Đã lâu lắm khán giả thành phố mới có dịp gặp lại một bộ phim cao bồi (cowboy) theo kiểu Mỹ như Chuyến tàu đến Yuma của đạo diễn James Mangold. Thế nhưng, đây không còn đơn thuần là một phim cao bồi như bao thế hệ khán giả Việt Nam vẫn nhớ.
Anh hùng bất đắc dĩ
Một cảnh trong phim Chuyến tàu đến Yuma
Nội dung của Chuyến tàu đến Yuma (3:10 to Yuma) có vẻ khá đơn giản. Để giúp gia đình và nông trại vượt qua khó khăn nợ nần chồng chất, Dan Evans (Christian Bale) quyết đi đến thị trấn Bisbee để nói chuyện với chủ nợ của mình. Trên đường đi, anh tình cờ gặp gỡ và quen biết tên cướp khét tiếng Ben Wade (Russell Crowe) trong lúc hắn đánh cướp chiếc xe chở tiền của công ty đường sắt.
Tại Bisbee, cũng chính Dan chứng kiến cảnh Ben bị bắt giữ và chuẩn bị lên giá treo cổ. Thế nhưng, dân thị trấn không chấp nhận xử tội Ben tại đây do lo sợ đồng bọn của hắn sẽ đến báo thù nên yêu cầu đưa tên cướp tới Yuma, một nhà tù lớn. Hầu như không ai dám áp tải Ben khi đồng bọn của hắn đang lởn vởn xung quanh tìm cách cứu vị thủ lĩnh của mình. Vì đang cần tiền cứu nông trại nên Dan đã chấp nhận liều mạng lấy 200 USD để áp tải tên Wade đến Contention, tại đây, họ sẽ phải đưa Ben lên chuyến tàu khởi hành lúc 3g10 đến Yuma - nơi mà giá treo cổ đang đợi hắn.
Chuyến đi kéo dài ba ngày, trong thời gian đó, họ phải trải qua hàng loạt nguy hiểm từ những trận đấu súng với đồng bọn của Ben, với cả những kẻ thù của Ben đang lăm le tự tay xử hắn, chưa kể cả sự can thiệp của người da đỏ Apache. Thế nhưng điều nguy hiểm nhất vẫn chính là những trò xảo quyệt, tàn độc của Ben Wade.
Từng người, từng người trong đoàn áp tải ngã xuống và khi chỉ còn 1 tiếng đồng hồ nữa là đến 3:10 thì chỉ còn lại một mình Dan Evans. Anh sẽ phải áp tải tên cướp khét tiếng Ben Wade lên chuyến tàu dưới gần 50 mũi súng đồng bọn của Wade. Danh dự, tiền bạc hay trách nhiệm sẽ đẩy Dan vào một trận chiến hầu như tuyệt vọng?
Có thể coi tất cả đều đúng, thế nhưng ở thời khắc giữa cái sống và cái chết, những ám ảnh danh dự hay tiền bạc chỉ là con số không thì cả hai, tên cướp và người áp giải bỗng nhận ra họ rất giống nhau. Kẻ phải làm anh hùng - người diễn vai tàn ác, số phận đã đẩy họ làm những điều mà họ không mong đợi. Và khi đã là những người tri kỷ thì điều mà người này có thể làm cho người kia chính làm cho mong ước của người tri kỷ trở thành hiện thực dù cái hiện thực đó có thể chỉ là phù phiếm nhưng ít nhất nó cũng giúp người nằm xuống được mỉm cười.
Cổ điển và hiện đại
Thế loại phim cao bồi từng một thời cực kỳ ăn khách nhưng cái thời đó đã đi xa. Hiện nay, rất ít hãng phim làm phim cao bồi ngay cả tại Mỹ, nơi mà những chàng chăn bò (cowboy) được mệnh danh là một phần của nền văn hóa. Lý do rất đơn giản: không còn ăn khách. Điển hình là bộ phim cao bồi mới nhất The Assassination of Jesse James (Vụ ám sát Jess James) với sự tham gia của siêu sao Brad Pitt là một thất bại nặng nề khi chỉ thu về có 140.000 USD (chưa tới 1/10 chi phí bỏ ra). Bộ phim No country for old men (Người già không đất sống) được coi là khá hơn nhưng cũng chỉ đạt mức tối thiểu so với các bộ phim khác được chiếu cùng lúc.
Chỉ có Chuyến tàu đến Yuma là khác, đứng đầu bảng doanh thu ngay khi được tung chiếu vào cuối tháng 9 tại Mỹ, nhận được rất nhiều lời khen từ các nhà phê bình, một hiện tượng lạ cho những phim cao bồi gần đây. Cái gì đã làm nên thành công của bộ phim? Nếu có thể dùng hai từ để miêu tả thì Chuyến tàu đến Yuma là một bộ phim “cân đối”. Phim có tất cả những gì mà ta có thể nhớ về phim cao bồi, ngựa phi giữa mịt mù bụi đường, tiếng kèn cô đơn giữa đồng cỏ, những tay súng bắn nhanh “hơn bóng của mình”, những kẻ ngạo nghễ hai tay hai súng tung hoành trên mình ngựa… Nhưng chỉ có thế lại quá nhàm chán.
Những nhà làm phim đã khéo léo lồng vào đó những câu chuyện đầy xúc động. Những giá trị làm cha, ước mong tung bay của người con, về một tên cướp mắc kẹt giữa sự thực cuộc sống và ước mơ một mái ấm gia đình. Thành công về mặt hình thức cho một phim cao bồi, xuất sắc khi thể hiện những mâu thuẫn nội tâm cho một phim tình cảm, Chuyến tàu đến Yuma đã thoát được cái suy tư quá sâu sắc của Vụ ám sát Jess James để tạo ra sự cân đối giữa hình thức và nội dung, làm nên một bộ phim cao bồi vừa quen, vừa lạ và đầy hấp dẫn.
Bộ phim khá ổn về phần kịch bản nhưng về diễn viên lại không được vậy. Nếu Russell Crowe thể hiện rất tốt vai tướng cướp Ben Wade thì Christian Bale lại không làm được vậy với hình ảnh anh nông dân Dan Evans. Có cảm giác Bale không làm sao thể hiện nổi vai diễn quá khó này khi trách nhiệm người chồng, người cha và người đàn ông chồng chéo lên một con người.
Tuy nhiên, một điều khá đặc biệt là nếu phải nhận xét vai diễn nào hay nhất trong phim thì bất cứ khán giả nào cũng khó lòng bỏ qua được nhân vật phụ Charlie, phó tướng băng cướp, người luôn trung thành với chủ tướng Ben Wade. Diễn viên Ben Foster đã thể hiện xuất sắc vai diễn này, xuất sắc đến độ poster phim thay vì để nhân vật chính lại để hình anh, một vai diễn phụ!.
Phim đang được công chiếu tại các rạp trên địa bàn TPHCM.
Tân Tường
