Cách nay vừa tròn 50 năm, ngày 17-6-1957, 8 đầu sách thiếu nhi được ra mắt giới thiệu với độc giả gắn với một cái tên mới: NXB Kim Đồng. Trải qua bao thăng trầm của lịch sử, bao quy luật khắc nghiệt của thị trường, NXB Kim Đồng vẫn giữ vững vị trí hàng đầu của mình trong lĩnh vực cung cấp những tác phẩm cho thiếu nhi cả nước.
Dấu ấn từ những con số
Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh với bộ sách Kính vạn hoa, một trong những thành công của NXB Kim Đồng.
Theo thống kê của NXB Kim Đồng, trong 50 năm qua đơn vị đã xuất bản hơn 15.000 đầu sách các loại với tổng số bản in đạt trên 300 triệu bản. Tính trung bình mỗi năm NXB cho ra 300 đầu sách mới tức là cứ hơn 1 ngày là có một đầu sách được xuất bản.
Giai đoạn những năm đầu thập kỷ 90 của thiên niên kỷ trước là thời kỳ đầy khó khăn với các đơn vị kinh doanh sách nhất là sách thiếu nhi. Sự trống vắng của các sáng tác trong nước, thiếu hụt dòng văn học thiếu nhi Liên Xô (cũ), đất nước mở cửa nhưng mảng văn học thiếu nhi lại chưa thực sự đón nhận những cái mới. Chính trong lúc khó khăn đó, NXB Kim Đồng đã thành công lớn với việc xuất bản ấn phẩm truyện tranh Nhật bản (manga) Đô-rê-mon (Doreamon). Với con số xuất bản vào lúc cao nhất lên đến hơn 300 ngàn bản/tuần, sự kiện Đôrêmon đã trở thành một trong những sự kiện lớn nhất ngành xuất bản thậm chí cho đến nay.
Giai đoạn 2002-2006 đánh dấu một sự chuyển mình mới của ngành xuất bản với việc chuẩn bị và gia nhập công ước Berne, với NXB Kim Đồng, đó cũng là lúc sự chuyên nghiệp được khẳng định khi đơn vị là một trong những NXB đầu tiên của cả nước thực hiện việc đi tìm mua bản quyền sách trong và ngoài nước.
Qua khó khăn vươn tới sự đa dạng
Tuy nhiên, NXB đã phải chịu rất nhiều áp lực của dư luận và cũng không thiếu sự sai lầm. Thời điểm Đô-rê-mon làm mưa làm gió trên thị trường sách đem lại những khoản lợi lớn cho NXB thì cũng là lúc dư luận lên án NXB đã “khuyến khích thiếu nhi Việt Nam đến với văn hóa ngoại lai”.
Quả thật, sau Đôrêmon chúng ta đã chứng kiến một sự bùng nổ manga tại Việt Nam với cả những tác phẩm kích động tình dục, bạo lực khiến dư luận phải lên tiếng báo động. Thế nhưng, cho đến nay khi bình tâm đánh giá lại, vai trò của tác phẩm Đôrêmon là rất lớn đối với sự phát triển văn học thiếu nhi, đây được xem là tác phẩm có giá trị giáo dục nhất, phù hợp nhất cho lứa tuổi thiếu nhi so với các tác phẩm truyện tranh Nhật sau này vào Việt Nam. Cũng chính từ thành công này, NXB Kim Đồng có thêm điều kiện mở ra những chương trình phát triển văn học thiếu nhi trong nước.
Điển hình như việc xây dựng quỹ Đôrêmon hỗ trợ giáo dục cho trẻ em, thành lập hàng loạt các tủ sách dành cho lứa tuổi thanh thiếu niên, nhi đồng do các nhà văn trong nước thực hiện như Tủ sách thơ với tuổi thơ, Tủ sách Tuổi mới lớn, Tủ sách Vàng…
TƯỜNG VY
