Trình bày tờ trình của Chính phủ, Thượng tướng Nguyễn Tân Cương, Tổng tham mưu trưởng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng nhấn mạnh, việc xây dựng và ban hành Luật Phòng không nhân dân là “rất cần thiết” để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
Dự thảo luật gồm 8 chương với 55 điều, trong đó Chương IV, Mục I quy định về nhập khẩu, xuất khẩu, tạm nhập, tái xuất; thiết kế, sửa chữa, bảo dưỡng, thử nghiệm, kinh doanh; đăng ký, khai thác, sử dụng; đình chỉ chuyến bay; tạm giữ, thu giữ, chế áp đối với máy bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ.
Theo dự thảo luật, có 4 trường hợp, cơ quan có thẩm quyền được tạm giữ, thu giữ, chế áp máy bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ.
Cụ thể là các trường hợp sau:
Thứ nhất: Tổ chức hoạt động bay khi không có giấy phép bay.
Thứ hai: Bay vào khu vực cấm bay, khu vực hạn chế bay mà cơ quan có thẩm quyền đã cảnh báo vẫn cố tình bay vào, trừ các chuyến bay công vụ; xâm phạm khu vực cảng hàng không, sân bay hoặc khu vực lân cận cảng hàng không, sân bay mà có khả năng gây mất an toàn cho hoạt động bay.
Thứ ba: Các hoạt động bay nhằm mục đích tuyên truyền, kích động, lôi kéo, xuyên tạc chống phá Đảng, Nhà nước và thực hiện hành vi vi phạm pháp luật.
Thứ tư: Sử dụng phương tiện bay siêu nhẹ mang theo các chất cháy, chất nổ, chất gây nổ, vũ khí sinh học hoặc các chất cấm.
Dự thảo luật giao Chính phủ quy định trình tự, thủ tục tạm giữ, thu giữ, chế áp máy bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ.
Tờ trình của Chính phủ nêu rõ, công tác quản lý, bảo vệ vùng trời ở độ cao dưới 5.000m đang được nhiều quốc gia trên thế giới hết sức coi trọng.
Hiện nay, máy bay không người lái đang được các nước nghiên cứu, chế tạo, khai thác, sử dụng cho mục đích quân sự như một lực lượng tác chiến mới mang lại hiệu quả chiến đấu cao.
Ở nước ta, những năm qua, việc khai thác, sử dụng máy bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ vào các lĩnh vực đời sống xã hội tương đối phổ biến, đa dạng. Tuy nhiên, tình trạng vi phạm pháp luật của các máy bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ diễn ra ngày càng gia tăng, tiềm ẩn nhiều nguy cơ đe dọa đến quốc phòng, an ninh và an toàn, an ninh hàng không.
Qua thẩm tra sơ bộ nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Lê Tấn Tới cho hay, Thường trực Ủy ban cơ bản nhất trí quy định về tạm giữ, thu giữ, chế áp máy bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ như dự thảo luật. Ý kiến khác trong cơ quan thẩm tra đề nghị nghiên cứu quy định theo hướng thống nhất về hậu quả pháp lý quy định tại dự thảo luật về các biện pháp, thẩm quyền đình chỉ, thu giữ, chế áp...
Về điều kiện khai thác, sử dụng máy bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ với trường hợp phải được cấp phép bay, Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh đề nghị cân nhắc quy định điều kiện với người điều khiển phải đủ 18 tuổi trở lên và được đào tạo kiến thức về hàng không để đảm bảo phù hợp với thực tiễn.
“Quy định điều kiện phải “có kiến thức về hàng không” là chưa rõ, có thể phát sinh thủ tục, yêu cầu về đào tạo, cấp chứng chỉ không cần thiết. Bên cạnh đó, có ý kiến trong cơ quan thẩm tra đề nghị quy định cụ thể hơn về tiêu chí được miễn trừ cấp phép bay để thuận lợi hơn trong tổ chức thực hiện”, Chủ nhiệm Lê Tấn Tới phát biểu.
