Kết luận Thanh tra Ngân hàng Nhà nước

Giá trị dự trữ ngoại hối bị giảm 2.763 tỷ đồng

Để hai ngân hàng thua lỗ: lỗi thuộc NHNN
  • Yêu cầu Thống đốc Lê Đức Thúy tổ chức kiểm điểm

Ngày 5-6, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Tiến Hào đã ký văn bản thông báo kết quả thanh tra tại Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN). Đây là một trong hai vụ việc thanh tra được dư luận quan tâm nhất từ năm 2006 đến nay. Trước đó, Thủ tướng đã có kết luận về kết quả thanh tra tại đơn vị này. Kết quả thanh tra cho thấy tuy số tiền sai phạm rất lớn nhưng chưa phát hiện tham nhũng.

Để hai ngân hàng thua lỗ: lỗi thuộc NHNN

Kết quả thanh tra về quản lý thị trường ngoại tệ liên ngân hàng cho thấy, NHNN chưa chủ động ban hành đầy đủ các quy định và hướng dẫn cụ thể về công tác này. Đồng thời, thiếu kiểm tra giám sát đối với hoạt động thị trường ngoại tệ liên ngân hàng nên đã xảy ra tình trạng kinh doanh thua lỗ lớn ở Ngân hàng NN-PTNT và Ngân hàng Công thương Việt Nam nhưng chậm được phát hiện (SGGP đã đưa tin). Khi sự việc được phát hiện lại thiếu khẩn trương, kiên quyết làm rõ và xử lý nghiêm minh những cán bộ sai phạm, gây bức xúc, nghi ngờ về sự công tâm của Ban lãnh đạo NHNN. Khuyết điểm và trách nhiệm này là của Ban lãnh đạo NHNN, đứng đầu là Thống đốc, Bí thư Ban cán sự Đảng.

Theo Thanh tra Chính phủ, việc xây dựng, trình duyệt và tổ chức thực hiện Đề án bộ tiền mới là công việc hệ trọng của ngành ngân hàng nhưng không được Thống đốc - Bí thư Ban cán sự Đảng Lê Đức Thúy đưa ra thảo luận trong tập thể lãnh đạo và Ban cán sự Đảng NHNN là vi phạm Quy chế làm việc. Khuyết điểm, trách nhiệm này thuộc về Thống đốc – Bí thư Ban cán sự Đảng NHNN.  

NHNN chưa làm hết trách nhiệm trong việc xử phạt khi đối tác nước ngoài vi phạm hợp đồng (giao hàng chậm) về cung cấp tiền xu và việc đàm phán tính giá lô giấy B09 dẫn tới làm thua thiệt 4,09 tỷ đồng và thất thu 2,9 tỷ đồng. Trong khi đó, việc lựa chọn nhà cung cấp tiền kim loại không đúng với quy định của Quy chế đấu thầu đã• gây nghi ngờ về sự khách quan của NHNN trong việc lựa chọn nhà cung cấp.

Để giảm 174,1 triệu USD: có phần do quản lý, điều hành yếu kém

Về công tác quản lý Dự trữ ngoại hối nhà nước của NHNN, theo Thanh tra Chính phủ nhìn chung cơ bản đáp ứng các mục tiêu đặt ra là thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia, bảo đảm khả năng thanh toán quốc tế, tăng dự trữ ngoại tệ nhà nước qua đó góp phần vào việc thúc đẩy xuất khẩu và tăng trưởng kinh tế.

Liên quan đến chất liệu của đồng tiền mới, Thanh tra Chính phủ khẳng định: việc sử dụng toàn bộ bằng giấy polymer cho bộ tiền mới tuy lúc đầu thực hiện có gặp một số khó khăn nhưng đã dần được khắc phục và không gây ra hậu quả xấu về kinh tế. Song, việc lựa chọn chất liệu hợp kim thép mạ đồng thau cho tiền xu mệnh giá 1.000 và 2.000 đồng là không phù hợp với  môi trường khí hậu Việt Nam dẫn đến tiền xu bị xỉn màu, làm tổn hại đến uy tín của đồng tiền.

Tuy nhiên, qua kiểm tra của Bộ Tài chính, Kiểm toán Nhà nước và kết quả thanh tra cho thấy, việc dự trữ ngoại hối của NHNN trong năm 2005 còn có một số tồn tại, yếu kém, làm giảm giá trị dự trữ ngoại hối là 174,1 triệu USD, tương đương 2.763 tỷ đồng.

Sự sụt giảm trên chủ yếu là do nguyên nhân khách quan nhưng cũng có nguyên nhân chủ quan là do quản lý, điều hành việc mua bán ngoại tệ trên thị trường quốc tế năm 2005 kém hiệu quả và do mua ngoại tệ vượt tỷ lệ cơ cấu dự trữ ngoại hối do chính NHNN đã quy định.

Vì vậy, Thủ tướng yêu cầu lãnh đạo NHNN cần nghiêm túc kiểm điểm trách nhiệm trong việc chỉ đạo, quản lý dự trữ ngoại hối nhà nước và trách nhiệm của những cá nhân được giao thực hiện nhiệm vụ này.

Không những thế, kết quả thanh tra về số tiền 4.199 tỷ đồng hạch toán vào thu nhập của NHNN năm 2005 cho thấy, theo Nghị định số 86/1999 và 100/1998 thì số tiền 4.199 tỷ đồng trên đây được tính vào thu nhập của NHNN. Tuy nhiên, cơ quan thanh tra cho rằng việc hạch toán của NHNN là chưa phù hợp với chế độ kế toán hiện hành và việc NHNN sử dụng tiền cung ứng để mua lại số ngoại tệ này mà không báo cáo đầy đủ với Thủ tướng là thiếu sót của NHNN!  

