Tết ở Vũng Chùa

Cái Tết đầu tiên Đại tướng Võ Nguyên Giáp về với thiên thu ở Vũng Chùa - Đảo Yến (Quảng Đông, Quảng Trạch, Quảng Bình). Vùng đất thảo dã, ấm áp này đã khiến người dân khắp ba miền nườm nượp đổ về dâng hương viếng mộ Đại tướng. Riêng người dân thôn Thọ Sơn, Minh Sơn, 19-5 ở xã Quảng Đông lập trang thờ Đại tướng tại nhà và dâng bánh chưng xanh cùng sản vật địa phương trong không khí tết ấm cúng ở đất Vũng Chùa.

        Giao thừa bên linh mộ

Chiều 30 Tết, khi vạt nắng cuối cùng khuất xuống mái bên kia của dãy Hoành Sơn, đứng từ Đèo Ngang nhìn xuống Vũng Chùa, trời đã chạng vạng, nhiều người vẫn còn ngược xuôi ở vùng đất này để viếng linh mộ Đại tướng, đó cũng là lúc kíp trực mới của các chiến sĩ Bộ đội biên phòng ở khu vực này bắt đầu. Canh giấc thiên thu cho Đại tướng là 30 cán bộ, chiến sĩ của Bộ Chỉ huy Bộ đội biên phòng Quảng Bình thay phiên nhau theo ca. Bầu trời bảng lảng, tiều phu hái củi lục tục ra về, một tốp 10 chiến sĩ biên phòng nhận lệnh chia nhau thành 3 điểm chốt, một ở bãi đỗ xe và bàn hướng dẫn, một ở đường dẫn lên linh mộ, một ở cầu thang gỗ và khu mộ cũng như bàn hướng dẫn dâng hương. Bên kia sườn núi Mũi Rồng, một tổ trinh sát đi tuần tra lên đỉnh núi và kéo ra biển, xuống bãi Vảy Rồng. Đường tuần tra bảo vệ mục tiêu đi hết cũng là lúc giao thừa sắp điểm. Mọi người lại chuẩn bị mâm cỗ dâng lên Đại tướng giữa đất trời Vũng Chùa của đêm căng tràn thời khắc năm mới.

Binh nhất Phan Xuân Linh, một trong 3 chiến sĩ được giao chuẩn bị các sản vật quê nhà và từ các làng biển quanh Vũng Chùa làm mâm cỗ đặt trước linh mộ Đại tướng, nói: “Tết đầu tiên em xa nhà, nhưng vinh dự vô cùng vì được phân công tự tay làm mâm cỗ để dâng lên Đại tướng Võ Nguyên Giáp vào thời khắc giao thừa”. Mâm cỗ là những món ăn giản dị của quê hương Quảng Bình, những sắn, khoai, cá biển, cá ruộng, bánh chưng, bánh tét, xôi nếp quê được bày biện tươm tất, đầy lòng kính trọng. Một mâm ngũ quả từ vườn tược quê nhà cũng được bày ra, cung kính dâng trước linh mộ Đại tướng. Thời khắc giao thừa đã điểm, toàn bộ chiến sĩ ở khu vực này được đến linh mộ dâng hương. Họ cầu Đại tướng phù hộ đất nước thanh bình, dân tộc đoàn kết, quốc thái dân an.

Những chiến sĩ biên phòng Quảng Bình ngoài bảo vệ an toàn linh mộ Đại tướng, còn có nhiệm vụ thay hoa tươi trước khu vực mộ, đảm bảo khói hương luôn nghi ngút để đất Vũng Chùa ấm áp mỗi ngày. Mỗi lần thay ca, các chiến sĩ đều nghiêng mình dâng hương xin phép như lễ thành tâm và sự tự hào để giữ yên giấc thiên thu của Đại tướng ở đất Vũng Chùa - Đảo Yến thiêng liêng.

