Sân khấu kịch Hoàng Thái Thanh vừa ra mắt vở mới Đêm thiên nga (đạo diễn Ái Như), phóng tác từ tác phẩm Khúc hát thiên nga của nhà văn Nga Anton Chekhov, tại điểm diễn mới Nhà Thiếu nhi quận 10, 139 Bắc Hải, phường 14, quận 10.
Trên sân khấu chỉ có một cảnh, hai nhân vật: Pierre - nghệ sĩ nổi tiếng đã 68 tuổi và Boris - người có đến 40 năm làm nghề nhắc tuồng, nhưng vở diễn vẫn cuốn hút người xem dõi theo từng cung bậc cảm xúc của nhân vật, từ những suy nghĩ, quan điểm về cuộc đời, về nghề, những hồi tưởng quá khứ… của người nghệ sĩ chân chính suốt đời cống hiến vì nghệ thuật.
Một cảnh trong vở Đêm thiên nga
Lôi cuốn với hai diễn viên - hai nhân vật
Vở diễn chỉ có một không gian, một thời gian và một cảnh diễn duy nhất. Bên trong một nhà hát cũ kỹ, dột nát, câu chuyện kịch xoay quanh những cung bậc tình cảm, những hồi tưởng, luyến tiếc ánh hào quang sân khấu một thuở của hai nhân vật là nghệ sĩ nổi tiếng một thời Pierre (NSƯT Thành Hội) và người nhắc tuồng Boris (NS Ái Như), đã đem đến cho khán giả những cung bậc xúc cảm rất thật về cuộc đời người nghệ sĩ khi tuổi về chiều, họ già yếu, bệnh tật, neo đơn, nhưng trong tâm hồn mỗi người nghệ sĩ lớn tuổi ấy vẫn rừng rực cháy bỏng ngọn lửa đam mê nghệ thuật, đam mê sàn diễn, say đắm cái nghiệp đã đeo mang suốt cả cuộc đời.
Người nghệ sĩ già Pierre cô độc - từng có một thời huy hoàng với tên tuổi lẫy lừng trong giới nghệ thuật, được bao khán giả yêu thích cuồng nhiệt - đã một đời dâng hiến tuổi xuân của mình cho nghiệp diễn, cho niềm đam mê nghề đến hơi thở cuối cùng. Khi tuổi về chiều, Pierre sống lây lất trong cảnh hoang tàn đổ nát của nhà hát, của sân khấu, làm bạn với men rượu, với con chuột cụt đuôi hay chạy quanh quẩn ở cái góc nhỏ trong nhà hát tồi tàn, nơi ông ăn, ngủ và người bạn già Boris – người nhắc tuồng nghèo khó, cũng sống lẻ loi cả đời người.
Vào ngày 15 hàng tháng, Boris lại ghé qua nhà hát để làm thêm công việc dọn dẹp, giặt giũ phục trang. Mặc dù đây là việc do Pierre thuê Boris làm, nhưng dường như, với Boris, công việc mang tiếng được trả công ấy còn có một ý nghĩa khác lớn hơn, đó chính là tình cảm rất nghệ sĩ của ông đối với những đồ vật, những kỷ niệm về một thời sân khấu này huy hoàng, rực rỡ những ánh hào quang.
Thỉnh thoảng, cả hai tâm hồn nghệ sĩ ấy lại gặp nhau, cùng nhau tận hưởng những cảm xúc, rung cảm… để được sống lại vài giây phút ngắn ngủi với ánh đèn lung linh của sân khấu ngày trước. Có lúc, Pierre hóa thân vào vai vua Lia, lúc lại là Hamlet, Romeo, còn Boris rất phấn khởi được làm lại công việc nhắc tuồng mà ông đã theo đuổi suốt 40 năm, đã góp nhiều công sức để Pierre thăng hoa cùng nhân vật. Nhưng, khi những khoảnh khắc hồi tưởng về quá khứ qua đi, hai người bạn già trở về thực tại với bao nỗi niềm đắng cay, day dứt, luyến tiếc khôn tả…
Hai nghệ sĩ đã hóa thân thật xuất sắc, lôi cuốn khán giả dõi theo câu chuyện có nhiều khoảnh khắc thâm trầm, lắng đọng, khiến người xem mang cảm giác bồi hồi, rung cảm cùng bao cung bậc cảm xúc của hai nhân vật. Đặc biệt, những câu thoại chất đầy hàm ý - những hàm ý mang hơi thở của thời đại: “Hãy để đôi giày bẩn của mình ở bên ngoài thánh đường nghệ thuật. Hãy yêu nghệ thuật trong mình chứ đừng yêu bản thân mình trong nghệ thuật…”. Đây như một lời nhắc nhở, nhắn gửi đến những người nghệ sĩ đang theo đuổi nghệ thuật hôm qua và hôm nay.
Nặng nợ chữ tâm với nghề
Trong Đêm thiên nga, cái tài diễn như không diễn của đôi nghệ sĩ kỳ cựu làng kịch nói TP đã đem lại một không gian thưởng thức nghệ thuật thật đặc biệt dành cho khán giả yêu quý sân khấu kịch Hoàng Thái Thanh - một sân khấu hiếm hoi của TPHCM mải mê theo đuổi dòng kịch tâm lý xã hội, một sân khấu đã 5 năm hoạt động tích cực, nỗ lực đầu tư dàn dựng 30 tác phẩm kịch nói mang đậm chất văn học, chất nhân văn của đời sống. Đó cũng là những đóng góp rất thiết thực, hữu ích của sân khấu kịch Hoàng Thái Thanh trên con đường hoạt động và phát triển chung của văn hóa nghệ thuật TP.
Trên sân khấu, trước giờ mở màn, trong không khí trang trọng, đôi nghệ sĩ NSƯT Thành Hội và NS Ái Như đã có những phút giây chia sẻ tâm tình cùng khán giả thật xúc động. Nữ nghệ sĩ không kìm được cảm xúc của mình, chị khóc. Giọt nước mắt ấy nóng ấm, chất chứa nặng chữ tâm, chữ tình của người nghệ sĩ với nghề, với nghiệp, với con đường nghệ thuật chị đã lựa chọn. Chị xúc động vì sân khấu tìm được điểm diễn mới khang trang và vẫn luôn có nhiều khán giả yêu mến, dành nhiều tình cảm và sự ủng hộ cho sân khấu. NSƯT Thành Hội, bộc bạch thêm: “Chúng tôi đã phải dọn đến 30 căn nhà - đó là 30 tác phẩm, vở diễn mà Hoàng Thái Thanh đã dàn dựng trong suốt 5 năm qua. Và thật rất vất vả để tìm được một sân khấu như thế này - đáp ứng được yêu cầu hoạt động của sân khấu kịch Hoàng Thái Thanh. Sau một thời gian ngắn tạm chia tay khán giả, nay chúng tôi đã giữ đúng lời hứa, sân khấu Hoàng Thái Thanh trở lại hoạt động, tiếp tục phục vụ khán giả đã dành nhiều tình cảm yêu thương cho sân khấu”.
THÚY BÌNH
