Từ tháng 1-2015 sẽ có các điểm thu hồi điện di động thoại hết hạn… Thực ra đây chỉ là một trong nhiều sản phẩm phải thu hồi theo như Quyết định 50/2013/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về thu hồi và xử lý sản phẩm thải bỏ.
Như vậy, phạm vi ảnh hưởng của quyết định nói trên không chỉ là chiếc điện thoại di động mà còn hàng chục thiết bị điện tử khác: đèn compact, đèn huỳnh quang, máy vi tính, màn hình, CPU, máy in, máy fax, máy quét, máy ảnh, máy quay phim, máy tính bảng, đầu đĩa và trong năm 2016 còn có máy photocopy, TV, tủ lạnh, máy điều hòa nhiệt độ, máy giặt..
Quyết định này áp dụng đối với doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu, người tiêu dùng và tổ chức cá nhân liên quan đến hoạt động thu hồi và xử lý sản phẩm thải bỏ trên lãnh thổ Việt Nam. Tức là việc thu hồi các sản phẩm điện tử nói trên vì môi trường và cũng căn cứ vào Luật bảo vệ môi trường.
Điện thoại cũ
Theo Quyết định 50/2013/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về thu hồi và xử lý sản phẩm thải bỏ - loại hàng đã hết hạn sử dụng hoặc được thải ra sau quá trình sử dụng, doanh nghiệp sản xuất và nhập khẩu những sản phẩm này có nhiệm vụ thiết lập điểm thu hồi, thỏa thuận với người tiêu dùng về cách thức chuyển giao, tiếp nhận sản phẩm thải bỏ, sau đó vận chuyển những sản phẩm này đến các cơ sử xử lý để tái sử dụng, tái chế, tiêu hủy...
Quyết định cũng nêu rõ: Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cũng sẽ có trách nhiệm tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người tiêu dùng tham gia vào hoạt động thu hồi và xử lý sản phẩm thải bỏ. Doanh nghiệp, người tiêu dùng, cơ sở thu gom sẽ được hưởng các chính sách ưu đãi, hỗ trợ theo quy định của pháp luật.
Dầu Quyết định có hiệu lực từ 25-9 nhưng quyết định có phần “nới” hơn vì có ghi: Từ đầu năm 2015, người dân có thể đem các thiết bị điện tử đã thải bỏ như điện thoại di động, tablet, máy tính, máy ảnh... đến các điểm thu hồi do doanh nghiệp lập ra.
Rác điện tử
Cần thấy rõ đây là một quyết định cần thiết vì rác thải điện tử luôn là vấn đề nhức nhối, ảnh hưởng lâu dài đến môi trường. Trong khi đó, hầu hết các thiết bị điện tử đề không có hạn sử dụng, nhất là ở nước ta; người này bỏ ra, người khác tận dụng dùng tiếp…
Vậy trước mắt cần thấy Quyết đình này là cần thiết và có tính chất nâng cao ý thức người sử dụng các thiết bị điện tử song ở đây cũng quy định rõ tránh nhiệm của đối với doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu cũng như tổ chức cá nhân liên quan đến hoạt động thu hồi và xử lý sản phẩm thải bỏ.
Ở đây, vai trò của doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu thiết bị liên quan đến Quyết định này cũng khá rõ ràng. Phải thiết lập các điểm thu hồi sản phẳm thải bỏ; Tiếp nhận sản phẩm thải bỏ do doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu đã bán sản phẩm đó ra thị trường Việt Nam; Thỏa thuận với người tiêu dùng về các thức chuyển giao và tiếp nhận sản phẩm thải bỏ tại điểm thu hồi… Cho nên vấn đề đặt ra, ngay từ bây giờ, doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu thiết bị điện tử nói chung cần chuẩn bị việc này để tránh thụ động và còn góp phần tích cực bảo vệ môi trường.
Bá Tân
