Cải cách hành chính là một trong những chương trình đột phá của thành phố, luôn được sự quan tâm chỉ đạo của lãnh đạo thành phố. Tuy đã có những kết quả nhất định trên lĩnh vực này nhưng sự chuyển động nhìn chung chưa mạnh mẽ và đang đứng trước đòi hỏi phải thúc đẩy nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển và mong muốn của người dân.
Có thể nói ở 6 nội dung của cải cách hành chính từ cải cách thể chế; cải cách thủ tục hành chính; cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước; xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; cải cách tài chính công và hiện đại hóa nền hành chính, nội dung nào thành phố cũng có nhiều cố gắng, qua nhiều năm. Việc xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật được thường xuyên theo dõi, kiểm tra sao cho đúng quy trình, thủ tục theo quy định cùng với việc theo dõi thi hành pháp luật nhất là trên các lĩnh vực liên quan đến tài chính, ngân hàng, đất đai, giải phóng mặt bằng, đấu giá tài sản, những vấn đề xã hội phát sinh trong quá trình thực hiện các dự án lớn phục vụ phát triển kinh tế - xã hội.
Thành phố đã thực hiện việc công bố, công khai và kịp thời cập nhật thủ tục hành chính, triển khai cơ chế “một cửa”, “một cửa liên thông”, “một cửa điện tử”… mang lại lợi ích thiết thực, được người dân đồng tình. Dịch vụ đăng ký doanh nghiệp tại nhà, chuyển phát kết quả giải quyết hồ sơ hành chính đảm bảo qua bưu điện cũng đã được áp dụng. Thành phố đã rà soát về vị trí, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức, biên chế của sở - ngành, UBND quận - huyện. Đề án vị trí việc làm và cơ cấu ngạch công chức của thành phố đã hoàn tất và đang làm thủ tục để Bộ Nội vụ thẩm định. Việc đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức luôn được quan tâm đầu tư với nhiều chương trình bồi dưỡng trong nước lẫn ngoài nước. Cách thức thi tuyển công chức đã và sẽ có nhiều đổi mới (môn ngoại ngữ và tin học văn phòng thi trắc nghiệm trên máy vi tính), thi tuyển chức danh lãnh đạo, quản lý cấp phòng được tiến hành công khai và cạnh tranh. Việc xây dựng và cung cấp dịch vụ công trực tuyến được tăng cường nhằm phục vụ tốt hơn cho người dân và doanh nghiệp. Hệ thống đánh giá sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp được triển khai ở nhiều quận như quận 1, quận 2, quận 3, quận 9… cùng với việc khảo sát, lấy ý kiến người dân được duy trì thường xuyên.
Tuy nhiên, công tác cải cách hành chính vẫn còn nhiều khó khăn và tồn tại. Đó là quy trình, thủ tục hành chính vẫn còn phức tạp, nhiêu khê và còn gây phiền hà cho người dân nhất là ở các lĩnh vực liên quan đến đầu tư xây dựng sử dụng vốn ngân sách nhà nước, thẩm định quy hoạch chi tiết, thỏa thuận quy hoạch kiến trúc, cấp phép xây dựng, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà ở, điều chỉnh dự án đầu tư, thanh toán, nghiệm thu công trình xây dựng cơ bản… Áp lực công việc còn là rất lớn, nhất là ở cấp cơ sở. Không ít chủ tịch UBND phường phải ký sao y, chứng thực 1.000 - 2.000 chữ ký một ngày. Tổ chức bộ máy hành chính cồng kềnh, chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ, một bộ phận cán bộ công chức còn hiện tượng né tránh, sợ trách nhiệm, ngại đề xuất…. Việc sử dụng tài chính công cũng có khi chưa mang lại hiệu quả cao. Việc hiện đại hóa nền hành chính vẫn chưa được đồng bộ và còn nhiều bất cập.
Nguyên nhân của tình hình trên có phần quan trọng là thiếu sự thống nhất và đồng bộ trong chỉ đạo, điều hành. Cải cách thể chế nhìn chung còn chậm. Giảm thủ tục phiền hà chưa đáp ứng mong đợi của người dân. Vẫn chưa có chương trình Chính phủ điện tử thống nhất cả nước, tạo thuận lợi cho việc kết nối thông tin cả chiều dọc và chiều ngang. Biên chế vẫn tăng và quỹ tiền lương vẫn là bài toán khó…
Vấn đề đặt ra là lãnh đạo thành phố cần lắng nghe và mạnh dạn có những đề xuất, kiến nghị về cải cách thể chế, về phân công, phân cấp sao cho khoa học và hợp lý, về chế độ công vụ và thanh tra công vụ sao cho hiệu lực, hiệu quả… nhằm tháo gỡ nhanh những quy định gây cản trở sự phát triển, đáp ứng đòi hỏi của cuộc sống. Về phần mình, thành phố sẽ tập trung hơn nữa cả về cải cách thủ tục hành chính, tổ chức bộ máy hành chính, hiện đại hóa nền hành chính và quan trọng là nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức, viên chức cả về năng lực và thái độ phục vụ dân.
PHẠM PHƯƠNG THẢO
