Người mẫu nude - lời ăn, lỗ chịu
Trong vai người mẫu tự do nhận các show chụp hình từ thời trang đến mẫu nude, tham gia vào các nhóm cung cấp người mẫu, nhóm chia sẻ giao lưu về ảnh nude, nhưng lời mời chúng tôi làm mẫu hoàn toàn không có. Nhiều tay máy đăng tin tuyển mẫu nữ để chụp hình, nhưng khi nhận được liên lạc của chúng tôi đều khá e dè và từ chối với lý do… mẫu lạ.
Tiếp cận T.L., một mẫu nude hoạt động tại TPHCM, mới hay không phải cứ có hình thể đẹp là có người liên hệ. T.L. nói: “Mới vào nghề thì thường phải qua trung gian giới thiệu show để chụp hoặc vẽ, chứ tự tìm show hay khách hàng tự động liên hệ với mình ít lắm. Làm lâu dài, có mối quan hệ, quen biết nhiều mới có thể tự tìm show riêng”. T.L. cũng như một số người mẫu khác đều cho rằng, muốn trở thành người mẫu nude, đa số đều bắt đầu bằng việc làm mẫu chụp thời trang, rồi đồ ngủ, nội y. Và khi quen với việc tạo dáng trước ống kính, hiểu rõ những ưu khuyết điểm cũng như những góc đẹp của đường cong cơ thể, dần bắt đầu nhận những buổi chụp ảnh nude.
Nếu làm mẫu ở những khoa mỹ thuật, điêu khắc trong các trường nghệ thuật, công việc mẫu nude hoàn toàn không có gì quá nguy hiểm, tuy nhiên tiền thù lao khá ít. Nhiều người mẫu nude làm tự do bên ngoài đều cho biết mức thù lao cao hơn ở các trường, tuy nhiên những nguy hiểm và rủi ro cũng nhiều hơn. Chuyện mẫu nude bị quấy rối, lạm dụng đã không còn xa lạ gì, những góc khuất của nghề làm mẫu nude luôn ẩn chứa nhiều nỗi niềm chua chát và không ít những cám dỗ đối với các cô gái trẻ dám dấn thân theo nghề người mẫu khỏa thân.
Theo nghề từ năm 17 tuổi, T.L. cho biết: “Mình theo nghề một phần vì yêu thích và tự tin về hình thể, một phần do mình nghỉ học khá sớm, nên đây là công việc mình có thể làm tốt trong khả năng”. Vì không phải là người mẫu tên tuổi nên số tiền cát-xê cho mỗi buổi làm mẫu của T.L. trên dưới 2 triệu đồng. T.L. làm quen với việc tạo dáng để chụp ảnh bằng những video hướng dẫn trên các trang mạng. Cô cũng phải ăn uống kiêng khem để giữ dáng.
Chúng tôi theo chân một họa sĩ vẽ body painting để hiểu thêm về nghề làm mẫu nude. Một buổi vẽ body painting kéo dài hơn 5 giờ để hoàn thành tác phẩm, do chỉ có một người trực tiếp vẽ, ê kíp còn lại chuẩn bị bối cảnh, đạo cụ, kiểm tra ánh sáng, máy móc trước khi đưa người mẫu vào chụp. Hoàn thành công đoạn vẽ trên người mẫu thì người mẫu gần như mỏi nhừ chân tay vì phải làm việc liên tục. Đó là chuyện chụp ở studio, còn với những buổi chụp ngoài trời thì sự vất vả và mệt mỏi gần như tăng gấp đôi. Bối cảnh chụp là đồng cỏ lau, người mẫu sau khi được vẽ body painting bước vào tạo dáng, buổi chụp kết thúc, tay chân người mẫu cũng chi chít vết muỗi đốt và côn trùng cắn.