Thủ tướng yêu cầu Thống đốc tự phê bình!

Vẫn theo văn bản thông báo số 1191, do Phó Tổng Thanh tra Lê Tiến Hào ký thì NHNN đã có một số khuyết điểm trong việc đề bạt, bổ nhiệm cán bộ cấp vụ gây thắc mắc, khiếu kiện trong nội bộ. Thống đốc NHNN, Bí thư Ban cán sự Đảng và tập thể Ban cán sự Đảng phải chấn chỉnh khắc phục những tồn tại, khuyết điểm này.

Liên quan đến đề án in bộ tiền mới, Thanh tra Chính phủ đã làm rõ việc anh Lê Đức Minh, con trai ông Lê Đức Thúy đã có thời gian làm việc hơn 2 tháng cho Công ty Banktech (một công ty con của CFTD). Và, việc hai công ty này tham gia vào quá trình thực hiện bộ tiền mới và cung cấp vật tư, thiết bị cho việc in tiền, theo cơ quan thanh tra, “tuy không trái với quy định của pháp luật nhưng đã gây nghi ngờ về sự khách quan, minh bạch, làm ảnh hưởng đến uy tín của Thống đốc”.

Thông tin liên quan

- 3 tháng lỗ 447,6 tỷ đồng!

Tuy Đoàn thanh tra liên ngành chưa phát hiện thấy hành vi tham nhũng nhưng đã chỉ rõ những vi phạm, khuyết điểm tồn tại trong công tác quản lý của NHNN như đã nêu trên. Thủ tướng đã yêu cầu Thống đốc và các Phó Thống đốc đề cao tinh thần tự giác phê bình, tổ chức kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của tập thể và từng cá nhân liên quan và có hình thức xử lý nghiêm minh với các trường hợp có sai phạm. Đồng thời, đề ra các biện pháp cụ thể để sửa chữa, khắc phục kịp thời, báo cáo kết quả lên Thủ tướng trong tháng 6.

Kiến Quốc

Chi phí in tiền polymer và tiền xu mới đều tăng
so với đề án được duyệt

“Chúng tôi chưa tính toán cụ thể nhưng chắc chắn chi phí in tiền polymer và tiền xu đều tăng so với đề án đã được phê duyệt”, tại cuộc họp báo do Văn phòng Chính phủ tổ chức chiều qua 6-6, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Mai Quốc Bình đã khẳng định như vậy.

Dù chi phí in tiền tăng như vậy nhưng ông Mai Quốc Bình cho biết, trong thời gian đầu, nhiều đồng tiền polymer bị nhòe màu và có nhiều đồng bị hư hỏng. Riêng tiền xu mệnh giá 1.000 và 2.000 đồng, qua thanh tra phát hiện là không phù hợp với môi trường khí hậu Việt Nam dẫn đến tiền xu bị xỉn màu, chi phí cao nhưng không đạt yêu cầu chất lượng đã đề ra, không bảo đảm về tuổi thọ làm tổn hại đến uy tín của đồng tiền. Việc có thay thế chất liệu in tiền xu với 2 mệnh giá nói trên cũng như việc có đánh bóng lại đồng tiền này hay không, theo ông Bình thẩm quyền thuộc Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN). Phó Tổng Thanh tra cũng cho biết, qua thanh tra đã phát hiện trong hồ sơ trình Bộ Chính trị về Đề án bộ tiền mới, NHNN đề xuất phương án sử dụng kết hợp cả 2 loại chất liệu cotton và polymer. Bộ Chính trị đã phê duyệt, thông qua. Tuy nhiên, khi trình Thủ tướng, NHNN chỉ đề xuất dùng toàn bộ bằng giấy polymer mà không thông báo rõ Thủ tướng về sự khác nhau này để Thủ tướng biết và quyết định. Đây là khuyết điểm của Thống đốc NHNN.

Trả lời câu hỏi của PV SGGP về việc tại sao việc mua bán ngoại tệ của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn lỗ 500 tỷ đồng, Ngân hàng Công thương gây lỗ trên 70 tỷ đồng đều đã bị khởi tố tại sao NHNN gây thiệt hại trên 2.700 tỷ đồng không xử lý trách nhiệm? Phó Tổng Thanh tra cho biết việc để giảm số tiền dự trữ trên trong năm 2005 chủ yếu do khách quan. Nhưng việc này cũng có nguyên nhân chủ quan là do quản lý, điều hành việc mua bán ngoại tệ trên thị trường quốc tế năm 2005 kém hiệu quả. Trước quá nhiều câu hỏi về vụ thanh tra này, ông Mai Quốc Bình “khất” sẽ giải đáp sâu hơn trong cuộc họp báo do Thanh tra Chính phủ dự kiến tổ chức trong tháng 6 này.

Tại cuộc họp báo, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cùng đại diện một số bộ cũng đã thông báo những nội dung mà các thành viên Chính phủ đã bàn thảo, cho ý kiến trong ngày 6-6. Trong đó có nội dung về dự án Luật quản lý, sử dụng tài sản nhà nước; tình hình dịch cúm gia cầm; hướng dẫn thời gian thực hiện nghỉ hưu đối với cán bộ, công chức...

Quốc Vượng

Tin cùng chuyên mục