Trước khi qua đời, hai bệnh nhân đã đồng ý hiến tặng thận của mình để cứu sống 4 bệnh nhân suy thận mãn tính. Câu chuyện “Sự sống đã bắt đầu từ cái chết…” lại được bắt đầu.
Các bệnh nhân bị suy thận do không có thận ghép phải chạy thận nhân tạo.
Quà tặng của người dưng
Cách đây hơn một tháng, trưa 10-2 (27 Tết), khi mọi người, mọi đơn vị đang rộn ràng chuẩn bị đón chào năm mới Canh Dần thì cũng là lúc toàn bộ ban lãnh đạo Bệnh viện Chợ Rẫy (BVCR) và các khoa tập trung nhân lực, thiết bị để chạy đua với thời gian tiến hành những ca “ghép thận ngoài huyết thống mang tính lịch sử”. PGS-TS Trần Ngọc Sinh, Trưởng khoa Tiết niệu BVCR, cho biết vấn đề lịch sử ở đây vì không chỉ là lần đầu tiên ghép thận ngoài huyết thống từ người chết não cho người bệnh, mà đây còn là đợt phẫu thuật có số lượng ca ghép nhiều nhất (4 ca trong vòng 12 tiếng đồng hồ)…
Ngày 10-2, 2 phụ nữ bị tai nạn giao thông được chuyển vào Khoa Cấp cứu BVCR trong tình trạng đều bị chết não nhưng tim vẫn còn đập. Thể theo nguyện vọng cao đẹp của 2 bệnh nhân lúc còn sống là sau này nếu có mệnh hệ nào cũng sẽ hiến một phận cơ thể của mình để cứu người, phục vụ khoa học, người nhà 2 bệnh nhân đã đề nghị với bệnh viện tặng lại 4 quả thận của họ để cứu chữa cho 4 bệnh nhân bị suy thận mãn đang có nhu cầu ghép thận. Ngay lập tức, TS-BS Nguyễn Trường Sơn, Giám đốc BVCR tức tốc chỉ đạo các bác sĩ ở Khoa Cấp cứu một mặt tiếp tục nỗ lực cứu sống 2 bệnh nhân, đồng thời chỉ đạo Hội đồng khoa học kiểm tra thực hiện đảm bảo theo đúng Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến lấy xác.
Bên cạnh đó, yêu cầu Khoa Tiết niệu chuẩn bị nhân lực, vật lực (gần 100 y bác sĩ và nhân viên kỹ thuật, phương tiện thiết bị, máu, thuốc men…) và nhất là phải lựa chọn 4 người nhận (trong tổng số gần 500 bệnh nhân đang chạy thận nhân tạo trong bệnh viện có nhu cầu ghép thận) đáp ứng đủ yếu tố như có gene, máu, miễn dịch, độ tuổi… phù hợp với người cho để khi cần có thể tiến hành cuộc phẫu thuật ghép thận.
Do công tác đã chuẩn bị cho tình huống này thường xuyên sẵn sàng nên ngay lập tức 3 êkíp phẫu thuật được thành lập. Theo đó, một êkíp tách thận khỏi người hiến và 2 êkíp thực hiện ghép thận cho người nhận. Các bác sĩ, nhân viên của các khoa khác trong BVCR như tim mạch, tiêu hóa, xét nghiệm thần kinh, gây mê hồi sức… cũng được điều động để phối hợp thực hiện cuộc phẫu thuật ghép thận đảm bảo thành công.
Đua với thời gian
Ngay 10 giờ sáng ngày 11-2, êkíp thứ 3 bắt đầu thực hiện tách thận khỏi cơ thể của người cho. Đến 14 giờ cùng ngày, với phương pháp tách thận như là tách thận ở người sống, 4 quả thận được cắt ra khỏi cơ thể 2 người hiến và được đem đi xử lý sinh hóa để bảo quản cho việc ghép thận, đồng thời vẫn duy trì tình trạng “còn sống” cho 2 bệnh nhân hiến thận về đến tư gia.
Điều tối quan trọng lúc này là làm sao tiến hành ghép thận càng sớm càng tốt, bởi những quả thận quý báu này chỉ “sống” tối đa trong 36 tiếng đồng hồ. Do đó, ngay sau khi có thận để ghép, 14 giờ ngày 11-2, êkíp phẫu thuật ghép thận đầu tiên bắt tay vào thực hiện ca mổ cho bệnh nhân Đ.T.H. Sau khi ca ghép thận được thực hiện an toàn và rút kinh nghiệm thì các bác sĩ tiếp tục thực hiện các ca ghép thận tiếp theo. Mọi hoạt động đều an toàn như dự kiến.
Gần 12 giờ đêm, 4 quả thận đã được ghép thành công vào cơ thể 4 bệnh nhân. Niềm vui vỡ òa đối với các y bác sĩ thực hiện ca mổ ghép thận khác huyết thống đầu tiên tại khu vực phía Nam. Bên ngoài phòng phẫu thuật, người nhà bệnh nhân chỉ biết nghẹn ngào cảm ơn các bác sĩ, y tá đã mang lại hy vọng cho người bệnh. Và họ thầm cảm ơn những người đã mang sự sống đến một lần nữa bằng một phần thân thể, dù chưa một lần được gặp mặt…
Đây là ca phẫu thuật lớn và khẩn cấp, các bác sĩ đã “chiến đấu” suốt 16 giờ liên tục mang lại sự khỏe mạnh cho người bệnh. “Tôi thật sự hạnh phúc khi việc ghép thận ngoài huyết thống thành công cho cả 4 ca và sức khỏe 4 bệnh nhân tiến triển tốt mỗi ngày”, PGS-TS Trần Ngọc Sinh cho biết.
Hy vọng của bệnh nhân suy thận
Ngày 15-3, Khoa Tiết niệu BVCR cho biết, sức khỏe của họ rất ổn định, đã ăn uống và đi lại bình thường trong phòng từ nhiều ngày qua.
PGS-TS Trần Ngọc Sinh phấn khởi cho biết: Sau một tháng phẫu thuật ghép thận không cùng huyết thống, 4 bệnh nhân dần hồi phục, sức khỏe tiến triển khá tốt. Bệnh viện đang theo dõi chờ bệnh nhân ổn định có thể xuất viện trong nay mai. Đây không chỉ là một tiến bộ của y học mà là tiến bộ của tư duy của xã hội. Thành công này đã mở ra nhiều hy vọng cho bệnh nhân được ghép tạng từ nghĩa cử hiến tạng cao quý.
Hiện nay, BVCR có gần 500 bệnh nhân đang chạy thận nhân tạo và danh sách người đăng ký ghép thận mỗi ngày cứ dài thêm, nhưng nguồn thận để ghép thì vô cùng hiếm, có chăng thường là cùng huyết thống và do người còn sống hiến tặng, chứ vẫn chưa có nhiều người chết não hiến tạng như 2 người phụ nữ cao quý kia. Nếu những bệnh nhân bị chết não hiến tặng thận thì có được nguồn thận không nhỏ, vừa mang tính nhân đạo vừa giúp y học thêm hy vọng mang lại sức khỏe cho người bệnh.
Tiến Đạt - Tiêu Hà