T.L. kể, việc nhận show để làm mẫu vẽ hay mẫu chụp nude cũng khá chọn lọc. Vì không ít lần cô gái trẻ này gặp phải những tay máy “dỏm”. “Nhiều người cũng nhắn tin này nọ, hứa hẹn cho mình cái này cái kia để mình chấp nhận qua đêm với họ. Với những tin nhắn như vậy mình lờ đi hoặc chặn luôn số điện thoại để không bị làm phiền. Đánh đổi hay không là do mình”, T.L. kể.
Nói về những rủi ro trong nghề mẫu khỏa thân, một người mẫu trẻ tên L.N. kể về một tai nạn nghề nghiệp khiến cô không khỏi hoảng sợ: “Nhận lời chụp nội y quảng cáo cho một shop thời trang, chụp xong thì nhiếp ảnh gia gợi ý mình thử chụp ảnh nude để hiểu rõ cấu trúc cơ thể, hướng dẫn những cách tạo dáng đẹp. Nhưng khi mình cởi hết trang phục thì nhiếp ảnh gia cũng cởi đồ xong. Mình hoảng hốt nhưng vẫn cố giữ bình tĩnh và dùng lời nói để tiết chế anh ấy lại, rồi mình mặc nhanh quần áo vào và đi ngay”.
Có không ít những ảnh nude hay vẽ body painting được nhiều người đánh giá là những tác phẩm nghệ thuật, có giá trị thưởng lãm. Nhưng bên cạnh đó cũng có những bức hình dung tục, phản cảm và công việc mẫu nude cũng đứng giữa những lằn ranh khen, chê và đối mặt với không ít những rủi ro, cám dỗ.
Body painting - body hay painting?
Trước làn sóng #Metoo mạnh mẽ trên mạng xã hội cùng vụ lùm xùm giữa việc người mẫu nude tố họa sĩ cưỡng hiếp, khiến nhiều người thêm bức xúc và có cái nhìn khá tiêu cực về nghề vẽ body painting. Liệu đây có phải là công cụ để những người bất chấp tai tiếng được nổi tiếng bằng việc “cởi” và nhân danh là “hy sinh vì nghệ thuật”?
Body painting có thể hiểu đơn giản nhất là một cách hóa trang toàn bộ cơ thể người mẫu. Qua đó, thể hiện một ý tưởng, thông điệp nào đó của người họa sĩ thông qua những nét vẽ trực tiếp lên cơ thể người mẫu. Thông thường mẫu vẽ body painting mặc một lớp trang phục mỏng, bó sát cơ thể, bikini hoặc vẽ ở những studio thì bán khỏa thân. Body painting thường được dùng trong các sự kiện, triển lãm, quảng cáo game online… Đây là một hình thức giới thiệu sản phẩm, sự kiện khá mới mẻ và thu hút sự chú ý hiệu quả nên được khá nhiều các đơn vị tổ chức sự kiện, doanh nghiệp áp dụng trong những năm gần đây.
Vẽ trực tiếp lên cơ thể người mẫu, vậy liệu “body” trong body (cơ thể) có phải là yếu tố quyết định tất cả? “Người mẫu là một trong các yếu tố cần. Không chỉ riêng với body painting, mà trong các bộ môn nghệ thuật, những yếu tố quan trọng nhất vẫn là ý tưởng, kỹ thuật chuyên môn, sự sáng tạo của nghệ sĩ. Với cơ thể đó, họa sĩ phải có được ý tưởng để tạo ra một tác phẩm mang thông điệp nào đó. Hoặc đơn giản hơn là phải tạo được một mẫu phù hợp với một sản phẩm mà doanh nghiệp hoặc sự kiện yêu cầu để quảng cáo. Người mẫu dù da ngăm hay da trắng, có chuẩn 3 vòng hay không, không phải là tất cả trong body painting”, chị Nguyễn Thị Mỹ Hạnh (họa sĩ body painting đầu tiên của Việt Nam tham gia lễ hội body painting thế giới được tổ chức năm 2009 tại Áo) bày tỏ.
