Trong những giải pháp thực hiện các chương trình dân sinh đó, có một giải pháp đã được TPHCM thực hiện rất nhuần nhuyễn, sáng tạo: khơi sức dân để chăm lo cho dân. Cả hệ thống chính trị đã tập trung mọi nguồn lực, huy động toàn xã hội cùng chăm lo.
Tại các phường xã, có nhiều mô hình, điểm sáng khơi sức dân để chăm lo cho dân. Người dân ở nhiều khu dân cư tự nguyện hiến đất làm đường, cải tạo nâng cấp hẻm. Nhiều nhà hảo tâm tự thành lập các mái ấm, nhà mở để chăm lo cho trẻ mồ côi, người khuyết tật, và nhà lưu trú cho bệnh nhân nghèo ở tỉnh xa về TPHCM điều trị. Nhiều nhóm thiện nguyện hết lòng giúp đỡ các hộ nghèo phương tiện làm ăn, giúp vốn, giải quyết việc làm.
Trong phong trào “Cả nước chung tay vì người nghèo - không để ai bị bỏ lại phía sau”, những tấm lòng vàng trong cộng đồng cư dân TPHCM cũng không quên những người đang gặp cảnh khó, như phụ nữ lầm lỡ, sinh viên hộ nghèo, người lao động không có tiền về quê ăn tết, người kiếm sống trên hè phố… Để thực hiện mục tiêu giảm nghèo và thoát nghèo bền vững, nhiều phường xã đã thành lập các câu lạc bộ giúp nhau làm kinh tế. Xã hội hóa hoạt động xã hội từ thiện là chủ trương đúng đắn, chẳng những khơi sức dân mà còn khơi dậy lòng nhân ái, vun đắp tình dân tộc, nghĩa đồng bào.
Có thể dẫn chứng bằng những con số biết nói cho thấy sức dân TPHCM được chăm chút, khơi dậy, thành nguồn lực thiết thực chăm lo cho dân. Có 31/56 xã đã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao năm 2019. Có 628/728 điểm ô nhiễm về rác thải đã được chuyển hóa, trong đó có 74 điểm được chuyển hóa thành khu sinh hoạt cộng đồng. Chỉ riêng trên địa bàn quận 3, đã có 1.172 hộ dân hiến đất mở rộng 34 tuyến hẻm với tổng diện tích gần 9.400m2… Có gần dân, hiểu dân, được dân tin cậy thì mới huy động được sức dân như thế. Với phương châm khơi sức dân để chăm lo cho dân, TPHCM là địa phương đã từng khởi xướng và thực hiện có hiệu quả nhiều chương trình dân sinh lớn và có sức lan tỏa, từ sự huy động ý thức trách nhiệm, tình cảm nhân nghĩa, lòng nhân ái cùng chung tay góp sức thực hiện. Truyền thống đó tiếp tục được vun bồi, phát huy. Trong những ngày cuối năm này, tại TPHCM nhiều hoạt động tình nguyện đền ơn đáp nghĩa, chăm lo cho người nghèo khó, bất hạnh đang diễn ra sôi nổi. Nhiều hoạt động vì biển đảo, vì người nghèo đang được Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể, các doanh nghiệp, cùng các tổ chức thiện nguyện triển khai, như: chương trình “Xuân tình nguyện”, “Xuân biên giới - Tết hải đảo”, “Tết vì người nghèo”, “Chuyến xe nghĩa tình”…
Khơi sức dân để chăm lo cho dân chính là làm theo lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Trong Lời kêu gọi Thi đua ái quốc, Người đã chỉ rõ cách làm: “Dựa vào lực lượng của dân, tinh thần của dân, để gây hạnh phúc cho dân”. Chính quyền từng quận huyện, phường xã phải gần dân, lắng nghe dân để thực hiện giám sát và thực hiện các chính sách chăm lo cho dân. Chú trọng việc tập hợp lực lượng những người có tấm lòng thiện nguyện để làm cầu nối đến những hoàn cảnh cần giúp; giới thiệu những việc thiện nguyện nên làm; có động viên, khích lệ những nhân tố tích cực; có hỗ trợ về chuyên môn, về nhân lực và phương tiện để tạo thành nguồn lực chăm lo cho dân.
