Hơn 400 tủ sách với 160.000 đầu sách các thể loại được trao tặng cho trẻ em khắp các làng quê nghèo ở 46 tỉnh thành là thành quả của Trần Thị Kim Thoa từ khi chị điều hành tổ chức thiện nguyện Tủ sách Giải trí và Giáo dục đến nay. Những cuốn sách do Thoa cùng các bạn trong nhóm quyên góp đã trở thành món ăn tinh thần hấp dẫn, bổ ích cho các học sinh nghèo ở khắp các vùng quê xa xôi.
“Giám đốc điều hành” sinh viên
Gia đình sống tại một vùng quê nghèo của tỉnh Bình Phước, hơn ai hết, bản thân Thoa (sinh năm 1986) thấu hiểu những khó khăn, thiệt thòi của học trò nông thôn. Bên cạnh cái ăn cái mặc, đời sống tinh thần luôn thiếu thốn, trong đó “đói” nguồn sách để đọc, để giải trí luôn là nỗi bận tâm thường trực.
Ấp ủ mong ước đưa được sách về cho những học trò vùng xa suốt thời học sinh, đến khi Thoa trở thành sinh viên ngành Phát triển Nông thôn của Trường Đại học Nông Lâm TPHCM, dự định này lại bùng lên mạnh mẽ. Ở ngành học của mình, Thoa được đi nhiều nơi, đến nhiều vùng quê xa xôi và được thấy nhiều hơn những thiếu thốn, khát khao của học sinh nghèo. Mong ước làm một điều gì đó để đời sống tinh thần của các em đỡ tẻ nhạt hơn lại càng thôi thúc Thoa. Trở về sau chuyến từ thiện đến một xã nghèo ở Đồng Tháp, Thoa quyết định bắt tay ngay vào hành động với mục tiêu trước mắt là mang sách, mang niềm vui đến với các em.
Hành trình gom sách của Thoa bắt đầu bằng những cuốn sách Thoa nâng niu bấy lâu và những dòng tìm kiếm địa chỉ cho, tặng sách trên mạng. Học cách thuyết phục, truyền đạt ý nghĩa dự án nho nhỏ của mình để có thêm những cuốn sách cho trẻ em nghèo là những việc ban đầu cô gái trẻ phải cố gắng làm tốt. May mắn thay, tình cờ Thoa đọc được bài báo “Những tủ sách của vị bác sĩ già”, viết về bác sĩ Hồ Đắc Duy, người sáng lập tủ sách Giải trí và Giáo dục chuyên quyên góp sách tặng cho trẻ em nghèo. Email liên lạc trình bày ý định nhanh chóng được gửi đi trong tâm trạng hồi hộp, cuối cùng Thoa cũng thở phào hạnh phúc khi nhận được phản hồi đồng ý tặng sách của bác sĩ Hồ Đắc Duy.
Thành công của lần đi quyên góp và tặng sách đầu tiên cho trẻ em nghèo ở Đồng Tháp, nhìn thấy ánh mắt rạng rỡ và háo hức của các em khi nhận sách, Thoa lại càng có thêm động lực và quyết tâm thực hiện hoạt động ý nghĩa này ở nhiều nơi khác. Vì vậy, ngoài việc học, thời gian sau đó Thoa dành cho việc phụ giúp bác sĩ Hồ Đắc Duy điều hành tủ sách một cách hiệu quả. Nhận thấy ở cô gái trẻ toát lên năng lực, sự nhiệt tình cũng như mong mỏi được mang sách đến cộng đồng, năm 2009, bác sĩ Hồ Đắc Duy quyết định “giao” nhiệm vụ điều hành và quản lý tủ sách lại cho Thoa.
Sức trẻ, tấm lòng cùng nhiệt huyết dành cho công việc đã giúp Thoa điều hành hoạt động của tủ sách mỗi lúc một thành công và hiệu quả. Cùng với việc phát triển tủ sách, Thoa đã tập hợp được những bạn trẻ cùng chí hướng và tấm lòng thiện nguyện như mình. Tay bắt tay, những tấm lòng quan tâm món ăn tinh thần dành cho trẻ em vùng sâu vùng xa được nối rộng cũng là lúc ngày càng có thêm nhiều cuốn sách hay được góp về cho tủ sách vì cộng đồng. Không chỉ dừng lại ở việc quyên góp, những kế hoạch, dự án, chương trình ý nghĩa để tìm kiếm nguồn tài chính, hỗ trợ từ các quỹ từ thiện, dự án xã hội trong và ngoài nước liên tục được Thoa xây dựng nên để có thêm kinh phí hoạt động cho dự án ý nghĩa này.
Chơi đùa cùng các em nhỏ huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam
Cháy hết mình với ngọn lửa tình nguyện
Với thông điệp “Những góp nhặt của chúng ta hôm nay sẽ góp phần làm thay đổi cuộc sống của các em ngày mai”, sau hơn 15 năm hoạt động đến nay tủ sách Giải trí và Giáo dục đã thành lập hơn 800 thư viện ở khắp các vùng nông thôn Việt Nam cho trẻ em nghèo. Đặc biệt, những cuốn sách nhiều ý nghĩa và tình cảm đã được gửi tới các em nhỏ ở tận đất nước Ethiopia. Năm năm trong vai trò giám đốc điều hành, Thoa đã góp sức lớn trong những con số ý nghĩa này với hơn 400 tủ sách và gần 160.000 đầu sách các thể loại được trao tặng cho trẻ em nghèo ở 46 tỉnh thành trong cả nước.