Qua vụ lùm xùm vừa rồi, nhiều ý kiến cho rằng, việc vẽ trực tiếp lên cơ thể người mẫu là không tôn trọng mẫu, tạo điều kiện thuận lợi cho những ai có ý đồ xấu dễ đụng chạm hoặc quấy rối người mẫu. Họa sĩ Huỳnh Thanh Trung (Mực Tàu) chia sẻ: “Vì việc vẽ trực tiếp lên cơ thể người khá nhạy cảm, nên khi bắt đầu công việc cần đạt sự thỏa thuận giữa họa sĩ và người mẫu, chẳng hạn như khi vẽ thì chỉ có cọ vẽ mới được chạm lên người mẫu. Và các buổi vẽ chủ yếu ở studio, có cả một ê kíp cùng làm việc, còn với những sự kiện hay triển lãm thì hoàn toàn công khai”. Còn với họa sĩ Mỹ Hạnh: “Trong lúc làm việc, cần tôn trọng, bảo vệ người mẫu cũng như tôn trọng và bảo vệ tác phẩm do chính mình tạo ra và cần có hợp đồng cụ thể như sử dụng hình ảnh vào mục đích gì, có đúng nguyên tắc hay không, ảnh hậu trường có được lưu giữ và sử dụng một cách tử tế”.
Vẫn còn nhiều ý kiến trái, chiều quanh việc vẽ body painting và nghề mẫu nude... Vẽ body painting cũng chỉ được biết đến hơn 10 năm, có được công nhận là nghệ thuật hay không còn tùy thuộc vào góc nhìn của mỗi người. Tuy nhiên, cần có cái nhìn đúng đắn và sự quan tâm nhiều hơn từ phía những cơ quan chuyên môn về loại hình nghệ thuật đứng giữa lằn ranh mong manh giữa nghệ thuật hay phản cảm và còn chịu nhiều điều tiếng này.
Trong vai người mẫu tự do nhận các show chụp hình từ thời trang đến mẫu nude, tham gia vào các nhóm cung cấp người mẫu, nhóm chia sẻ giao lưu về ảnh nude, nhưng lời mời chúng tôi làm mẫu hoàn toàn không có. Nhiều tay máy đăng tin tuyển mẫu nữ để chụp hình, nhưng khi nhận được liên lạc của chúng tôi đều khá e dè và từ chối với lý do… mẫu lạ.
Tiếp cận T.L., một mẫu nude hoạt động tại TPHCM, mới hay không phải cứ có hình thể đẹp là có người liên hệ. T.L. nói: “Mới vào nghề thì thường phải qua trung gian giới thiệu show để chụp hoặc vẽ, chứ tự tìm show hay khách hàng tự động liên hệ với mình ít lắm. Làm lâu dài, có mối quan hệ, quen biết nhiều mới có thể tự tìm show riêng”. T.L. cũng như một số người mẫu khác đều cho rằng, muốn trở thành người mẫu nude, đa số đều bắt đầu bằng việc làm mẫu chụp thời trang, rồi đồ ngủ, nội y. Và khi quen với việc tạo dáng trước ống kính, hiểu rõ những ưu khuyết điểm cũng như những góc đẹp của đường cong cơ thể, dần bắt đầu nhận những buổi chụp ảnh nude.
Nếu làm mẫu ở những khoa mỹ thuật, điêu khắc trong các trường nghệ thuật, công việc mẫu nude hoàn toàn không có gì quá nguy hiểm, tuy nhiên tiền thù lao khá ít. Nhiều người mẫu nude làm tự do bên ngoài đều cho biết mức thù lao cao hơn ở các trường, tuy nhiên những nguy hiểm và rủi ro cũng nhiều hơn. Chuyện mẫu nude bị quấy rối, lạm dụng đã không còn xa lạ gì, những góc khuất của nghề làm mẫu nude luôn ẩn chứa nhiều nỗi niềm chua chát và không ít những cám dỗ đối với các cô gái trẻ dám dấn thân theo nghề người mẫu khỏa thân.
