LTS: Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang định hình lại nền kinh tế toàn cầu, kinh tế tầm thấp nổi lên như một động lực tăng trưởng mới, hứa hẹn thay đổi các hoạt động di chuyển, làm việc và sinh sống của người dân trên thế giới.
Hệ sinh thái rộng lớn
Là một trong những ngành công nghiệp mới nổi mang tính chiến lược, nền kinh tế tầm thấp giúp Trung Quốc tiếp tục khẳng định vị thế trong lĩnh vực công nghệ và đổi mới sáng tạo. Theo Global Times, vào năm 2023, quy mô nền kinh tế tầm thấp của Trung Quốc đạt mức tăng trưởng 33,8%, đạt 505,95 tỷ NDT (71 tỷ USD). Đến năm 2024, con số này vượt mốc 600 tỷ NDT (94 tỷ USD).
Trung tâm Phát triển Công nghiệp Thông tin Trung Quốc ước tính, quy mô nền kinh tế tầm thấp của Trung Quốc dự kiến vượt 1.000 tỷ NDT (khoảng 140 tỷ USD) vào năm 2026.
Trong số đó, ngành công nghiệp UAV của Trung Quốc đang có những lợi thế rất lớn. Trong năm 2024, Trung Quốc có tổng cộng khoảng 2.000 đơn vị thiết kế và sản xuất UAV và gần 20.000 công ty vận hành. Số lượng UAV đăng ký tại Trung Quốc đạt hơn 2 triệu chiếc, tăng 720.000 chiếc so với cuối năm 2023.
Theo dự báo của Viện Nghiên cứu Công thương Trung Quốc, trong năm 2025, số UAV đăng ký toàn ngành sẽ vượt 3 triệu chiếc. Hiện Trung Quốc đang dẫn đầu thế giới trong lĩnh vực nghiên cứu, phát triển, sản xuất và thử nghiệm các loại máy bay eVTOL và ô tô bay. Việc ứng dụng các phương tiện bay cất hạ cánh thẳng đứng này để xây dựng hệ thống di chuyển hàng không đô thị (Urban Air Mobility-UAM) được kỳ vọng sẽ tạo ra bước ngoặt trong hệ thống giao thông tích hợp.
Để thúc đẩy phát triển kinh tế tầm thấp, nhiều đơn vị đang tích cực thúc đẩy bố trí cơ sở hạ tầng kết nối thông minh tầm thấp, đồng thời đẩy nhanh quá trình nghiên cứu và phát triển, xây dựng và ứng dụng các công nghệ kết nối thông minh tầm thấp như 6G/5G/5G-A, Bắc Đẩu và Internet vệ tinh.
Theo dự tính, đến năm 2035, số lượng trạm gốc thông tin liên lạc tầm thấp mới được xây dựng dự kiến sẽ đạt 360.000 trạm, với tổng vốn đầu tư dự kiến vượt 100 tỷ NDT (14 tỷ USD).
Chính phủ hậu thuẫn
Xác định việc thúc đẩy các ngành công nghiệp mới nổi như nền kinh tế tầm thấp là điều cần thiết để duy trì sự đổi mới cũng như tạo động lực mới cho tăng trưởng kinh tế, từ tháng 2-2021, Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc ban hành “Đề cương quy hoạch mạng lưới giao thông ba chiều toàn diện quốc gia”. Đây là lần đầu tiên, khái niệm “nền kinh tế tầm thấp” được đưa vào quy hoạch quốc gia, chính thức nâng tầm kinh tế tầm thấp lên thành chiến lược quốc gia.
Tháng 3-2024, trong cuộc họp lưỡng hội, Chính phủ Trung Quốc đưa ra kế hoạch thúc đẩy các động cơ tăng trưởng mới trong các lĩnh vực như sản xuất sinh học, du hành vũ trụ thương mại và kinh tế tầm thấp. Đến tháng 7-2024, Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc khóa 20 tái khẳng định trọng tâm phát triển hàng không và nền kinh tế tầm thấp trong phiên họp toàn thể lần thứ ba. Tháng 12-2024, Ủy ban Cải cách và Phát triển quốc gia đã thành lập Ban Phát triển Kinh tế Tầm thấp chuyên trách.
Năm 2025, Trung Quốc trở thành quốc gia đầu tiên chính thức tích hợp các điều khoản về kinh tế tầm thấp vào Luật Hàng không dân dụng. Chỉ trong vài năm, các công ty khởi nghiệp Trung Quốc như Ehang, AutoFlight, XPeng Aeroht và TCab Tech nhanh chóng vươn lên trở thành những công ty chính trong ngành.
Từ đầu năm 2024 đến nay, gần 30 tỉnh, thành phố Trung Quốc đã đưa nội dung phát triển kinh tế tầm thấp vào báo cáo công tác của chính quyền hoặc ban hành các chính sách liên quan. 15 thành phố, bao gồm Bắc Kinh, Thượng Hải, Hàng Châu đã hợp tác với các doanh nghiệp để xây dựng hệ sinh thái kinh tế tầm thấp và có kế hoạch đến năm 2025 sẽ xây dựng hàng trăm dự án trong nhiều lĩnh vực, bao gồm các tuyến bay tầm thấp và các khu trình diễn ứng dụng tầm thấp.
Ngoài ra, một số chính quyền địa phương cũng đã thành lập các quỹ đặc biệt để tạo cơ sở tài chính cho việc phát triển kinh tế tầm thấp. Từ tháng 2-2025, Thâm Quyến đã thực hiện “Quy định về việc thúc đẩy các ngành kinh tế tầm thấp tại đặc khu kinh tế Thâm Quyến” - là quy định đặc biệt đầu tiên của Trung Quốc về thúc đẩy các ngành kinh tế tầm thấp.
Kinh tế tầm thấp chủ yếu xoay quanh các hoạt động bay dưới độ cao 1.000m, có thể mở rộng đến dưới 3.000m tùy theo nhu cầu thực tế. Mô hình này bao trùm các lĩnh vực công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ vận tải hành khách và logistics.
