
VINASAT-1 tách khỏi tên lửa đẩy Ariane-5 vào phút thứ 31 sau khi phóng lúc 5 giờ 16 phút sáng nay 19-4 (giờ Việt Nam). Ở độ cao 1.660,9 km và trong 8 ngày tiếp theo, VINASAT-1 sẽ “tự bay cao” thêm gần 34.000 km nữa để đạt đến độ cao 35.768 km, cách trái đất trên mặt phẳng xích đạo ở vị trí 132 độ Đông.
Đếm ngược trước 12 tiếng
Trong đêm qua, đại diện các bên đã có cuộc họp nhằm đánh giá khả năng sẵn sàng phóng của Ariane-5 cũng như mọi công tác liên quan. Trao đổi với phóng viên Báo SGGP vào đêm qua, từ khu vực quan sát ở sân bay vũ trụ Kourou, Giám đốc Ban dự án VINASAT Hoàng Minh Thống cho biết, mọi công tác đánh giá, kiểm định cuối cùng đã diễn ra tốt đẹp và tất cả đều sẵn sàng ở mức tốt nhất cho cuộc phóng vệ tinh viễn thông đầu tiên của Việt Nam – VINASAT-1 vào rạng sáng nay, đúng thời điểm đã được xác định là 5 giờ 16 phút ngày 19-4 (tức 19 giờ 16 phút ngày 18-4, giờ French Guyana).

Mô hình vệ tinh VINASAT-1 hoạt động trên quỹ đạo 132 độ Đông.
Thông tin từ sân bay vũ trụ Kourou cho biết, vào lúc 17 giờ 16 phút chiều qua (giờ Việt Nam), quá trình đếm ngược (counting down) đã được bắt đầu. Quá trình này được bắt đầu khi hệ thống tên lửa lửa đẩy mang 2 quả vệ tinh đã kết nối hoàn toàn vào hệ thống tháp bệ phóng.
Quá trình này được cộng thêm 1 tiếng, thành 12 tiếng đồng hồ so với chu trình thông thường vẫn được Arianespace thực hiện ở những vụ phóng khác là đếm ngược 11 tiếng trước khi phóng. Kể từ thời điểm đó, quá trình bơm nhiên liệu hydrogen và oxyen lỏng ở nhiệt độ - 200 độ C vào thân chính cho động cơ giai đoạn chính (EPC), cho động cơ giai đoạn sau (ESC-A) của tên lửa Ariane-5. Quá trình bơm nhiên liệu lỏng chỉ kết thúc vào thời điểm trước khi tên lửa phóng vào lúc 5 giờ 16 phút sáng nay. Trong quá trình phóng tên lửa đẩy mang vệ tinh lên quỹ đạo, toàn bộ công tác theo dõi, điều khiển được thực hiện ở Trung tâm vũ trụ quốc tế của châu Âu nằm ví trí cách bệ phóng tên lửa khoảng 3km.
Hành trình 8 ngày lên quỹ đạo địa tĩnh 132 độ Đông
Theo kế hoạch phóng vệ tinh của Hãng hàng không vũ trụ Arianespace công bố: VINASAT-1 sẽ tách khỏi tên lửa đẩy vào phút thứ 31, ở độ cao 1.660,9 km và trong 8 ngày tiếp theo sẽ “tự bay” thêm gần 34.000km nữa để đạt đến độ cao 35.768 km trên mặt phẳng xích đạo ở vị trí 132 độ Đông.

Toàn bộ khối tên lửa Ariane 5 cùng 2 vệ tinh ở trong và hệ thống thiết bị liên quan sẵn sàng trên bệ phóng đêm 18-4. (Nguồn: Arianespace/VNPT)
7,5 giây sau khi khai hỏa động cơ chính của tên lửa, hai động cơ tăng lực cũng được khai hỏa, đẩy tên lửa rời bệ phóng. Ngay sau khi rời bệ phóng, độ cao và đường bay của tên lửa hoàn toàn do hai máy tính nằm trong khoang thiết bị của tên lửa đẩy Ariane 5 kiểm soát.
