Thời gian gần đây, TPHCM liên tục xảy ra cháy nổ, gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản, như vụ cháy tại nhà số 416 Nguyễn Trãi (P.8, Q.5) làm 7 người chết vào sáng 16-9. Đâu là nguyên nhân và giải pháp nào để ngăn chặn hiệu quả cháy nổ xảy ra, để giảm thiệt hại từ các vụ cháy? SGGP thứ bảy đã có cuộc trao đổi với Đại tá Lê Tấn Bửu (ảnh), Giám đốc Cảnh sát PCCC TPHCM về vấn đề này.
- Xin ông cho biết tình hình cháy nổ tại TPHCM từ đầu năm đến nay?
- Trong 9 tháng đầu năm 2014, trên địa bàn TPHCM xảy ra 221 vụ cháy, làm chết 15 người, bị thương 10 người (so với cùng kỳ tăng 9 người chết, giảm 9 người bị thương), thiệt hại tài sản khoảng 43,9 tỷ đồng (còn một số vụ chưa ước tính thiệt hại). Khu vực xảy ra cháy nhiều nhất là khu dân cư và các hộ sản xuất kinh doanh xen kẽ trong khu dân cư (133/221 vụ, chiếm 60,2%). Nguyên nhân gây cháy nhiều nhất xuất phát từ các vi phạm trong sử dụng điện (143/185 vụ, chiếm 77,3%). Ngoài ra, Cảnh sát PCCC thành phố còn tiếp nhận 830 tin báo cháy (tăng 432 tin, chiếm tỷ lệ 52,04%).
Trong 9 tháng qua, thành phố còn xảy ra 5 vụ nổ (giảm 2 vụ, tỷ lệ 28,6%), làm chết 5 người, bị thương 3 người (tăng 8 người chết, 10 người bị thương so với cùng kỳ). Thực tế trên cho thấy, tuy số vụ cháy nổ và thiệt hại về tài sản có giảm, nhưng thiệt hại về người tăng đột biến. Đây là vấn đề rất đáng lo ngại và báo động.
- Sau vụ cháy làm 7 người chết xảy ra tại nhà 416 Nguyễn Trãi (P.8, Q.5), ông có khuyến cáo gì đến người dân và rút ra những bài học nào trong công tác PCCC cho Cảnh sát PCCC?
- Cùng vụ cháy nhà 416 Nguyễn Trãi, hầu hết các vụ cháy nổ gây hậu quả nghiêm trọng khác trong thời gian gần đây điều xảy ra vào ban đêm hoặc gần sáng. Thời gian này, người dân đang ngủ nên không phát hiện và can thiệp kịp thời, dẫn đến đám cháy phát triển lớn. Bên cạnh đó, do đặc điểm kiến trúc nhà thường dạng ống hộp nên khói và khí độc phát sinh (do vật dụng sinh hoạt, hàng hóa kinh doanh... bị cháy) không có chỗ thoát, khiến người trong nhà bị ngạt, dẫn đến số nạn nhân thương vong nhiều.
Để ngăn chặn cháy nổ xảy ra, cũng như hạn chế hậu quả thiệt hại về người và tài sản, Cảnh sát PCCC TPHCM đề nghị người dân không chứa lượng lớn chất nguy hiểm gây cháy, nổ trong nhà như: xăng dầu, bình gas mini... Trường hợp người dân buôn bán các mặt hàng dễ cháy như quần áo, chăn đệm... phải để cách xa nguồn lửa, nguồn nhiệt; bố trí, sắp xếp từng lô theo từng mặt hàng, tạo khoảng cách giữa các mặt hàng và khoảng cách thoát nạn cần thiết. Bên cạnh đó, hệ thống điện cần phải lắp đặt, sử dụng đúng kỹ thuật, không tự ý lắp thêm các thiết bị điện; không để thiết bị điện sinh nhiệt lớn như bếp điện, quạt… gần đồ dùng làm bằng vật liệu dễ cháy.
Ngoài ra, khi sử dụng gas cần lưu ý khóa van bình gas trước, sau đó mới khóa van bếp, tránh trường hợp chỉ khóa van bếp mà quên khóa bình gas. Khi ngửi thấy mùi gas thì ngay lập tức cảnh báo cho mọi thành viên trong gia đình tuyệt đối không bật công tắc điện, hay bất cứ thiết bị nào có phát sinh tia lửa mà phải nhanh chóng mở hết tất cả cửa để thông gió. Khi thắp nhang thờ cúng, đốt vàng mã, cần cách xa những nơi có chứa chất nguy hiểm dễ cháy nổ...
