Tình hình nóng bỏng
Nông dân Ba Lan chỉ trích việc nhập khẩu nông sản Ukraine và Thỏa thuận Xanh của Liên minh châu Âu (EU). Tình hình leo thang vào ngày 20-2, khi một số nông dân đổ ngũ cốc Ukraine và treo các khẩu hiệu chống Ukraine, làm dấy lên làn sóng phản đối ở Ukraine. Theo truyền thông Ba Lan, ông Kolodziejczak cho biết, Bộ trưởng Nông nghiệp Ba Lan Czeslaw Siekierski sẽ hội đàm với người đồng cấp Ukraine Mykola Solskyi để tìm kiếm một thỏa thuận xuất khẩu sang Ba Lan. Nhưng ông Kolodziejczak cho rằng quả bóng đang ở phía Ukraine, đồng thời cảnh báo nếu các cuộc đàm phán thất bại, Warsaw có thể đưa ra các hạn chế hơn nữa đối với hàng hóa Ukraine.
Tranh chấp về thương mại hàng nông sản leo thang từ khi chính phủ của đảng bảo thủ Luật pháp và Công lý (PiS) của Ba Lan đưa ra lệnh cấm vận đối với ngũ cốc của Ukraine và 4 sản phẩm khác, đầu tiên là trong khuôn khổ EU, sau đó là đơn phương. Chính phủ mới của tân Thủ tướng Donald Tusk vẫn chưa dỡ bỏ biện pháp này. Nông dân Ba Lan cho rằng hàng nhập khẩu từ Ukraine tạo ra sự cạnh tranh không lành mạnh, điều mà Kiev phủ nhận. Hơn nữa, Thứ trưởng Nông nghiệp Ba Lan thừa nhận xuất khẩu của Ba Lan sang các nước thuộc EU đang gặp khó, trong đó Ba Lan đang mất thị trường Đức. Các công nhân nông nghiệp Ba Lan cùng các hãng vận tải từng tham gia phong tỏa biên giới Ukraine từ tháng 11-2023 đến tháng 1-2024 nhưng đã chấm dứt biểu tình sau khi ký kết thỏa thuận với chính phủ. Tuy nhiên, các cuộc biểu tình đã tiếp tục.
Đàm phán bế tắc
Các cuộc đàm phán giữa Ba Lan với các quan chức EU đã diễn ra trong nhiều tuần nhưng chưa có lối ra. Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk đã triệu tập một cuộc họp khẩn cấp với bộ trưởng nông nghiệp và bày tỏ sự đồng cảm với những người biểu tình, cho rằng sự phản đối của họ với Thỏa thuận Xanh của EU là “hợp lý”. Thỏa thuận này kêu gọi nông dân giảm lượng khí thải carbon và làm nhiều hơn nữa để thúc đẩy đa dạng sinh học.
Trước diễn biến mới, Bộ trưởng Kinh tế Ukraine Yulia Svyrydenko đã thông báo với Ủy ban châu Âu (EC) về các hành động của người biểu tình Ba Lan tại biên giới hai nước và trông đợi phản ứng mạnh mẽ từ phía EC. Bà Svyrydenko nhấn mạnh việc đổ ngũ cốc từ các toa tàu hàng xuống đường ray, chặn giao thông vận tải hành khách không phải là biểu tình phản đối mà là “hành vi vi phạm trật tự công cộng”.
Ba Lan là một trong những đồng minh của Ukraine kể từ khi xảy ra xung đột tại Ukraine ngày 24-2-2022, nhưng các cuộc biểu tình ở biên giới đã khiến quan hệ hai nước căng thẳng. Bộ trưởng Cơ sở hạ tầng Ukraine Oleksandr Kubrakov cho rằng việc những người biểu tình Ba Lan phong tỏa biên giới với nước này có nguy cơ gây ra mối đe dọa trực tiếp đối với an ninh của Ukraine. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cáo buộc Ba Lan đang nhạo báng Ukraine. Trong bài phát biểu qua video, ông Zelenskiy mô tả việc phong tỏa của nông dân Ba Lan là vô lý.