Đến giây thứ 140 ở độ cao 66,7km, 2 động cơ tăng lực tách bị vứt bỏ. Vỏ bảo vệ hai vệ tinh sẽ bị vứt bỏ ở giây thứ 189, khi tên lửa đạt tới độ cao 104,8km. 346 giây sau đó, ở độ cao 208,8km, động cơ chính (EPC) ngừng hoạt động và rơi xuống vịnh Guynea ở Đại Tây Dương.
4 giây sau, động cơ giai đoạn trên (ESC-A) khai hỏa ở độ cao 209,1km và ngừng hoạt động ở độ cao 597,4km. Ở phút thứ 26, vệ tinh Star One C2 của Brazil rời khỏi tên lửa ở độ cao 783,9km. Ở phút thứ 31, ở độ cao 1.660,9km, VINASAT-1 sẽ tách khỏi tên lửa và tiếp tục quỹ đạo bay của nó, còn phần thân tên lửa sau đó sẽ rơi trở về trái đất. Đây là thời điểm rất quan trọng, cũng là lúc chuyển giao trách nhiệm giữa hãng phóng tên lửa Arianecpace và nhà sản xuất vệ tinh Lockheed Martin.
Vệ tinh VINASAT-1 sẽ “chui ra khỏi vỏ”, giương các antena truyền phát tín hiệu và tấm pin mặt trời, phát tín hiệu đầu tiên về trái đất, thông báo đã tách khỏi tên lửa và khởi động thành công trên vũ trụ. Một hệ thống các antena vệ tinh của nhà sản xuất Lockheed Martin tại Mỹ và Australia sẽ tiếp nhận các tín hiệu từ VINASAT-1, cũng như điều khiển vệ tinh tiếp tục hành trình lên quỹ đạo địa tĩnh.
Để tiếp tục bay lên cao hơn, VINASAT-1 sẽ khởi động hệ thống động cơ phản lực và sử dụng nguồn nhiên liệu được nạp sẵn vào bên trong vệ tinh. Tuy nhiên, do sức hút của trái đất lên vệ tinh còn rất ít, nên chỉ cần một lực đẩy vừa phải, nó cũng có thể tiếp tục bay với tốc độ khá nhanh và nới rộng dần đường kính quỹ đạo, ngày một xa trái đất hơn theo hình xoắn ốc ngược chiều kim đồng hồ.
Với độ cao gần 34.000 km cần phải trong vòng 8 ngày và mỗi giờ, VINASAT-1 sẽ phải bay cao thêm 177 km so với trái đất theo hình xoắn ốc (không phải tốc độ bay của vệ tinh), tương đương bay xa khỏi trái đất thêm 4.250 km mỗi ngày. Khi đạt tới độ cao 32.768 km, hệ thống động cơ phản lực của VINASAT-1 phải tác động một lực ngược lại với chiều bay của vệ tinh để ngừng quá trình tăng độ cao, đồng thời để vệ tinh trôi tới vị trí quỹ đạo địa tĩnh 132 độ Đông và điều chỉnh tốc độ bay đúng bằng vận tốc góc quay của trái đất.
Khi đã đạt được vị trí địa tĩnh và không di chuyển so với bề mặt trái đất, VINASAT-1 sẽ được nhà sản xuất Lockheed Martin tiếp tục kiểm tra, đo thử công suất kênh truyền của các bộ phát đáp, tín hiệu điều khiển... trước khi bàn giao cho VNPT chính thức khai thác. Dự kiến ngày bàn giao là 8-5 tới.
LĂNG TIÊU – TRẦN BÌNH
Song song với quá trình phóng vệ tinh VINASAT-1 diễn ra ở Guyana từ Nam Mỹ, tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế 11-Lê Hồng Phong (Hà Nội), đông đảo quan chức, chuyên gia kỹ thuật Việt Nam đã có mặt để theo dõi sự kiện quan trọng này qua cầu truyền hình trực tiếp. Sự kiện này cũng đã được truyền hình trực tiếp trên kênh VTV1. |
Thông tin liên quan:
* VINASAT-1 đã sẵn sàng rời bệ phóng
* Phóng vệ tinh VINASAT-1 vào lúc 5 giờ 16 phút ngày 19-4
Đã sẵn sàng phương án vận hành, kinh doanh