(SGGPO).- Tết cơm mới còn gọi là Tết A Za đánh dấu thời điểm kết thúc năm cũ, mở ra năm làm việc mới đối với đồng bào các dân tộc Pa Cô, Tà Ôi, Cơ Tu hay Pa Hy sinh sống giữa đại ngàn Trường Sơn thuộc các tỉnh Thừa Thiên – Huế và Quảng Trị. Đây là lúc mọi nhà vừa hoàn thành mùa vụ cuối năm, khi những hạt lúa, bắp, củ sắn…đã được thu hoạch.
Trang hoàng nhà cửa trước Tết. Ảnh: Văn Thắng
Đồng bào quan niệm, Tết A Za là dịp để mọi người tri ân trời đất đã cho họ một mùa màng bội thu, nhà nhà no ấm. Và cầu mong sao sang năm mới sẽ có nhiều điều phát đạt trong sự ấm no…Thời điểm tổ chức Tết A Za kéo dài từ trung tuần tháng 11 âm lịch đến ngày 24 Chạp; lần lượt mỗi làng bản sẽ chọn riêng một ngày đẹp nhất trong khoảng thời gian trên để mọi người vào Tết.
Cơm trắng, xôi, bánh a quat, gà, heo, vịt,... là những lễ vật cúng thần linh. Ảnh: Văn Thắng
Các già làng cùng nhau làm lễ đón Tết A Za. Ảnh: Văn Thắng
Chọn được ngày tốt đẹp, các gia đình trong bản làng bắt tay vào chuẩn bị lễ tết bằng việc cắt cử những thanh niên trai tráng lên rừng tìm bắt những con cá trắng to trong khe suối, đi bẫy những con chuột hang béo. Cuộc đi săn bắt này kéo dài cả một tuần lễ, có thể bắt gặp những chú lợn rừng, hươu, nai trong rừng sâu.
Nhịp chày giã gạo chuẩn bị Tết A Za. Ảnh: Văn Thắng
Kết thúc các nghi lễ A Za, các thành viên trong làng cầm thanh que tre tâng họt trên tay cùng nhau ném lên ngôi nhà chung của làng cầu nguyện và bắt đầu phần hội ăn uống, ca hát, nhảy múa. Ảnh: Văn Thắng
Phụ nữ ở nhà chuẩn bị những mẻ lúa nếp thơm ngon nhất trong thửa ruộng gia đình mình vừa thu hoạch xong để giã thành gạo, nấu những chiếc bánh a quát ngon và đẹp mắt dâng lên Giàng... Giữa màn sương trắng bồng bềnh, đồng bào các dân tộc ở đây lại rộn rã nhịp chày giã gạo, chuẩn bị đồ ăn thức uống và mang bộ quần áo mới nhất đặc trưng của dân tộc mình sum vầy về nhà cộng đồng giữa bản làng trẩy hội, cất lên những điệu khèn, điệu múa… được truyền lại từ bao đời nay đón chào Tết A Za.
Đồng bào các dân tộc thiểu số ở Trường Sơn ca hát, nhảy múa trong thời khắc dâng lễ vật tri ân trời đất.
VĂN THẮNG