Theo nghề từ năm 17 tuổi, T.L. cho biết: “Mình theo nghề một phần vì yêu thích và tự tin về hình thể, một phần do mình nghỉ học khá sớm, nên đây là công việc mình có thể làm tốt trong khả năng”. Vì không phải là người mẫu tên tuổi nên số tiền cát-xê cho mỗi buổi làm mẫu của T.L. trên dưới 2 triệu đồng. T.L. làm quen với việc tạo dáng để chụp ảnh bằng những video hướng dẫn trên các trang mạng. Cô cũng phải ăn uống kiêng khem để giữ dáng.
Chúng tôi theo chân một họa sĩ vẽ body painting để hiểu thêm về nghề làm mẫu nude. Một buổi vẽ body painting kéo dài hơn 5 giờ để hoàn thành tác phẩm, do chỉ có một người trực tiếp vẽ, ê kíp còn lại chuẩn bị bối cảnh, đạo cụ, kiểm tra ánh sáng, máy móc trước khi đưa người mẫu vào chụp. Hoàn thành công đoạn vẽ trên người mẫu thì người mẫu gần như mỏi nhừ chân tay vì phải làm việc liên tục. Đó là chuyện chụp ở studio, còn với những buổi chụp ngoài trời thì sự vất vả và mệt mỏi gần như tăng gấp đôi. Bối cảnh chụp là đồng cỏ lau, người mẫu sau khi được vẽ body painting bước vào tạo dáng, buổi chụp kết thúc, tay chân người mẫu cũng chi chít vết muỗi đốt và côn trùng cắn.
T.L. kể, việc nhận show để làm mẫu vẽ hay mẫu chụp nude cũng khá chọn lọc. Vì không ít lần cô gái trẻ này gặp phải những tay máy “dỏm”. “Nhiều người cũng nhắn tin này nọ, hứa hẹn cho mình cái này cái kia để mình chấp nhận qua đêm với họ. Với những tin nhắn như vậy mình lờ đi hoặc chặn luôn số điện thoại để không bị làm phiền. Đánh đổi hay không là do mình”, T.L. kể.
Nói về những rủi ro trong nghề mẫu khỏa thân, một người mẫu trẻ tên L.N. kể về một tai nạn nghề nghiệp khiến cô không khỏi hoảng sợ: “Nhận lời chụp nội y quảng cáo cho một shop thời trang, chụp xong thì nhiếp ảnh gia gợi ý mình thử chụp ảnh nude để hiểu rõ cấu trúc cơ thể, hướng dẫn những cách tạo dáng đẹp. Nhưng khi mình cởi hết trang phục thì nhiếp ảnh gia cũng cởi đồ xong. Mình hoảng hốt nhưng vẫn cố giữ bình tĩnh và dùng lời nói để tiết chế anh ấy lại, rồi mình mặc nhanh quần áo vào và đi ngay”.
Có không ít những ảnh nude hay vẽ body painting được nhiều người đánh giá là những tác phẩm nghệ thuật, có giá trị thưởng lãm. Nhưng bên cạnh đó cũng có những bức hình dung tục, phản cảm và công việc mẫu nude cũng đứng giữa những lằn ranh khen, chê và đối mặt với không ít những rủi ro, cám dỗ.
Body painting - body hay painting?
Trước làn sóng #Metoo mạnh mẽ trên mạng xã hội cùng vụ lùm xùm giữa việc người mẫu nude tố họa sĩ cưỡng hiếp, khiến nhiều người thêm bức xúc và có cái nhìn khá tiêu cực về nghề vẽ body painting. Liệu đây có phải là công cụ để những người bất chấp tai tiếng được nổi tiếng bằng việc “cởi” và nhân danh là “hy sinh vì nghệ thuật”?
