Tôi tới đất Mỹ lần này gần 2 tháng, qua 5 tiểu bang với nhiều thành phố khác nhau, được xem nhiều lần chương trình truyền hình thực tế rất hấp dẫn có tên gọi “Everyday Edison” trên kênh truyền hình PBS. Tôi thực sự được thuyết phục bởi tính đại chúng, tiện ích và thu hút của nội dung chương trình này.
Michael Diep với ông David Kappos, Thứ trưởng Bộ Thương mại, Giám đốc cơ quan cấp bằng sáng chế và thương hiệu Mỹ.
"Everyday Edison” giới thiệu những ý tưởng sáng tạo bình dị nhưng độc đáo nhất nhằm phục vụ đời sống thiết thân của con người trong sinh hoạt hàng ngày. Thần tượng và mục tiêu hướng tới của chương trình được toát lên ngay từ tên gọi “Edison” - tên nhà phát minh và thương nhân Thomas Alva Edison lừng danh người Mỹ từ đầu thế kỷ 20, với điển hình là phát minh ra bóng đèn điện đầu tiên đem lại lợi ích cho hàng tỷ con người trên hành tinh đến tận nay và mãi mãi về sau. Edison sau đó còn có hàng ngàn sáng chế phát minh khác, nhưng người đời nhớ đến ông là nhớ tới bóng đèn điện đầu tiên trên trái đất.
Một chiều tháng 9-2013 ngồi chờ chuyển tiếp bay ở sân bay Chicago, tôi thấy trên màn hình lớn phát “Everyday Edison” hiện chữ tên tác quyền: tên Mỹ họ Việt Nam “Michael Diep” với sáng chế “Emery Cat” (Bàn cắt móng mèo) của nhà sáng chế trẻ người Mỹ gốc Việt. Tôi nhớ lại vào đầu năm 2012 tại TPHCM trong hội nghị quốc tế ngành công nghệ sinh học tôi đã gặp anh. Lần ấy Michael Diep về dự hội nghị để trình bày đề tài “Sản phẩm chăm sóc da mặt từ tế bào gốc” (Stemage) và chăm sóc sức khỏe của làn da qua dưỡng chất sinh dược.
Michael Diep có tên khai sinh Diệp Thanh Lưu, sinh năm 1969 quê gốc ở Sài Gòn, đã cùng gia đình rời Việt Nam khi mới 11 tuổi. Michael Diep được đào tạo, học hành trưởng thành trên đất Mỹ. Tốt nghiệp đại học, anh nhận bằng cử nhân xuất sắc ngành Marketing - Xây dựng thương hiệu - Quản lý sản phẩm toàn cầu. Anh được đào tạo sâu về chuyên ngành “Phát triển thương hiệu” cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ, đối tượng phục vụ rộng khắp không chỉ trên đất Mỹ.
Trong thời gian làm việc Michael Diep còn hoàn tất những khóa đào tạo vai trò của người lãnh đạo doanh nghiệp, người điều hành công ty (CEO). Quá trình làm việc nhiều năm qua anh đã đảm nhận những vai trò, vị trí về quản lý dự án cho các nhóm doanh nghiệp nhỏ và vừa trong nước Mỹ và quốc tế, quản lý cấp phép và đàm phán, quản lý nhãn hiệu và bao bì...
Năm 2007 Michael Diep chiến thắng vẻ vang trong chương trình truyền hình thực tế “Everyday Edison” (www.EverydayEdisons.com) trước vài chục ngàn ứng viên dự tuyển, theo sáng kiến tổ chức của Tập đoàn Edison Nation. Đây là chương trình được Edison Nation xây dựng và giữ bản quyền, đã phát tới mùa thứ sáu, tuyển chọn được hàng trăm sáng kiến đưa vào đời sống, tạo hàng triệu việc làm trên toàn cầu.
