Đây là đánh giá đầu tiên trên thế giới về vị trí và phạm vi của các con sông còn được chảy tự do trên trái đất. Qua nghiên cứu cho thấy, chỉ hơn 1/3 (khoảng 37%) trong số 246 con sông dài nhất trên thế giới còn được chảy tự do - trong đó có các con sông tại khu vực Tiểu vùng sông Mê Công. Đây là thông tin mới nhất, vừa được công bố ngày 9-5, trên tạp chí khoa học Nature.
Qua nghiên cứu, hiện chỉ còn 21 trong số 91 dòng sông trên thế giới, với chiều dài hơn 1.000 km, chảy ra biển, vẫn giữ được kết nối trực tiếp từ đầu nguồn ra đại dương. Những dòng sông chảy tự do còn lại trên trái đất tập trung chủ yếu tại những khu vực xa xôi của Bắc Cực, lưu vực sông Amazon và lưu vực sông Congo. Các dòng chảy tự do này cũng bao gồm dòng Irrawaddy và Salween tại Myanmar – hai trong số những dòng sông chảy tự do còn lại của Đông Nam Á; và phần hạ lưu của sông Mê Công gồm Nam Lào, Thái Lan, Campuchia và Việt Nam. Tuy nhiên, điều khá quan ngại là dòng Mê Công, Irrawaddy và Salween đang bị đe doạ bởi sự phát triển cơ sở hạ tầng, trong khi đó hạ nguồn sông Mê Công bị đe doạ bởi dự án đập Sambor khổng lồ và dự án đập Stung Treng nhỏ hơn.
Ông Marc Goichot, Cán bộ Quản lý Chương trình Nước của WWF- Greater Mê Công (đồng tác giả nghiên cứu), cho biết: “Các dòng chảy tự do đóng vai trò quan trọng đối với tương lai của nền kinh tế, an ninh lương thực và đa dạng sinh học của Tiểu vùng sông Mê Công mở rộng, nhưng chúng liên tục bị đe doạ bởi các dự án phát triển không bền vững, đặc biệt là các con đập”. Đập và các hồ chứa nước là những nguyên nhân hàng đầu dẫn tới sự ngắt kết nối của các dòng sông trên thế giới. Nghiên cứu ước tính, hiện có khoảng hơn 60.000 con đập lớn trên thế giới với hơn 3.700 đập thuỷ điện đang được quy hoạch hoặc xây dựng. Chúng thường được quy hoạch và xây dựng ở cấp độ dự án riêng lẻ khiến cho việc đánh giá tác động thực tế trên toàn lưu vực hoặc khu vực trở nên khó khăn.
Ông Michele Thieme, Nhà khoa học Nước ngọt của WWF và đồng tác giả nghiên cứu, tiết lộ: “Đây là bản đồ đầu tiên cho phép chúng ta ưu tiên và bảo vệ những dòng sông còn chảy tự do trên thế giới, bởi chúng là nguồn sống cho các loài động vật hoang dã và con người. Các dòng sông cung cấp nhiều nguồn lợi đa dạng, nhưng chúng thường bị định giá thấp và không được coi trọng. Do đó, cần xem xét đến toàn bộ giá trị của các con sông khi quy hoạch cơ sở hạ tầng…”.
Nguồn lợi thủy sản trên sông Hậu ngày càng giảm, do nhiều tác động từ vùng đầu nguồn 