Hỏi về những khó khăn đã qua, Thoa cười hiền cho biết: “Tụi mình đến với nhau trên tinh thần tự nguyện, nhiều bạn phải tranh thủ đi làm để có thu nhập kiếm sống nên số lượng tình nguyện viên có lúc giảm sút rất nhiều, rồi khó khăn về mặt kinh phí để duy trì hoạt động của nhóm... Nhưng đã xác định đó là mục đích, ý nghĩa và ai cũng có một ngọn lửa tình nguyện, nhiệt huyết bên trong thì khó khăn đó chỉ là... chuyện nhỏ”. Quả thật với Thoa đó là chuyện nhỏ khi chỉ từ 5 người vọn vẻn trong nhóm Thoa đã kêu gọi, tập hợp được hơn 70 thành viên đều đặn làm việc tại tủ sách để sắp xếp, phân loại và đóng gói sách để chuyển đi các nơi. Rồi những lần tập kết vận chuyển sách đi trao tặng, những lần di dời kho sách, những rắc rối, hiểu lầm trong nhóm... vẫn một tay cô gái nhỏ nhắn ấy giải quyết êm thắm, xong xuôi hết mọi chuyện.
Đặt tiêu chí chất lượng, tính hiệu quả của những tủ sách mới là hàng đầu chứ không phải số lượng, sau mỗi đợt trao tặng Thoa lại lặn lội quay lạí để đánh giá, khảo sát tính hiệu quả của mỗi chương trình. Nhận thấy việc thành lập tủ sách ở các trường học chưa hiệu quả như mong muốn, Thoa và các thành viên nhóm lại tất bật tìm tòi, nghiên cứu cách thức để tủ sách được trao tặng phát huy tác dụng nhất. Thoa cho biết: “Ban đầu tụi mình liên kết với các trường học, trao tặng các tủ sách để cho học sinh đến đọc, thế nhưng khó khăn nảy sinh khi không có người quản lý nên các tủ sách vẫn nằm im trong các kệ và học sinh khó tiếp cận”. Suy nghĩ mãi, Thoa quyết định tìm đến các hội cựu giáo chức ở địa phương, xin mở tủ sách ở nhà các thầy cô về hưu và nhờ họ quản lý. Hướng đi này đã mang lại hiệu quả bất ngờ khi lượng độc giả không ngừng tăng, các thầy cô cũng có thêm niềm vui khi tận tình chia sẻ, giới thiệu những cuốn sách hay đến học trò.
Hơn 5 năm tham gia công việc thiện nguyện này, Thoa đã trải qua rất nhiều chuyện vui buồn khác nhau, khi những người thân trong gia đình vẫn chưa thấu hiểu, cảm thông, rồi áp lực từ việc điều hành quản lý cả một tổ chức thiện nguyện. Kỷ niệm đáng nhớ nhất của Thoa là khoảng thời gian cùng các bạn trong nhóm “đi bụi” để khảo sát, đánh giá và trao tặng sách cho trẻ em đồng bào Cơ Tu ở 2 huyện miền núi Đông Giang và Tây Giang, tỉnh Quảng Nam. “Nhìn những ngôi trường tạm bợ, những bản làng khuất sâu trong núi non trùng điệp, cơ sở vật chất thiếu thốn, cuộc sống người dân tách hẳn với thế giới bên ngoài, không có thư viện, tủ sách công cộng và trẻ em thì trắng về sách, bọn mình không thể yên lòng”, Thoa chia sẻ. Trở về TPHCM sau chuyến đi đó, Thoa cùng cả nhóm thành lập ngay dự án “1.000 đại sứ góp sách cho trẻ em nông thôn Việt”. Thật may mắn khi chương trình được sự quan tâm và ủng hộ của rất nhiều người nổi tiếng như ca sĩ Phạm Anh Khoa, Quốc Thiên, Hoa hậu Ngọc Diễm, nhà văn Trần Đăng Khoa, Hamlet Trương… đã tạo nên tiếng vang rất lớn và quyên góp được hàng ngàn cuốn sách để trao tặng cho trẻ em.
Lặng lẽ, âm thầm, cô gái trẻ Kim Thoa như nhịp cầu nối từng bước, từng bước đưa sách - món quà tinh thần quý giá đến với trẻ em nghèo. Không ít lời bàn ra tán vào của người thân, bạn bè về việc làm “không công, nhọc sức”, nhưng với chị, được nhân rộng tình yêu sách và đưa sách đến với những người ham đọc sách là một việc làm ý nghĩa và đúng với đam mê, nhiệt huyết tuổi trẻ của mình. Để đảm bảo cuộc sống, hàng ngày Thoa làm việc cho một tổ chức phi chính phủ, thời gian còn lại, chị dành tất cả cho công việc của tủ sách với mong mỏi sẽ có thêm những tâm hồn trẻ thơ được lớn lên và nuôi dưỡng bởi thế giới rộng mở của sách.
Mùa xuân năm nay, “cô gái sách” và những người bạn của tủ sách Giải trí và Giáo dục lại tất bật khởi động những dự án sách mới ở Tây Nguyên. Địa điểm lần này là Tây Nguyên. Xa hơn nữa, Thoa muốn tiến tới những tủ sách cộng đồng đặt ở nhà văn hóa các buôn, bản làng để người dân được tiếp cận nhiều hơn với sách, nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần đồng thời có thêm cơ hội học hỏi kỹ thuật, kinh nghiệm làm ăn, trồng trọt để phát triển đời sống. Với Thoa, “vì tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại”, nên sống cống hiến, sống hết mình vì mọi người không chỉ là nghĩa vụ mà còn là trách nhiệm với quê hương đất nước.
VÕ HOÀNG TUẤN
