Không chỉ sử dụng những thủ đoạn tinh vi để tuồn hàng cấm qua biên giới đưa vào nội địa, các đầu nậu còn lợi dụng chính sách hoàn thuế giá trị gia tăng để “buôn lậu” hàng Việt tại Khu kinh tế Thương mại đặc biệt Lao Bảo (Quảng Trị) khiến các lực lượng chức năng gặp không ít khó khăn.
Bãi tập kết hàng lậu để chất lên ô tô tại khu vực tuyến biên giới thuộc tỉnh Quảng Trị trước khi đưa sâu vào nội địa.
Nhộn nhịp hàng lậu
Khu vực bến đò Nại Cữu, xã Tân Thành, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị những ngày cận Tết Nguyên đán Ất Mùi 2015 tấp nập ghe thuyền qua lại. Một đám đông toàn thanh niên to khỏe chờ sẵn trên bờ sông Sê Pôn phía biên giới Việt Nam nhảy phắt lên mạn thuyền chất đầy hàng hóa xuất phát từ bờ sông phía biên giới Lào vừa cập bến. Thoáng chốc, hàng hóa đã được đóng sẵn trong các bao tải trên khoang thuyền được dỡ xuống, xếp chồng lên giá đỡ tự chế khổng lồ đặt trên những chiếc xe máy phân khối lớn, không biển số có khả năng chở được cả nửa khối hàng.
Hàng xếp xong, những tay lái “kiệt xuất” tức tốc điều khiển xe máy lao vùn vụt về điểm tập kết của các đầu nậu ở các căn nhà hai bên quốc lộ 9, thuộc địa bàn thị trấn Lao Bảo, xã Tân Thành, huyện Hướng Hóa, trước khi tìm cách tuồn sâu vào nội địa. Trong khi đó, nhả hàng xong, thuyền lại nổ máy chạy ngược sang phía bên kia bờ sông Sê Pôn để nhận chuyến hàng mới.
Cùng với bến đò Nại Cữu, lợi dụng địa hình đồi núi biên giới hiểm trở, các đầu nậu còn tung ra đủ loại chiêu trò nhằm qua mặt cơ quan chức năng. Qua tìm hiểu, sau khi móc nối với tư thương người Lào, lén lút tập kết hàng phía biên giới Lào, các đối tượng buôn lậu người Việt Nam sẽ thuê cửu vạn gùi, cõng hàng qua biên giới bằng các đường tiểu ngạch tuồn vào Khu kinh tế Thương mại đặc biệt Lao Bảo rồi chia nhỏ hàng, tiếp tục luồn lách qua các trạm kiểm soát hải quan, biên phòng và theo quốc lộ 9 đưa về xuôi.
Càng tinh vi hơn, hàng lậu từ Lào qua biên giới vào Lao Bảo còn được thực hiện bằng nhiều mánh lới mới như: Giấu gỗ lậu trong xe chở đá thạch cao, bọc thuốc lá lậu, đường cát, bột ngọt… vào túi ni lông buộc chặt rồi dùng thuyền máy kéo chìm qua sông Sê Pôn. Nếu chẳng may bị cơ quan chức năng phát hiện thì cắt dây đánh chìm hàng chờ trục vớt sau. Với thủ đoạn này, dọc con sông Sê Pôn cắt ngang bên giới Việt - Lào dài chừng 7km, thời gian qua đã hình thành hàng loạt bến đò như Duy Tân, Vĩnh Hoa, Tân Long, Tân Kim được các đầu nậu sử dụng làm bến bãi tập kết hàng lậu và chờ đêm khuya, tẩu tán hàng hóa ở bến đò cất giấu vào nhà dân.
Đêm cuối năm ở huyện miền núi Hướng Hóa dày đặc sương mù, tầm nhìn hạn chế nhưng từng đoàn xe chất đầy hàng hóa vẫn băng băng trên quốc lộ 9 về TP Đông Hà. Thì ra, hàng lậu sau khi được vận chuyển từ bên kia biên giới Việt Nam đến các điểm chứa hàng, cửa hàng tại thị trấn Lao Bảo, các đầu nậu sẽ chờ thời cơ thuận lợi lén lút xé lẻ hàng lậu và ngụy trang thành dạng hàng hóa khác chất lên loại xe 12 chỗ ngồi giả chở khách được dán kính đen, bề ngoài xập xệ chạy với tốc độ cao lao về xuôi.
Nhưng để lọt qua các trạm kiểm soát, đến gần cổng B Khu kinh tế Thương mại đặc biệt Lao Bảo, ô tô dừng lại để các đối tượng buôn lậu đưa hàng xuống, thuê người gùi cõng theo đường bên phải cánh gà cổng B. Ô tô qua trạm kiểm soát khoảng 2km sẽ dừng lại đón hàng lậu chuyển đến vị trí tập kết mới là tuyến đường rẽ giáp quốc lộ 9. Cứ thế hàng lậu vô tư từ biên giới tuồn vào nội địa.
Công an huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị phát hiện và thu giữ số lượng lớn thuốc lá nhập lậu.
