Mỹ mới tách 3 cặp dính liền nhau trong đó cũng có một cháu bị bại não. Ca mổ kỷ lục này không chỉ ghi danh vào lịch sử ngành y Việt Nam mà còn là một kỳ tích của y học thế giới khi đón nhận được sự khen ngợi hết lời của dư luận quốc tế. Kênh truyền hình France 2 của Pháp đã truyền tin ngay với lời khen ngợi: Một ca mổ nổi tiếng!
Và tấm lòng của những từ mẫu
Nếu mổ tách thành công cứu sống được cả hai cháu là một kỳ tích của phẫu thuật thì việc chăm sóc giúp Việt có thể sống 19 năm với đời sống thực vật trên cơ địa không bình thường lại được xem là một mẫu mực của công tác chăm sóc điều dưỡng.

Hội chẩn về tình trạng sức khỏe của Việt tại Bệnh viện Từ Dũ. Ảnh: T.K.
Theo BS Nguyễn Thị Phương Tần - người trực tiếp nuôi dưỡng Việt trong suốt 19 năm qua - thì sau khi tách, Việt ở trong tình trạng bại não và tất cả các bộ phận quan trọng của Việt đã nhường hết cho Đức, các bộ phận nhân tạo, bàng quang của Việt cũng nhường cho Đức hết 3/4.
Đặc biệt Việt phải dùng đường tiểu nhân tạo ở thành bụng và dùng hậu môn nhân tạo nên nguy cơ nhiễm trùng là rất cao. Để chăm sóc Việt, BV đã tổ chức 3 ca, 4 kíp trực mỗi ngày (mỗi kíp là 12 người) trực 24/24 để theo dõi, chăm sóc Việt. Tuy nhiên điều đáng nói hơn cả là sự tận tâm của các nhân viên y tế nơi đây.
Cuốn sổ theo dõi Việt đã thể hiện điều đó khi tất cả những diễn biến của Việt đều được ghi khá chi tiết theo từng phút, từng giờ: 0 giờ ngày 7-9-2007: Việt ăn khó, ho khan nhiều; 3 giờ 30 ngày 8-9-2007, Việt ngủ yên, ho khan giảm đi… Tất cả những gì ghi lại như tình cảm mẹ dành cho con!
Chị Nguyễn Thị Mười, người nữ hộ sinh của 19 năm về trước, cũng chính là má nuôi của hai anh em Việt-Đức, trầm tư: “Cha mẹ ruột của hai cháu không đủ điều kiện nuôi nên BV này là nơi nương tựa cho hai cháu. Tôi là nữ hộ sinh của BV nên nhận nuôi hai cháu. Vậy mà đến lúc nhắm mắt, Việt cứ nghĩ tôi là mẹ ruột của cháu”.
Lặng người đi một lúc, những kỷ niệm xa xưa lại tràn qua mắt chị: “Sau giờ làm, tôi lại chăm sóc hai cháu. Bữa nào ở lại là bữa đó hai đứa xôn xao cả lên. Hồi còn dính liền nhau, hai đứa thích ăn cơm với mắm nhưng chỉ chưng mắm sơ sơ. Có lúc, Việt thích ăn cái này nhưng Đức không chịu rồi cãi vã, nhưng sau đó thì đùa giỡn nhau vui lắm! Đức thì siêng năng, chịu khó học hành; Việt thông minh hơn nhưng lại viết chữ cẩu thả. Tội nghiệp Việt, lúc 3 tuổi chẳng có đồ chơi như những đứa trẻ khác…
Tất cả những gì về Việt-Đức dường như đã là những điều thật sự thân thiết, không chỉ của chị Mười mà là của tất cả những cán bộ nhân viên y tế BV Từ Dũ. Có lẽ chính sự tận tâm ấy đã giúp họ tạo nên kỳ tích thứ hai sau lần thành công của ca mổ: Lần đầu tiên trên thế giới có một người có thể duy trì cuộc sống trong 19 năm với đời sống thực vật!
Sau 19 năm, hôm qua 6-10, Việt đã ra đi. Linh cữu được quàn tại Hội trường Làng Hòa Bình, BV Từ Dũ. Động quan lúc 15 giờ ngày 7-10 và đưa đi hỏa táng tại Bình Hưng Hòa. Sau đó, cốt của Việt được đưa về chùa Lâm Tế, quận 1, TPHCM.
KIM LIÊN – THANH KHÊ
Sức khỏe của Việt đã suy kém rất nhiều trước khi mất Em sẽ phải sống tốt hơn với phần đời của anh Việt… |