Giám đốc Cảnh sát PCCC TPHCM trực tiếp chỉ huy chữa cháy trên địa bàn thành phố
- TPHCM còn 4 khu dân cư có nguy cơ cháy nổ cao, đối với các điểm nóng cháy nổ này, thời gian qua Cảnh sát PCCC TPHCM đã có những giải pháp nào để ngăn chặn, kết quả đến nay thế nào?
- Bốn khu dân cư có nguy cơ cháy nổ cao gồm đường Phan Văn Hân (P.17, Q.Bình Thạnh), khu phố 14 (P.Bình Trị Đông, Q.Bình Tân) và 2 khu phố 5, 6 (P.1, Q.3). Đây là những khu phố có mật độ dân cư đông, chủ yếu là dân lao động nên việc nắm bắt các kiến thức an toàn PCCC còn hạn chế. Các vi phạm về an toàn PCCC trong sử dụng điện, trong sinh hoạt hàng ngày xuất hiện nhiều. Trong khi đó, tại các khu dân cư này, nhà cửa lụp xụp xen cài nhau, lại có nhiều hẻm sâu nên việc chữa cháy gặp nhiều khó khăn khi có cháy nổ xảy ra. Qua rà soát và nhận định, 4 khu dân cư trên có nguy cơ cháy nổ cao nên thời gian qua, Cảnh sát PCCC TPHCM đã chủ động và phối hợp chính quyền, ban ngành chức năng liên quan thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ.
Trong đó, tập trung đầu tư trang thiết bị tại chỗ (máy bơm nước, hồ chứa nước...), vận động doanh nghiệp hỗ trợ trang bị bình chữa cháy xách tay cho các hộ dân, tổ chức kiểm tra định kỳ; phối hợp chính quyền hỗ trợ người dân cải tạo, sửa chữa nhà ở, thay thế các loại vật liệu dễ cháy bằng vật liệu không cháy hoặc khó cháy; tuyên truyền đến từng hộ dân để mỗi người đều rõ và thực hiện tốt Luật PCCC; phối hợp Điện lực TPHCM cải tạo, nâng cấp, chỉnh trang hệ thống dây điện và dây thông tin... Kết quả bước đầu đạt được là từ đầu năm đến nay không có cháy nổ xảy ra tại 4 khu dân cư này.
Thời gian tới, Cảnh sát PCCC TPHCM sẽ tập trung thực hiện quyết liệt các giải pháp để “xóa sổ” nguy cơ cháy nổ cao tại 4 khu dân cư này. Riêng khu phố 14 (P.Bình Trị Đông, Q.Bình Tân), nguy cơ cháy nổ cao sẽ được “xóa sổ” trong năm 2014.
Cảnh sát PCCC nỗ lực chữa cháy tại một khu dân cư
- Để hạn chế số vụ cháy nổ xảy ra trong thời gian tới, Cảnh sát PCCC TPHCM sẽ thực hiện những giải pháp căn cơ nào?
- Đầu tiên là chúng tôi đẩy mạnh tuyên truyền, một khi người dân nhận thức, hiểu rõ và thực hiện tốt các quy định pháp luật về an toàn PCCC thì khi đó cháy nổ sẽ rất khó xảy ra. Tiếp theo đó, chúng tôi sẽ tăng cường các đợt kiểm tra chuyên đề, kiểm tra bất ngờ các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh, chế biến... có nguy cơ cháy nổ cao như chợ, các cơ sở sản xuất, chế biến dung môi hóa chất, nhà hàng... trong đó có cả 4 khu dân cư có nguy cơ cháy nổ cao vừa nêu trên. Đặc biệt, Cảnh sát PCCC yêu cầu các phòng Cảnh sát PCCC trực thuộc phải xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm để răn đe, đơn vị nào không thực hiện đúng chức năng cũng bị xử lý nghiêm. Đồng thời mở các khóa đào tạo, huấn luyện nghiệp vụ ngắn hạn và dài hạn cho lực lượng chữa cháy tại chỗ...
Với các giải pháp quyết liệt và căn cơ trên, cộng với các thiết bị, phương tiện chữa cháy hiện đại đã được đầu tư hiện nay như xe chữa cháy công nghệ 1.7 có thể đẩy nước lên độ cao trên 150m, xe thang Iveco 52m, xe trạm bơm công suất lớn... chúng tôi tin rằng số vụ cháy nổ và thiệt hại do cháy nổ trong thời gian tới sẽ được kéo giảm.
TUẤN VŨ