WTO: Tăng trưởng thương mại toàn cầu giảm 50%

Căng thẳng giữa Nga và Ukraine có thể làm giảm 50% tăng trưởng thương mại toàn cầu trong năm nay và kéo lùi tăng trưởng GDP của thế giới. Đây là cảnh báo được Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) đưa ra trong phân tích về tác động từ cuộc xung đột này. 

Đòn mạnh 

Theo WTO, cuộc xung đột đã giáng một đòn mạnh vào nền kinh tế toàn cầu. WTO dự báo, căng thẳng Nga - Ukraine có thể khiến tăng trưởng GDP toàn cầu giảm 0,7%-1,3%, xuống còn 3,1%-3,75% trong năm 2022. Tăng trưởng thương mại toàn cầu năm nay có thể giảm gần 50% của mức dự báo 4,7% hồi tháng 10 năm ngoái, xuống còn khoảng 2,4-3%. 

Thu hoạch lúa mì tại Krasnoyarsk, khu vực Siberia thuộc Nga
Xung đột cũng đã đẩy giá lương thực và năng lượng lên cao, đồng thời làm giảm khả năng cung cấp hàng hóa xuất khẩu của Nga và Ukraine. Cả hai quốc gia này đều là những nhà cung cấp quan trọng các sản phẩm thiết yếu, đặc biệt là thực phẩm và năng lượng. Hai nước cung cấp khoảng 25% lúa mì, 15% lúa mạch và 45% sản phẩm hướng dương xuất khẩu trên toàn cầu vào năm 2019. Riêng Nga đã chiếm 9,4% thương mại nhiên liệu thế giới, bao gồm 20% thị phần xuất khẩu khí đốt tự nhiên.

Nga là một trong những nhà cung cấp palladium và rhodium toàn cầu, là những nguyên tố quan trọng trong sản xuất bộ chuyển đổi xúc tác cho ô tô. Trong khi đó, sản xuất chất bán dẫn phụ thuộc đáng kể vào khí neon do Ukraine cung cấp. Sự gián đoạn nguồn cung các nguyên liệu này có thể ảnh hưởng đến ngành công nghiệp sản xuất ô tô.

Theo phân tích của WTO, châu Âu, điểm đến chính của hàng xuất khẩu cả từ Nga và Ukraine, sẽ phải hứng chịu tác động kinh tế. Châu Phi và Trung Đông là những khu vực dễ bị tổn thương, vì hai khu vực này nhập khẩu hơn 50% nhu cầu ngũ cốc từ Ukraine và Nga. Một số quốc gia ở Nam Sahara của châu Phi cũng đang phải đối mặt với nguy cơ giá lúa mì tăng cao tới 50-85% do tác động của cuộc khủng hoảng đối với các lô hàng ngũ cốc. Do đó, WTO cảnh báo cuộc khủng hoảng hiện nay có khả năng làm trầm trọng thêm tình trạng mất an ninh lương thực quốc tế vào thời điểm mà giá lương thực đã ở mức cao trong lịch sử do đại dịch Covid-19 và các yếu tố khác.

Cảnh báo phân rã nền kinh tế toàn cầu

Về dài hạn, WTO cảnh báo, cuộc xung đột Nga - Ukraine thậm chí có thể châm ngòi cho việc phân rã nền kinh tế toàn cầu thành các khối riêng biệt. Các biện pháp trừng phạt có thể khiến các nền kinh tế lớn tiến tới “chia tách” dựa trên các cân nhắc địa chính trị, với mục tiêu đạt được khả năng tự cung tự cấp nhiều hơn trong sản xuất và thương mại. Các tổ chức tư nhân cũng có thể quyết định giảm thiểu rủi ro bằng cách định hướng lại chuỗi cung ứng. 

Trong khi đó, theo dự báo của Ngân hàng Thế giới (WB), trong năm 2022, kinh tế Ukraine sẽ giảm 45,1%, giảm sâu hơn so với mức dự báo 10-35% mà Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) đưa ra hồi tháng trước. Số người nghèo đói ở nước này sẽ gia tăng. Tỷ lệ người dân sống với thu nhập 5,5 USD/ngày dự báo sẽ tăng lên 19,8% trong năm nay so với chỉ 1,8% năm 2021.

Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Nga được dự báo giảm 11,2%. Kinh tế khu vực châu Âu và Trung Á có thể giảm gần 9% trong năm 2022, nghiêm trọng hơn so với giai đoạn xảy ra khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008.

Tại cuộc họp giữa các quan chức Liên minh châu Âu và đại diện Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) vừa diễn ra tại Vienna (Áo), OPEC nêu rõ, các biện pháp trừng phạt Nga hiện nay và trong tương lai sẽ gây gián đoạn nguồn cung dầu mỏ nghiêm trọng và OPEC sẽ không bù đắp được lượng dầu thiếu hụt này.

Tin cùng chuyên mục