Trong không khí rộn ràng của những ngày Hội chợ triển lãm thương mại, Lễ hội mua sắm tết tại Khu liên hợp thể dục và thể thao Phú Thọ, TPHCM, một góc không gian tết thấm đượm nét văn hóa dân tộc, mang hồn Việt Nam là chương trình đặc sắc giới thiệu cỗ tết ba miền, hát thơ, ca trù chủ đề “Xuân và quê hương”.
Các nghệ sĩ Thục An, Vũ Huy Dự, Thế Tuyền biểu diễn các điệu ca trù.
Dạo quanh một vòng khuôn viên triển lãm khá rộng, nhiều người đã dừng bước bên góc không gian tết đẹp mắt ở cuối khu hội chợ triển lãm. Ở đây các tác phẩm nghệ thuật của các nghệ nhân tham gia cuộc thi chưng mâm trái cây và kết thú đã được giới thiệu cho khách tham quan thưởng ngoạn.
Gian trưng bày thư pháp, tượng gốm, đất nung góp mặt tăng thêm phần tao nhã, từ góc trang trí nội thất lẫn phần sắp đặt ngoài sân cỏ công viên. Năm nay, phần trình diễn tạc tượng của nhóm Táo Xanh tương đối thu hút công chúng không chỉ vì hiếu kỳ “cái lạ” mà là thưởng thức nét tạo hình khá đẹp của tác phẩm “tượng sống” .
Phút dừng chân lâu nhất của khách tham quan có lẽ là góc không gian nghệ thuật nối kết văn hóa dân tộc truyền thống-hiện đại qua việc giới thiệu mâm cỗ ba miền của Viện Nghiên cứu ẩm thực Việt Nam, nhà hàng Lá Thơm và phần biểu diễn hát thơ, ca trù của Câu lạc bộ Hát thơ-Ca trù Lạc Việt. Bà Phạm Vân Loan và đầu bếp Hồng Sang trưng bày ba mâm cỗ và giới thiệu ý nghĩa từng món ăn đặc trưng mỗi vùng quê được bày biện cúng tổ tiên trong những ngày lễ tết thiêng liêng.
Sự khác biệt do thổ nhưỡng, khí hậu ảnh hưởng đến sự khác biệt một số món ăn thích hợp khẩu vị từng địa phương nhưng nét giống nhau về các món ăn vẫn là căn bản: miền Bắc có bánh chưng, miền Nam có bánh tét, miền Trung có cả bánh chưng lẫn bánh tét; nơi nào cũng có các món ăn truyền thống “thịt mỡ, dưa hành”, miền Bắc có dưa hành muối, miền Trung có dưa món, miền Nam có dưa giá, củ kiệu…
Khách tham quan dừng chân trước gian hàng nước chè xanh.
Được xem, được nghe và thưởng thức… Xuân và quê hương qua ngón đàn đặc sắc, tiếng hát hay theo các điệu ca trù, hát thơ, hát đinh, hát ví dặm, hát chầu văn của các nghệ sĩ Vũ Huy Dự, Thục An, Hồng Oanh, NSƯT Thế Tuyền… Thơ Kiều của Nguyễn Du, thơ Lục Vân Tiên, thơ Xuân yêu nước của cụ Đồ Chiểu từng được “phổ” hát thơ, bây giờ càng phong phú với những sáng tác ca trù mới của TS Nguyễn Nhã, và nhắc lại tục lễ Khao Lề, lễ tế sống với hình nhân thế mạng người lính Hoàng Sa đã có tự xa xưa trên đảo Lý Sơn (Cù lao Ré): Đấu tranh bảo vệ giang san, Không thẹn truyền thống Việt Nam anh hùng. Ngàn năm xưa ấy biết không? Dù cho lệ thuộc sau cùng thành công. Độc lập tự chủ non sông, Việt Nam gấm vóc con Rồng, cháu Tiên. Cháu con phải nhớ lời nguyền, Ngàn năm nhớ mãi đất thiêng quê nhà. Hoàng Sa mãi mãi của ta…
Nghệ sĩ Hồng Oanh cũng gửi gắm tâm tình về đất đảo Trường Sa với địa danh từng hòn đảo, qua sáng tác các điệu ví dặm Nghệ Tĩnh, vè Bình Trị Thiên, hò Nam bộ: Ai ra quần đảo Trường Sa, An Bang, Nam Yết cho ta nhắn cùng. Sinh Tồn, Đảo Nổi thủy chung, Sơn Ca biển hát mênh mông Đảo Chìm. Phan Vinh, Đá Lát anh hùng… Ngàn đời quần đảo Trường Sa. Bão dông đâu dễ xóa nhòa Việt Nam…
Nét mới, nét lạ của ca trù, hát thơ ở đây đã vượt “khuôn khổ nhạc thính phòng” để tiếp cận với đông đảo công chúng lễ hội hiện đại. Một khúc ca xuân thấm đượm hồn dân tộc, ấm áp tình quê hương!
YÊN NGỌC
