Trong mấy năm qua, khu rừng sinh thái ở xã Krông Na (huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk) được giao cho Công ty CP Thương mại và Du lịch Bản Đôn quản lý thường xuyên bị lâm tặc xâm nhập chặt phá. Trong khi đó, đơn vị này mặc nhiên để rừng bị phá mà không biện pháp ngăn chặn.
Nhiều cây gỗ quý bị lâm tặc đốn hạ tại rừng sinh thái Bản Đôn.
Tan nát rừng sinh thái
Vào năm 2005, Công ty TNHH MTV Cao su Đắk Lắk được UBND tỉnh Đắk Lắk giao cho hơn 1.300ha đất rừng sinh thái ở xã Krông Na để làm khu du lịch sinh thái. Đến năm 2013, Công ty Cao su Đắk Lắk bàn giao lại diện tích rừng này cho Công ty CP Thương mại và Du lịch Bản Đôn để đơn vị này tiếp tục kinh doanh du lịch. Do kinh doanh không có hiệu quả, khu du lịch này đã ngừng hoạt động từ nhiều tháng nay và nhiều cây gỗ quý trong khu rừng sinh thái đã bị lâm tặc đột nhập đốn hạ.
Theo ghi nhận của chúng tôi vào sáng 27-10, từ cổng chính vào trung tâm khu du lịch này không một bóng người, cây cỏ mọc um tùm quanh các khu nhà. Men theo con đường bê tông và con đường lát đá xanh được xây dựng để du khách tham quan khu rừng sinh thái, chẳng mấy chốc có thể thấy nhiều cây gỗ lớn (đường kính trên 40cm) bị đốn hạ ven đường. Tiếp tục rẽ theo các lối mòn để tiến sâu vào rừng, chúng tôi chứng kiến hàng chục cây căm xe, giáng hương, lim xẹt... bị đốn hạ nằm ngổn ngang. Nhiều cây gỗ bị đốn hạ từ lâu, lâm tặc đã lấy đi phần lõi, chỉ còn lại phần thân ngọn và lá nằm chỏng chơ. Nhiều cây mới bị hạ, nhựa ứa quanh gốc, thân khá tươi, lá còn xanh và lâm tặc chưa kịp chuyển gỗ đi.
Dừng chân tại một gốc cây lim khá lớn (đường kính khoảng 1,2m), người dẫn đường cho chúng tôi, chị L.T.T.V., khẳng định cây này mới bị chặt hạ khoảng 10 ngày trước. “Sau khi hạ cây, lâm tặc thường sử dụng cưa máy để xẻ gỗ thành các lóng (dài 1 - 1,5m) nhằm thuận tiện vận chuyển ra khỏi rừng bằng xe máy. Những cây lớn hơn, lâm tặc còn cẩn thận xẻ bìa ngay ở gốc, sau đó mới đưa những khối gỗ hộp vuông vắn ra ngoài”, chị V. cho hay.
Bỏ mặc rừng bị phá?
Khu du lịch sinh thái Bản Đôn chỉ có con đường duy nhất để ra vào khu rừng sinh thái phải đi qua cổng chính, được lực lượng bảo vệ túc trực ngày đêm. Nhưng không hiểu sao lâm tặc vẫn vô tư vào đây chặt hạ và vận chuyển trót lọt gỗ ra khỏi rừng. Bên cạnh đó, nhiều cây gỗ bị chặt hạ ở sát đường chính, thậm chí cạnh chốt quản lý bảo vệ của đơn vị chủ rừng. Ông Y Thông Niê Kđăm, Chủ tịch UBND xã Krông Na, cho biết: Từ năm 2011 đến nay, những cây gỗ lớn (đường kính 50 - 60cm) và có giá trị trong tại khu rừng sinh thái Bản Đôn bị lâm tặc chặt hạ hết. Nguyên nhân chính do chủ rừng buông lỏng quản lý, biến cánh rừng này thành “vô chủ”. “Chủ rừng phải chịu trách nhiệm chính trong việc quản lý, bảo vệ diện tích rừng được tỉnh giao cho. Trong trường hợp xảy ra vụ việc nghiêm trọng, chủ rừng phải báo lên các cơ quan chức năng phối hợp để xử lý. Trong khi đó, chủ rừng lại mặc nhiên để lâm tặc hoành hành, đến khi địa phương phát hiện, báo cáo lên các cơ quan chức năng thì rừng đã bị mất quá nhiều”, ông Y Thông Niê Kđăm bức xúc.
Theo thống kê chưa đầy đủ của UBND xã Krông Na, từ năm 2013 đến nay địa phương đã phát hiện và bắt giữ 13 vụ vi phạm lâm luật. Vào tháng 6-2013, lực lượng liên ngành của huyện đã phát hiện một bãi tập kết gỗ lậu ngay tại bìa rừng sinh thái, thu giữ tang vật gồm 60 khúc gỗ tròn (dài bình quân 4m, tổng khối lượng 10m³) các loại như: chiu liu, cẩm, căm xe, cà chít… Mở rộng điều tra, cơ quan chức năng xác định có 221 cây rừng bị triệt hạ, trong đó có 138 cây đã bị lấy đi phần gỗ, thu giữ hơn 47m³ gỗ các loại. Cơ quan chức năng đã khởi tố vụ án, khởi tố 5 đối tượng (ở xã Krông Na) vì hành vi khai thác trái phép lâm sản.
Theo ông Bùi Văn Khang, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Buôn Đôn, UBND huyện Buôn Đôn đã thành lập đoàn liên ngành, phối hợp với lực lượng công an, dân quân tự vệ xã Krông Na tuần tra, phát hiện và xử phạt các đối tượng lâm tặc, thu giữ nhiều tang vật liên quan. Mới đây, vào giữa tháng 10 vừa qua, Hạt Kiểm lâm huyện đã phát hiện và thu giữ 5 xe máy chế của các đối tượng khai thác lâm sản trái phép. “Trước mắt, lực lượng kiểm lâm đang phối hợp với các ban ngành của huyện cắt cử người canh giữ, bảo vệ ngày đêm trong khu rừng sinh thái. Sau đó, chúng tôi sẽ tham mưu lên UBND huyện để huyện kiến nghị lên UBND tỉnh xem xét, đánh giá lại năng lực của đơn vị chủ rừng. Nếu đơn vị chủ rừng hoạt động không có hiệu quả, không quản lý bảo vệ diện tích rừng được giao, đề nghị UBND tỉnh thu hồi diện tích này và giao cho đơn vị khác”, ông Khang cho hay.
CÔNG HOAN