Lâu nay, tình trạng cướp giật trên phố hoặc trộm cắp tài sản đã trở thành vấn nạn, nhất là khu vực trung tâm TPHCM, nơi tập trung nhiều du khách trong và ngoài nước. Đặc biệt, trong 3 tháng trở lại đây, tình trạng mất an ninh trật tự tại khu trung tâm thành phố ở mức báo động đã và đang làm ảnh hưởng bộ mặt thành phố.
Táo tợn và liều lĩnh
Các phường trung tâm quận 1 có hơn 50.000 dân sinh sống, lượng khách du lịch trong và ngoài nước tập trung rất đông. Vì vậy, các thành phần bất hảo cũng tụ tập về đây “săn hàng”. Tình trạng xin đểu, cướp giật… tại các công viên hoặc trên các tuyến phố diễn ra như cơm bữa.
Các chiến sĩ công an luôn túc trực quan sát camera giám sát 24/24
Bà Đặng Thị Hoa (53 tuổi, ngụ P. Nguyễn Cư Trinh, Q.1, TPHCM), kể: “Gia đình tôi có thói quen tập thể dục buổi sáng và hóng gió tại công viên. Mới đây, mẹ con tôi đang ngồi tại khu B, bỗng xuất hiện một nam thanh niên gầy đét, mặt mày cô hồn, bước tới, bảo thẳng: “Chị cho em 20.000 đồng mua thuốc. Nói thật, em là con nghiện, đang đói thuốc. 20.000 đồng có là bao! Chị không cho thì mệt chuyện chích, đâm, chém… việc gì em cũng làm”. Sợ quá, tôi buộc phải dúi cho hắn 20.000 đồng. Sau đó, tôi thấy hắn ngang nhiên “xin đểu” nhiều người khác với kiểu tương tự”. Hành động xin như cướp này đơn giản nhưng rất… hiệu quả vì người bị hại thường móc tiền đưa ngay lập tức. Ngoài ra, có không ít người bị dí thẳng kim tiêm vào người uy hiếp để xin đểu.
Chiều 31-10, chị Lauren Robsom (22 tuổi, quốc tịch Anh) đang ngồi trên lề đường thuộc khu vực Công viên 23-9 (P.Phạm Ngũ Lão, Q.1) thì bị một đối tượng tên Lộc điều khiển xe gắn máy áp sát giật chiếc điện thoại iPhone 5 rồi tăng ga bỏ chạy. Chị Lauren tri hô, 2 thanh niên đi đường liền đuổi theo ép xe, bắt giữ đối tượng, giao Công an phường Phạm Ngũ Lão.
Ông Đoàn Trọng Tuấn, Trưởng bảo vệ khu phố 2 (P.Bến Thành, Q.1)kể: “Ngày 5-10, một tên cướp chạy ngược chiều giật túi xách của người đi đường trước số nhà 151 Lê Thị Riêng. Chỗ đó ngay ngã tư, tụi cướp ra tay quá nhanh, nên chúng tôi không trở tay kịp. Điểm đen tệ nạn hiện nay nằm bên Công viên 23-9 thuộc phường Phạm Ngũ Lão vì có rất nhiều đối tượng xì ke, ma túy. Cứ khoảng 5g-5g30 sáng, nhiều con nghiện tổ chức tiêm chích ở đây… Những đối tượng này thường ăn cắp vặt và xin đểu khách đến công viên tập thể dục. Nếu có bắt được thì cũng chỉ có thể xử phạt hành chính rồi thả về nên chẳng khác nào bắt cóc bỏ dĩa”.
Các vụ cướp giật trên chỉ là một phần nhỏ trong hàng trăm vụ cướp giật xảy ra tại các phường trên địa bàn quận trung tâm. Không chỉ ngoài đường phố mà các nhà riêng, các khu chung cư cũng là đích ngắm của loại tội phạm này. Ngày càng nhiều “chiêu thức” nguy hiểm như: tập kích cướp của phụ nữ khi họ vừa mở cửa vào nhà lúc đêm khuya, đẩy nạn nhân vào nhà, khóa trái cửa từ bên ngoài rồi cướp xe hoặc dùng hung khí đâm chém dã man để cướp tài sản…
Trao đổi với chúng tôi, ông Đoàn Xuân Vinh, Phó Chủ tịch UBND phường Bến Thành cho biết: “Vài tháng trở lại đây, số lượng tội phạm tăng khá nhanh. Hành vi và cách thức cũng táo tợn hơn trước. Những thành phần tái hòa nhập cộng đồng nhưng chưa đưa vào cơ sở cai nghiện, bắt đầu tăng từ tháng 9 đến nay. Đáng ngại nhất tại phường Bến Thành hiện nay là những vụ cướp giật tài sản của du khách. Bọn cướp rất liều mạng, chạy ngược chiều, sẵn sàng đụng người khác, miễn sao thoát thân”.
