Kể từ khi trình làng, bóng đá Brazil luôn mê hoặc những người yêu bóng đá khắp thế giới, kể cả những CĐV khó tính nhất. Chỉ với những cái tên đi vào lịch sử bóng đá như Pele, Garrincha, Jaizinho, Tostao, Zico, Ronaldinho, Ronaldo..., mọi người sẽ nhanh chóng hình dung những cú chạm bóng tinh tế, đôi chân hết sức linh hoạt, những pha rê bóng thôi miên các hậu vệ đối phương... và quan trọng hơn cả động tác sau cùng của họ là làm bóng chui tọt vào lưới dễ dàng như người ta lấy đồ trong túi!
Lối đi bóng ngoạn mục, đầy chất nghệ thuật ø của Ronaldinho.
Tuy bóng đá là môn thể thao được nhiều người say mê nhưng đạt đến đỉnh cao nghệ thuật thì hầu như chỉ những nghệ sĩ Brazil thực hiện trọn vẹn nhất. Dĩ nhiên cũng có một số ít trường hợp ngoại lệ như Diego Maradona, Di Stefano….nhưng bóng đá Brazil vẫn sản sinh nhiều ngôi sao hơn cả và ở giai đoạn nào, họ cũng có những cầu thủ xuất sắc nhất.
Không ít câu hỏi về chuyện này và cũng có khá nhiều câu trả lời, nhưng có lẽ tài liệu có tên “Ginga – Linh hồn của bóng đá Brazil” của tác giả Fernando Marseille cung cấp cho chúng ta một cái nhìn thấu đáo hơn về lý do tại sao Brazil có nhiều nghệ sĩ bóng tròn đến như vậy.
Theo ông Fernando Marseille, từ “Ginga” xuất phát từ ngôn ngữ Kikongo vốn là tiền thân của ngôn ngữ Angola ngày nay. Khi những người Angola được thực dân Bồ Đào Nha đưa đến Brazil để khai thác miền đất rộng lớn trù phú nhưng còn hoang dã này thì những thói quen, tập tục cũng như ảnh hưởng của họ nhanh chóng trở thành một phần trong đời sống văn hóa và kể cả ngôn ngữ ở đây.
Nhờ vậy, những bước di chuyển đầy chất nghệ thuật, mạnh mẽ và cũng đầy sức mê hoặc được gắn với tiếng trống samba và những điệu nhảy truyền thống Brazil đã ngấm vào máu của nhiều người Brazil. Bàn thắng ngoạn mục của Ronaldinho vào lưới Chelsea ở tứ kết Champions League mùa trước là hình ảnh tiêu biểu của nghệ thuật Ginga. Bằng động tác lắc hông rất dẻo được nối tiếp bằng cú sút bất ngờ không cần lấy đà của Ronaldinho đã hoàn toàn làm bó tay Petr Cech, một trong những thủ môn giỏi nhất thế giới. Không ai ngoại trừ những cầu thủ Brazil có thể thực hiện được những động tác khéo léo và ngoạn mục như vậy.
Tài liệu này cũng liệt kê 7 nhân vật được xem là tiêu biểu cho nghệ thuật Ginga nhưng không phải tất cả đều thành công trên sân cỏ. Chẳng hạn, đáng tiếc nhất là trường hợp của chàng trai trẻ Wesley. Từng được xem là một trong những tài năng hứa hẹn, Wesley phải bỏ dỡ sự nghiệp sau tai nạn xe hơi, khiến anh mất luôn chân trái. Tuy nhiên, với tình yêu mãnh liệt dành cho bóng đá, Wesley vẫn tiếp tục thi đấu (nhờ chiếc nạng) và mơ ước sẽ được gọi vào đội tuyển Paralympic. Chương sau cùng giới thiệu Robinho, thiên hà mới nhất của Real Madrid.
Lớn lên ở vùng ngoại ô Sao Vicente, bên ngoài thành phố Santos, Robinho có tuổi thơ cơ cực như phần lớn những ngôi sao khác của Brazil và những pha đi bóng huyền ảo cùng những bàn thắng của anh đưa Santos, nơi vua bóng đá Pele thành danh, đăng quang vô địch Brazil vào các năm 2002 và 2004. Sự tỏa sáng này giúp anh nhận được sự phong tặng của báo chí Brazil là Pele mới và là minh chứng cho nhận định: sự khéo léo và thông minh chứ không phải sức mạnh có phần thô bạo mới là yếu tố quan trọng nhất trên sân.
Mặt khác, với nhiều người trong số 200 triệu dân Brazil sống dưới mức nghèo khổ thì bóng đá có lẽ là con đường tốt nhất và ngắn nhất dẫn đến giàu có, danh tiếng và yếu tố “Ginga” đã giúp những tài năng của đất nước này hoàn thành ước nguyện…
Ngọc Quân
