Sau khi hầm đường bộ qua đèo Hải Vân đưa vào sử dụng thì đường đèo Hải Vân trở thành tuyến du lịch, trong đó điểm tham quan hấp dẫn đối với du khách là Hải Vân quan trên đỉnh đèo. Tuy nhiên, với tình trạng hàng rong bát nháo cùng với sự buông lỏng quản lý đã làm cho không ít du khách tỏ ra bất bình, thậm chí cảm thấy bất an mỗi khi ghé qua đây.
Vừa bước xuống xe, du khách bị những người bán hàng rong trên đỉnh đèo Hải Vân vây kín.
Bám dai như đỉa!
Chúng tôi có mặt tại đỉnh đèo Hải Vân vào những ngày cuối tháng 3-2012 khi mùa du lịch ở miền Trung bắt đầu tấp nập. Trong tour, tuyến của các hãng lữ hành đều đưa Hải Vân quan vào trong các điểm tham quan của du khách khi đến miền Trung. Ghé vào một quán nước ở đây, chúng tôi đã chứng kiến cảnh tượng không thể chấp nhận được của những người bán hàng rong đối với du khách.
3 xe du lịch vừa dừng lại, chưa kịp mở cửa thì nhóm hàng rong gần 30 người với giỏ xách, mẹt… chứa những mặt hàng lưu niệm áp sát. Cả khu vực ở đỉnh đèo trở nên hỗn loạn. Một phụ nữ trạc 40 tuổi bám sát cửa lên xuống của chiếc xe du lịch, hét lớn: “Ông có râu là của tao!”. Rồi lần lượt trong đám xô bồ ấy, việc tranh giành khách bắt đầu diễn ra với những câu nói, như: “Bà mặc váy màu đỏ tao chọn rồi đó!” hay như “ông mang kính đen, bà đội mũ rộng vành…”.
Một khi du khách bước xuống, nhóm hàng rong lập tức ùa tới, quyết liệt đeo bám “con mồi” mà mình đã chọn từ trước. Tiếng Anh “bồi” được nhóm này xả ra như chém gió, mặc cho du khách tỏ vẻ bực mình vì bị bám riết, quấy rầy. Một du khách xuống xe sau cùng, tưởng thoát được đã len lén chạy thẳng lên khu vực Hải Vân quan để chụp hình, ngắm cảnh thì ngay lập tức một đối tượng bán hàng rong từ trong quán nước bưng theo mẹt hàng lưu niệm phóng theo. Thế là người khách này tỏ ra buồn bực quay trở lại xe. Không một du khách nào thoát khỏi sự đeo bám của nhóm bán hàng rong ở đây. Họ bám đến khi nào khách mua hàng thì thôi, còn không chẳng thể yên thân ngắm cảnh, chụp hình.
Thấy chúng tôi chụp cảnh chèo kéo khách, một phụ nữ lớn tuổi trong nhóm này lập tức xỉa xói như thách thức: “Nhà báo kìa tụi bây. Nhưng kệ nó, làm gì được nhau”. Xong, chị này lấy điện thoại Iphone quay tận mặt phóng viên. Tiếp đến, một thanh niên với vẻ mặt bặm trợn cất tiếng hù dọa: “Chúng tao bán hàng cho bọn Tây, liên quan gì đến tụi mày. Tụi mày không “biến” để tao kiếm cơm thì coi chừng tao cho xuống vực bây giờ”.
Chị Lý (chủ một ki-ốt hàng lưu niệm ở đây) lắc đầu: “Mấy hôm có lực lượng chức năng lên kiểm tra thì họ trốn hết. Đến khi lực lượng này về, họ tràn ra, đeo bám du khách dai như đỉa khiến họ sợ, không dám vào những ki-ốt của chúng tôi mua hàng”.
“Cha chung không ai khóc”
Anh Th., lái xe cho một hãng lữ hành ở Đà Nẵng, cho biết: “Lúc mới nhận đưa du khách tham quan ở đèo Hải Vân, tôi không biết nên khi thấy họ (những người bán hàng rong – PV) bám riết lấy khách của mình, làm khách bực bội thì tôi lên tiếng phản đối, ngăn cản; ngay lập tức có 2-3 tên bặm trợn từ trong quán nước xông ra nắm cổ áo tôi hăm dọa. Chúng nói muốn yên thân thì lên xe mà ngồi, để cho chúng bán hàng. Vì an toàn cho cả chuyến xe nên tôi đành nghe theo bọn chúng”.
Đà Nẵng đang quyết liệt dẹp nạn hàng rong, chèo kéo khách, đỉnh đèo Hải Vân cũng không ngoại lệ. Tuy nhiên, địa điểm nằm ở độ cao gần 500m so với mực nước biển này rất khó để duy trì lực lượng thường xuyên. Nói đúng hơn, dẹp hàng rong chèo kéo khách du lịch ở đỉnh đèo Hải Vân như “bắt cóc bỏ dĩa”.
Ông Huỳnh Minh Nhơn, Phó Giám đốc Sở VH-TT-DL Đà Nẵng thừa nhận, chuyện chèo kéo khách ở đỉnh đèo Hải Vân diễn ra từ lâu và được xem như một vấn nạn. Đỉnh đèo Hải Vân là thắng cảnh tuyệt đẹp, nhiều di tích lịch sử, nhưng nghịch lý ở chỗ là địa điểm này chưa ai công nhận là một khu du lịch đúng nghĩa. Vì thế, nạn chèo kéo khách công khai và tràn lan cứ tồn tại dai dẳng.
Trong khi đó, ông Dương Thành Thị, Chủ tịch UBND quận Liên Chiểu, cho rằng việc kiểm tra, xử lý nạn chèo kéo khách trên đỉnh đèo Hải Vân đã được UBND TP giao cho Đồn Biên phòng 244 (Bộ đội Biên phòng Đà Nẵng) đảm nhận. Tuy nhiên, do đặc thù nên việc đứng chốt ở đây của lực lượng biên phòng không thường xuyên. Chính vì vậy, những lúc vắng mặt các lực lượng chức năng thì nạn bu bám, chèo kéo khách lại diễn ra. Khu vực đỉnh đèo Hải Vân lại nằm ở địa phận giữa Đà Nẵng và Thừa Thiên - Huế, trong khi phía Thừa Thiên - Huế không có động thái nào để phối hợp với TP Đà Nẵng trong việc dẹp vấn nạn này nên khó xử lý triệt để.
Về lâu dài, ông Huỳnh Minh Nhơn cho rằng: Sắp tới Sở VH-TT-DL sẽ trình UBND TP về quy hoạch đèo Hải Vân, kêu gọi doanh nghiệp đầu tư, mở khu du lịch, có bán vé. Biến đèo Hải Vân thành khu du lịch đúng nghĩa, không để chuyện tự phát như hiện nay. Tuy nhiên, muốn làm được việc này thì Đà Nẵng và Thừa Thiên - Huế phải cùng bắt tay nhau thực hiện do địa điểm nằm trên địa phận của cả hai địa phương.
Nguyễn Hùng