Bỏ của chạy thoát thân
Thông tin từ Ban Chỉ đạo chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả tỉnh Quảng Trị, các lực lượng chức năng đã bám sát thị trường, tăng cường các hoạt động đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, đã phát hiện, bắt giữ và xử lý 4.359 vụ vi phạm. Tuy nhiên trên thực tế, nếu lực lượng chức năng tìm ra được 100 cách chống buôn lậu thì những kẻ buôn lậu sẽ tìm ra 1.000 cách để trốn tránh.
Mới đây, vào lúc 5 giờ sáng ngày 23-1, Công an tỉnh Quảng Trị phối hợp với Đội kiểm soát Hải quan Cục Hải quan tỉnh này phát hiện vụ buôn lậu trị giá trên 200 triệu đồng. Vào thời điểm trên, nguồn tin từ trinh sát báo về sẽ có nhiều đối tượng dùng xe máy phân khối lớn vận chuyển hàng lậu từ biên giới về TP Đông Hà theo quốc lộ 9. Mật phục, lực lượng chức năng phát hiện 5 đối tượng dùng mô tô không gắn biển kiểm soát đang chở một khối lượng hàng lậu lớn lưu thông dọc quốc lộ 9.
Khi lực lượng chức năng yêu cầu dừng lại kiểm tra, cả 5 đối tượng trên quay đầu bỏ chạy trước sự truy đuổi của cơ quan chức năng, nên đến Km 60+300 đoạn qua thôn Lương Lễ xã Tân Hợp, huyện Hướng Hóa thì ném hàng xuống vệ đường và bỏ chạy vào rừng.
Qua kiểm tra, lực lượng chức năng phát hiện 5.750 gói thuốc lá các loại; 75 đế và máy xay sinh tố; 8 máy làm sữa đậu nành; 2 máy làm trứng. Cùng thời điểm, Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo trong quá trình kiểm tra kiểm soát đã phát hiện trên xe khách biển số Lào UN-7778 do ông Lê Văn Phi, trú tại phường 5, TP Đông Hà, điều khiển có 263 quả pháo các loại. Số pháo này được chia nhỏ, cất giấu tinh vi trong các vỏ loa thùng, âm ly và hộp sữa Lactasoy. Số pháo trên là của hành khách Đoàn Văn Sơn, trú tại Kỳ Lợi, huyện Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh. Sơn khai nhận đã mua số pháo trên tại Lào để mang về quê sử dụng trong dịp Tết Nguyên đán.
Theo Thiếu tá Nguyễn Quang Tuấn, Phó Đồn trưởng Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Lao Bảo, các đối tượng buôn lậu ngày càng có nhiều thủ đoạn tinh vi. Đặc biệt, thời gian cận Tết Nguyên đán Ất Mùi 2015, tình hình buôn lậu thuốc lá, rượu ngoại, chất ma túy và pháo nổ trên địa bàn diễn ra phức tạp.
“Buôn lậu” hàng Việt
Cùng với hoạt động buôn lậu hàng cấm qua biên giới, từ sau khi Thông tư 109 có hiệu lực, các đầu nậu lại lợi dụng việc vận chuyển hàng hóa quá cảnh sang Lào rồi tìm mọi cách thẩm lậu về Khu Kinh tế Thương mại đặc biệt Lao Bảo bằng đường mòn, rừng núi, trên sông, bằng mọi thủ đoạn tinh vi.
Ông Đinh Ngọc Thanh, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo, cho biết, theo Thông tư 109 của Bộ Tài chính, hướng dẫn thực hiện các chính sách tài chính cho khu kinh tế cửa khẩu, ban hành kèm danh mục 17 nhóm hàng không còn được miễn thuế VAT kể từ ngày 1-10-2014.
Trong danh mục này có các mặt hàng tiêu dùng lâu nay vẫn được nhập vào Khu Kinh tế Thương mại đặc biệt Lao Bảo như bia, dầu ăn, đường, sữa các loại, mì gói, cà phê, bánh kẹo, dầu gội, văn phòng phẩm… đã bị triệt tiêu trong các tờ khai hoàn thuế giá trị gia tăng (GTGT). Nhưng thay vào đó các đầu nậu lại sử dụng tờ khai bằng những “món mới toanh” được hưởng hoàn thuế GTGT 10% khi nhập vào khu kinh tế như xúc xích, phụ tùng máy cưa, thức ăn gia súc, hóa mỹ phẩm... Đơn vị đã khám bắt và xử lý 268 vụ vận chuyển hàng hóa nhập khẩu trái phép, vi phạm chính sách thủ tục hải quan vào khu kinh tế và đã xử lý phạt tiền hơn 1 tỷ đồng, tịch thu tang vật trị giá 2,55 tỷ đồng…
Dù số vụ vi phạm được phát hiện và xử lý trội hẳn so với các năm trước nhưng thật khó để chặt đứt 100% các đường dây buôn lậu đã ăn sâu trên tuyến mấy chục năm nay. Đặc biệt, thời điểm cuối năm khi thị trường hàng hóa sôi động hơn mức bình thường, với sức mua tăng cao thì các hoạt động buôn lậu và gian lận thương mại lại có chiều hướng gia tăng đột biến là điều khó tránh khỏi.
VĂN THẮNG - BÍCH LIÊN