Body painting có thể hiểu đơn giản nhất là một cách hóa trang toàn bộ cơ thể người mẫu. Qua đó, thể hiện một ý tưởng, thông điệp nào đó của người họa sĩ thông qua những nét vẽ trực tiếp lên cơ thể người mẫu. Thông thường mẫu vẽ body painting mặc một lớp trang phục mỏng, bó sát cơ thể, bikini hoặc vẽ ở những studio thì bán khỏa thân. Body painting thường được dùng trong các sự kiện, triển lãm, quảng cáo game online… Đây là một hình thức giới thiệu sản phẩm, sự kiện khá mới mẻ và thu hút sự chú ý hiệu quả nên được khá nhiều các đơn vị tổ chức sự kiện, doanh nghiệp áp dụng trong những năm gần đây.
Vẽ trực tiếp lên cơ thể người mẫu, vậy liệu “body” trong body (cơ thể) có phải là yếu tố quyết định tất cả? “Người mẫu là một trong các yếu tố cần. Không chỉ riêng với body painting, mà trong các bộ môn nghệ thuật, những yếu tố quan trọng nhất vẫn là ý tưởng, kỹ thuật chuyên môn, sự sáng tạo của nghệ sĩ. Với cơ thể đó, họa sĩ phải có được ý tưởng để tạo ra một tác phẩm mang thông điệp nào đó. Hoặc đơn giản hơn là phải tạo được một mẫu phù hợp với một sản phẩm mà doanh nghiệp hoặc sự kiện yêu cầu để quảng cáo. Người mẫu dù da ngăm hay da trắng, có chuẩn 3 vòng hay không, không phải là tất cả trong body painting”, chị Nguyễn Thị Mỹ Hạnh (họa sĩ body painting đầu tiên của Việt Nam tham gia lễ hội body painting thế giới được tổ chức năm 2009 tại Áo) bày tỏ.
Qua vụ lùm xùm vừa rồi, nhiều ý kiến cho rằng, việc vẽ trực tiếp lên cơ thể người mẫu là không tôn trọng mẫu, tạo điều kiện thuận lợi cho những ai có ý đồ xấu dễ đụng chạm hoặc quấy rối người mẫu. Họa sĩ Huỳnh Thanh Trung (Mực Tàu) chia sẻ: “Vì việc vẽ trực tiếp lên cơ thể người khá nhạy cảm, nên khi bắt đầu công việc cần đạt sự thỏa thuận giữa họa sĩ và người mẫu, chẳng hạn như khi vẽ thì chỉ có cọ vẽ mới được chạm lên người mẫu. Và các buổi vẽ chủ yếu ở studio, có cả một ê kíp cùng làm việc, còn với những sự kiện hay triển lãm thì hoàn toàn công khai”. Còn với họa sĩ Mỹ Hạnh: “Trong lúc làm việc, cần tôn trọng, bảo vệ người mẫu cũng như tôn trọng và bảo vệ tác phẩm do chính mình tạo ra và cần có hợp đồng cụ thể như sử dụng hình ảnh vào mục đích gì, có đúng nguyên tắc hay không, ảnh hậu trường có được lưu giữ và sử dụng một cách tử tế”.
Vẫn còn nhiều ý kiến trái, chiều quanh việc vẽ body painting và nghề mẫu nude... Vẽ body painting cũng chỉ được biết đến hơn 10 năm, có được công nhận là nghệ thuật hay không còn tùy thuộc vào góc nhìn của mỗi người. Tuy nhiên, cần có cái nhìn đúng đắn và sự quan tâm nhiều hơn từ phía những cơ quan chuyên môn về loại hình nghệ thuật đứng giữa lằn ranh mong manh giữa nghệ thuật hay phản cảm và còn chịu nhiều điều tiếng này.