Đăng ký vào website www.EdisonNation.com hoàn toàn miễn phí cho mọi ứng viên, một đội ngũ giám khảo đa ngành giỏi nghiệp vụ tiếp nhận và lựa chọn, tổ chức tuyển chọn (theo kiểu “Vietnam Idol” hoặc “God tallent” những game show nổi tiếng toàn cầu). Điều khác biệt là nếu thành viên nào là đồng sáng lập chi nhánh của Edison Nation (thí dụ với Công ty Edison Nation Vietnam) thì nơi tiếp nhận, tổ chức tuyển chọn người tài năng sáng chế, nơi đó được miễn tiền mua bản quyền chương trình này!
Năm 2011 Michael Diep trở thành người đồng sáng lập Edison Nation Vietnam (www.EdisonNation.vn) sau những lần tranh tài công khai qua “đấu trí, đấu lời” với những ứng viên, sau cùng còn lại 2 ứng viên người Mỹ gốc Nhật cùng tên Michael và Michael Diep. Diệp đã chiến thắng và giành quyền thành lập chi nhánh của EdisonNation.com là Edison Nation Vietnam (ENV) bởi anh luôn tâm huyết với mảnh đất quê hương, muốn đem sức mình đóng góp cho Việt Nam yêu thương. Michael Diep dù đã rời quê từ tuổi ấu thơ, nhưng quê hương luôn là nỗi niềm mong nhớ, yêu thương tiềm ẩn sâu kín nhất trong anh. Đại gia đình của anh sống tại thành phố Bellevue - thủ phủ tiểu bang Washington phía Bắc nước Mỹ xa xôi. Nơi đấy anh là một trong hai tư vấn viên của văn phòng tiểu bang Washington về mục tiêu và khách hàng tiềm năng. Riêng văn phòng Edison Nation Vietnam mà Michael Diep là tổng giám đốc, anh lại chọn ở Fountain Valley - Orange County - California, nơi cộng đồng Việt Nam sinh sống. Cũng trong năm 2007, Michael là thành viên chính thức của Tập đoàn Edison Nation Holdings. Tập đoàn có nhiệm vụ phát triển sản phẩm sở hữu trí tuệ những sáng tạo huy động từ toàn dân, những người đam mê, không phân biệt tuổi tác. Người trao bằng sáng chế Emery Cat cho Michael Diep năm 2007 là ông David Kappos, khi đó là Thứ trưởng Bộ thương mại Mỹ về sở hữu trí tuệ. Sau này, năm 2009 ông là Giám đốc cơ quan Quản lý bằng sáng chế và thương hiệu toàn nước Mỹ, do Tổng thống Barack Obama bổ nhiệm.
Cần nói thêm, trên thế giới con mèo là vật nuôi quý trong nhiều gia đình. Phải tạo ra được mùi đặc trưng cho con mèo thích, phủ trên miếng gỗ nhỏ có gắn chất liệu mài mòn. Mèo ngửi mùi hấp dẫn lao tới cào móng tìm kiếm: Quá trình đó làm mòn móng con mèo, nhờ đó mèo không cào làm hỏng đồ đạc quý trong nhà. Sản phẩm được cấp bản quyền sở hữu trí tuệ, nhận tiền thưởng khá lớn, được hoàn thiện và đưa vào sản xuất. Các siêu thị toàn nước Mỹ và nước ngoài ký hợp đồng tiêu thụ, tác giả sáng chế là Michael Diep năm 2013 này đã là năm thứ bảy hưởng lợi nhuận phần trăm từ sản phẩm tiêu dùng.
Nhà sáng chế người Mỹ Arthur Fry (ông sinh tháng 8-1931) năm 1973 trúng tác quyền sáng chế ra miếng giấy nhỏ ghi nhớ (Post It- Note) dùng cho văn phòng và cả dùng trong gia đình. Tới nay sản phẩm của ông đang được sử dụng khắp thế giới, tiết kiệm nhiều tỷ tấn giấy rọc dư thừa và tiện ích cho đời thường. Hiện ông là tỷ phú đô la chỉ với một sáng chế như vậy. Ông cho biết, sẵn sàng sang Việt Nam dự khai trương buổi phát sóng đầu tiên chương trình truyền hình thực tế “Tuyển chọn tài năng sáng chế Việt Nam” mà chúng tôi tạm đặt tên là “Edison Vietnam” một ngày không xa.
TS BÙI BÍCH NGỌC