        Dân về với Đại tướng

Mùng 1 Tết Nguyên đán Giáp Ngọ, người dân ở các làng Thọ Sơn, Minh Sơn, 19-5... xã Quảng Đông rồi bên kia Đèo Ngang là Kỳ Nam của huyện Kỳ Anh (Hà Tĩnh) rủ nhau bưng lễ bánh chưng, bánh tét cùng sản vật địa phương dâng lên linh mộ Đại tướng. Nhưng nguyên tắc hiện chưa thể đặt lễ nên người dân đã lập trang thờ Đại tướng trong nhà và dâng lên đó như tấm lòng thành kính với vị tướng tài ba lỗi lạc đã chọn đất Vũng Chùa - Đảo Yến về với thảo dã điền viên. Khi nén nhang trên trang thờ vừa thắp, người dân ở các làng đã đổ về phía linh mộ Đại tướng khi bình minh mùa xuân vừa kéo lên phía biển Đông. Từ ngõ xóm, mọi người í ới gọi nhau: “Đi kính hương Đại tướng”. Cụ Lê Thanh Khành ở thôn Thọ Sơn nói: “Không ai hẹn ai cả, hương khói tổ tiên xong thì ra với Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Đại tướng về với bà con, với nhân dân thì người dân cũng biết mà tìm về mộ phần của Đại tướng. Đại tướng ở đây xa gia đình nhưng là quê hương rồi thì dân làng đến với Đại tướng, lễ nghĩa với Đại tướng để bà con được ấm áp”.

Ngày đầu tiên của Tết Giáp Ngọ, Thượng tá Phạm Xuân Diệu, Phó Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Bộ đội biên phòng Quảng Bình cho biết: “Có hơn 6.000 lượt khách đến viếng mộ Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Đó là niềm vinh hạnh với những người bảo vệ khu vực cũng là lòng thành kính của người dân khắp nơi hướng về Đại tướng”. Mùng 2 Tết, lượng người về thăm mộ Đại tướng hơn 5.000 người. Mùng 3 Tết, số đồng bào đổ về linh mộ của Đại tướng ở Vũng Chùa cũng hơn 7.000 lượt. Đồng bào từ ba miền, Bắc-Trung-Nam đều thành kính đổ về. Từ sáng mùng 1 Tết, ra đường, tôi đã gặp anh Trần Nguyễn Nam Anh (Hà Nội) cùng vợ con vào Quảng Bình du xuân hỏi đường về Vũng Chùa. Anh kể: “Kính phục tấm gương Đại tướng, tết này gia đình tôi đưa hai cháu vào Quảng Bình ngay sau khi đón giao thừa. Đi ô tô cả đêm tuy mệt nhưng rất muốn ra mộ Đại tướng từ sáng để được viếng, dâng hương”. Xa tít trong miền Nam, anh Huỳnh Nhị Lộc ở Cần Thơ ra, cho biết: “Mình chưa lần nào đến Quảng Bình, nhưng tết năm nay thuê xe để đại gia đình hai bên nội, ngoại ra đây để được dâng hương cho Đại tướng. Ba của tôi đã già, 91 tuổi, ông ước mong có một lần ra Vũng Chùa viếng dâng hương Đại tướng nên quyết tâm đi trong dịp tết này để tận mắt thấy được nơi Đại tướng chọn yên giấc thiên thu”.

Đầu xuân, hòa trong dòng người về viếng mộ Đại tướng, tôi nhận ra rằng, nhân dân hướng về Đại tướng Võ Nguyên Giáp dường như bất tận. Ai cũng một lòng thành kính hướng về. Ghé các làng quê vùng sâu, vùng xa, các ban hội cấp xã, thôn đều bàn bạc để được một lần về linh mộ Đại tướng ở Vũng Chùa. Bởi qua cách nói của mọi người, trong tâm ai cũng có một tượng đài Võ Nguyên Giáp. Trên mộ của Đại tướng, ngày tết có hoa quả từ phương Nam, bánh trái của miền Trung, đặc biệt là hoa đào miền Bắc, rồi mận tam hoa từ Tây Bắc cũng được đồng bào dâng viếng. Từ đây và mãi mãi sau này, Tết ở Vũng Chùa - Đảo Yến luôn đậm đà nghĩa đồng bào với vị tướng lỗi lạc mà bình dị Võ Nguyên Giáp.

MINH PHONG