(SGGP).- Trong quá trình nghiên cứu, sưu tầm văn hóa, anh Sầm Văn Bình (huyện Quỳ Hợp, Nghệ An) - người chuyên nghiên cứu chữ Thái và văn hóa Thái, đã phát hiện 2 cuốn sách Thái cổ hiếm thấy còn lại ngày nay.
Đây là 2 cuốn sách chữ Thái cổ gọi là “tốp-lai” và “tốp-xứ”. Theo tiếng Thái, “tốp” có nghĩa dùng tay vỗ vào tay, còn “lai” và “xứ” đều có nghĩa là chữ. Sách “tốp-lai” thường được sử dụng trong cộng đồng người Thái Tay Mương (người Thái gốc tại Nghệ An), còn sách “tốp-xứ” được sử dụng trong cộng đồng người Thái Tay Thanh (người Thái di cư đến Nghệ An).
Cụ thể, tại nhà ông Vi Văn Biến (Châu Thái, huyện Quỳ Hợp) phát hiện được sách “tốp-lai” với kích thước 10x15cm, 24 trang. Tại nhà ông Lô Bình Dương (Mường Khăng, huyện Nghĩa Đàn) phát hiện được sách “tốp-xứ”. Sách được thiết kế làm 24 miếng gần giống như bộ bài tú-lơ-khơ, được đánh số từ 1-24. Hai cuốn sách này ghi lại nội dung các bài cúng của thầy mo, hát xuối, hát nhuôn… của đồng bào Thái xa xưa. Điều đặc biệt là 2 cuốn sách này có thể dùng để bói, giống như bói Kiều. Theo anh Sầm Văn Bình, đây là 2 cuốn sách cổ hiếm có còn thấy được trong cộng đồng người Thái. Anh hy vọng sẽ tiếp tục nghiên cứu để hiểu rõ hơn về 2 cuốn sách quý hiếm này.
D.Cường