“Đau đầu” với tội phạm trên phố
Cũng theo ông Đoàn Xuân Vinh, số con nghiện tại Công viên 23-9 hiện nay gây ảnh hưởng cho phường Bến Thành rất nhiều trong việc kiểm soát tình hình an ninh trật tự. Tội phạm cướp giật thường xảy ra ở các điểm như đường Tôn Thất Tùng, hẻm 24 Thủ Khoa Huân… Số vụ tăng rõ rệt, trong 9 tháng đầu năm xảy ra 25 vụ cướp giật tài sản, 48 vụ trộm cắp tài sản. Riêng từ ngày 16-9 đến 15-10 xảy ra 8 vụ, gồm 2 vụ cướp giật tài sản, 6 vụ trộm cắp tài sản, giảm 3 vụ so với tháng trước nhưng tăng 8 vụ so với cùng kỳ năm 2013.
Hệ thống camera giám sát an ninh tại hẻm 359 Lê Văn Sỹ
Ông Đoàn Xuân Vinh lý giải: “Do chính sách tái hòa nhập cộng đồng, nhiều thành phần được thả ra, một phần do công ăn việc làm không có, cuộc sống khó khăn, họ quen đường cũ, một số nhiễm HIV, nghiện hút… nên chuyện tìm được một công việc lương thiện để nuôi sống bản thân rất khó, chỉ cần nghe đến việc họ “đi trại” về là nhà tuyển dụng nào cũng… né! Chính quyền cũng rất khó khăn trong công tác vận động, tạo điều kiện, giúp tái hòa nhập cộng đồng cho những đối tượng này”.
Trong khi đó, ông Trần Quang Trung Dũng, Ban Phòng chống Tệ nạn, Thương binh Xã hội phường Bến Thành, thừa nhận: “Theo văn bản 221 của Chính phủ, Thông tư 20 của Bộ Tư pháp, bắt đầu từ ngày 10-11 các đối tượng hòa nhập cộng đồng được giáo dục tại địa phương. Sau thời gian giáo dục từ 3-6 tháng nếu những người đó không có sự chuyển biến tốt thì buộc phải đưa vào trại. Riêng những đối tượng không thuộc quyền quản lý của phường thì chỉ có thể phạt vi phạm hành chính và chưa xử lý được. Trước tình hình trên, UBND phường kết hợp Công an phường Bến Thành lập kế hoạch triệt phá các băng nhóm cướp giật tài sản, đảm bảo trật tự an toàn xã hội trên địa bàn. Cụ thể, phường đã chỉ đạo công an phối hợp thanh niên xung phong tuần tra thường xuyên. Bên cạnh đó, thành lập những chốt gần công viên 23-9, khu vực khách sạn New World. Nhờ đó đã đánh động tội phạm và các con nghiện giảm hành vi xin đểu và cướp giật tài sản. Tình hình an ninh trật tự được ưu tiên hàng đầu, nhất là đối với du khách nước ngoài, phường đã lắp đặt các bảng cảnh báo tội phạm tại các cửa chợ Bến Thành, các nhà hàng, khách sạn, quán ăn… để du khách có ý thức giữ gìn tài sản cá nhân tốt hơn. Những vật dụng như máy chụp hình, bóp, túi xách... nhiều du khách cầm hờ hững nên đã vô tình tạo cho tội phạm có cơ hội hành động. Ngoài ra, phường còn tập trung gắn camera tại đường Tôn Thất Tùng, để có thể răn đe, giám sát và hỗ trợ công tác phòng chống tội phạm”.
Ông Huỳnh Trọng Nghĩa, Trưởng Công an phường Phạm Ngũ Lão, cho biết: “Trước chiều hướng các loại tội phạm cướp giật gia tăng tại khu phố Tây và công viên 23-9, Công an phường thường xuyên tổ chức tuần tra kiểm soát để kịp thời ngăn chặn, bắt giữ các đối tượng cướp giật. Đồng thời, phường cũng tổ chức công tác tuyên truyền phong trào toàn dân đấu tranh phòng chống các loại tội phạm đường phố. Trong một tháng qua, phường Phạm Ngũ Lão đã kiểm tra, bắt giữ 80 trường hợp hút chích trong công viên. Từ đầu tháng 11, các nhóm xin đểu, hút chích ma túy trong công viên giảm dần khiến người dân đỡ lo sợ hơn”.
Có thể thấy, những biện pháp xử lý hiện nay của các cấp chính quyền khu vực trung tâm thành phố mới chỉ mang tính tình huống. Còn sâu xa nguồn cơn của sự việc có thể nói vẫn là sự “thong dong đi lại” của những con nghiện và bất ngờ ra tay với khách đi đường. Vì vậy, việc tập trung trấn áp con nghiện một cách triệt để chắc chắn sẽ làm giảm đáng kể số vụ cướp giật cũng như xin đểu ngang nhiên hoành hành như hiện nay. Có như thế, người đi đường mới có thể an tâm và du khách cũng sẽ an toàn hơn khi chọn TPHCM làm điểm đến.
Võ Thắm - Thủy Ngân