Theo quy định của Đảng, vợ con và người nhà của cán bộ có chức quyền cũng nằm trong đối tượng bị giám sát. Quy định này là hợp lý, đáp ứng yêu cầu phòng chống tham nhũng, tuy nhiên việc thực hiện còn hình thức, hiệu quả thấp.
Thống kê cho thấy, nhiều vụ tham nhũng sau khi bị phanh phui, đưa ra xét xử mới phát hiện nhiều trường hợp vợ, con cán bộ có chức quyền đứng đằng sau hoặc liên đới trách nhiệm. Chẳng hạn vợ lợi dụng danh nghĩa chồng để thu vén cá nhân; con mượn danh nghĩa bố để “làm ăn”; vợ xúi giục chồng tham ô; ngay cả vợ con họ (dù thờ ơ hay không biết gì về công việc của chồng) nhưng vẫn được nhiều người “quan tâm”, đơn giản họ là cầu nối với người chồng, người cha trong gia đình. Hiện nay, luật pháp cấm vợ con cán bộ không được kinh doanh cùng ngành nghề mà người đó quản lý. Tuy nhiên, bằng nhiều hình thức khác nhau, vẫn có cán bộ ngấm ngầm để vợ con, anh chị em và người thân đứng tên doanh nghiệp mà thực chất là cán bộ đảng viên đưa vốn để thành lập doanh nghiệp, có khi còn trực tiếp điều hành sản xuất kinh doanh! Có công ty là “sân sau” do vợ con làm chủ, được ưu đãi về vốn, mặt bằng, các hợp đồng có lợi và được sự ủng hộ “ngầm” của họ. Cách đây không lâu, trưởng phòng của một sở khi nghe tin cấp trên đề bạt làm phó giám đốc sở, đã vội vàng rút tên vợ ra khỏi ban lãnh đạo một công ty tư nhân kinh doanh cùng… một ngành nghề do mình đang quản lý. Chẳng ai tính được hậu quả trước đó ra sao, nhưng rồi mọi chuyện chỉ “được rút kinh nghiệm”. Ít lâu sau, vị này được bổ nhiệm làm phó giám đốc sở cho tới nay…
Những sân sau kiểu như thế của vợ, con cán bộ có chức quyền không phải ai cũng biết được. “Thế lực ngầm” cũng xuất phát từ đây. Phai nhạt lý tưởng cũng bắt đầu từ đây. Lâu dần, cán bộ này coi sự thiếu trung thực với Đảng, với nhân dân và với chính mình như một lẽ đương nhiên. Sự công khai, nghiêm khắc của chế tài pháp luật cùng với sự giám sát của cấp ủy đối với vợ con của cán bộ, đảng viên chức quyền không chỉ có tác dụng răn đe, ngăn chặn tham nhũng mà còn là cơ chế bảo vệ cán bộ khỏi sự cám dỗ của những chiếc “vòi bạch tuộc”.
HUỲNH ĐẠT