Thời gian gần đây, dư luận xã hội rất bức xúc và lo lắng trước hàng loạt vụ cháy xe các loại (ô tô, xe máy) xảy ra ở nhiều nơi. Cơ quan điều tra kết hợp với các cơ quan chức năng đang khẩn trương làm rõ nguyên nhân của từng vụ việc. Song tác nhân chính có thể là xăng dầu.
Xăng dầu khi khai thác và chế biến đã được tiêu chuẩn hóa và nếu quá trình sử dụng đúng quy định thì rất an toàn cho các phương tiện và con người. Hầu hết lượng xăng dầu đang sử dụng trong nước hiện nay (kể cả được khai thác và chế biến hay nhập khẩu) đều do các doanh nghiệp đầu mối lớn đảm nhiệm.
Theo các doanh nghiệp này, xăng dầu hàng hóa mà họ cung cấp cho thị trường đều đảm bảo chất lượng và đúng tiêu chuẩn. Nhưng trước khi đến với những đơn vị và người trực tiếp sử dụng, xăng dầu đã qua một khâu trung gian. Đó là hệ thống phân phối, vận chuyển bán buôn và bán lẻ đến người tiêu dùng. Thông tin từ các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu cũng như kết quả điều tra ban đầu của các cơ quan chức năng cho thấy, chất lượng xăng dầu bị biến đổi chính là ở khâu trung gian này.
Các cơ sở kinh doanh ấy pha chế một số dung dịch, hợp chất hoặc dầu đã qua sử dụng (dầu bẩn) vào xăng dầu nguyên chất hòng kiếm thêm lời. Phần lời họ kiếm thêm được bao nhiêu thật khó xác định. Song theo các nhà chuyên môn, tỷ lệ pha trộn không thể chiếm nhiều vì nó sẽ làm thay đổi hẳn tính chất và công năng của các loại xăng dầu. Như vậy, phần lời thực chất họ kiếm được không lớn mặc dù phải qua rất nhiều công đoạn chế biến phức tạp và một hệ thống phân phối luồn lách tinh vi để che mắt người sử dụng.
Lời không nhiều, nhưng tác hại của các loại xăng dầu dỏm đó thì rất lớn. Trước hết nó phá hoại các loại máy móc mà người sử dụng không thể biết ngay lý do hỏng hóc. Nó bào mòn và phá hủy các bộ phận chứa và dẫn xăng dầu, kết hợp với một số điều kiện khác có thể gây cháy nổ phương tiện sử dụng (như các vụ cháy ô tô, xe máy đã xảy ra vừa qua) và có thể làm chết người… Nhưng điều quan trọng nhất là nó gây hoang mang, lo lắng, mất niềm tin của người tiêu dùng, của toàn xã hội.
TPHCM là nơi tiêu thụ xăng dầu lớn nhất nước. Chưa kể hoạt động của các cơ sở sản xuất kinh doanh, chỉ tính riêng gần 1 triệu chiếc ô tô và hơn 5,2 triệu xe gắn máy rong ruổi hàng ngày trên các đường phố cũng đủ thấy lượng xăng dầu được tiêu thụ lớn đến chừng nào. Nếu chỉ 1/10 lượng xăng dầu ấy kém chất lượng hoặc bị pha trộn thành xăng dầu dỏm thì hậu quả thật khôn lường, nguy cơ cháy nổ do xăng dầu dỏm có thể xảy ra bất kỳ ở đâu, lúc nào.
Chính vì vậy, các doanh nghiệp kinh doanh, các cơ sở vận chuyển và chế biến xăng dầu đừng vì lợi ích nhỏ mọn của mình mà làm hại lớn đến người tiêu dùng, làm hại cho cộng đồng. Nhưng mặt khác, các cơ quan chức năng cần phải tăng cường kiểm tra, kiểm định chất lượng xăng dầu ngay từ khâu sản xuất, chế biến, nhập khẩu, vận chuyển và tiêu thụ. Đặc biệt là phải xử phạt nghiêm khắc các trường hợp vi phạm làm xăng dầu dỏm, thậm chí phải xử lý hình sự bởi tính chất nguy hiểm của việc làm này. Cộng đồng xã hội cũng cần chung tay góp sức, trong đó mọi người dân cần tỉnh táo phát hiện các cơ sở chế biến và chứa chấp xăng dầu trái phép, tố giác với các cơ quan chức năng để kịp thời xử lý theo pháp luật, góp phần phòng tránh một nguy cơ lớn cho xã hội.
PHAN LỘC
