Đề nghị truy tố Nguyễn Đức Kiên và các đồng phạm 4 tội danh

(SGGP). – Sau gần 1 năm điều tra, ngày 8-8, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Bộ Công an đã công bố kết quả điều tra vụ án về những sai phạm kinh tế liên quan tới Nguyễn Đức Kiên (bầu Kiên - ảnh), nguyên Phó Chủ tịch HĐQT, Phó Chủ tịch Hội đồng sáng lập và Chủ tịch Hội đồng đầu tư thương mại cổ phần Á Châu (Ngân hàng ACB) cùng các đồng phạm.

Theo đó, Nguyễn Đức Kiên và 7 đồng phạm khác bị đề nghị truy tố 4 tội danh gồm: kinh doanh trái phép, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, trốn thuế và cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.

Trong vụ án, cùng phạm tội với bầu Kiên còn các bị can khác: Trần Xuân Giá, Chủ tịch HĐQT Ngân hàng ACB; Lê Vũ Kỳ, Phạm Trung Cang, Trịnh Kim Quang đều nguyên là Phó Chủ tịch HĐQT Ngân hàng ACB; Lý Xuân Hải, nguyên Tổng Giám đốc Ngân hàng ACB; Trần Ngọc Thanh, Giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư ACBI Hà Nội; Nguyễn Thị Hải Yến, Kế toán trưởng Công ty cổ phần Đầu tư ACB Hà Nội. Việc phạm tội của các bị can thực hiện tại Ngân hàng ACB và một số công ty trên địa bàn Hà Nội và TPHCM.

Theo đó, năm 1993, Nguyễn Đức Kiên là cổ đông góp vốn lớn của Ngân hàng ACB và sau đó đã giữ các chức vụ quan trọng của ngân hàng này từ năm 1994 đến năm 2008. Để tránh quy định hạn chế vay vốn từ Ngân hàng ACB, hạn chế việc sở hữu chéo tại nhiều ngân hàng thương mại cổ phần, bầu Kiên đã rút tên khỏi HĐQT Ngân hàng ACB và sau đó lập 5 công ty gồm: Công ty cổ phần Tập đoàn Tài chính Á Châu (AFG), Công ty cổ phần Đầu tư ACB Hà Nội (ACBI), Công ty cổ phần Đầu tư Á Châu (ACI), Công ty TNHH đầu tư tài chính Á châu Hà Nội (ACI-HN), Công ty CP Đầu tư thương mại B&B (B&B). Trong đó, Nguyễn Đức Kiên làm Chủ tịch HĐQT của 4 Công ty: B&B, AFG, ACBI, ACI và Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty ACI-HN.

Sau khi lập ra 5 công ty trên và dù không được Nhà nước cấp phép kinh doanh tài chính, nhưng Nguyễn Đức Kiên vẫn chỉ đạo 5 công ty sử dụng hơn 9.700 tỷ đồng từ vốn điều lệ, tiền huy động và tiền thu được từ việc phát hành trái phiếu bán cho các ngân hàng.

Để nâng giá trị cổ phiếu Ngân hàng ACB, bầu Kiên và Thường trực HĐQT Ngân hàng ACB đã ra chủ trương cấp tiền cho Công ty ACBS là công ty chứng khoán do Ngân hàng ACB sở hữu 100% vốn điều lệ để mua cổ phiếu Ngân hàng ACB. Thực hiện chủ trương này, Ngân hàng ACB cấp cho Công ty ACBS 1.500 tỷ đồng cùng vốn tự có. Sau đó, Công ty ACBS đã chuyển cho các Công ty ACI, ACI-HN tổng số tiền hơn 1.557 tỷ đồng để đứng tên mua hộ hơn 52,5 triệu cổ phiếu ACB. Tuy nhiên cho tới nay mới thu về hơn 364 tỷ đồng tiền gốc, còn lại 1.193 tỷ đồng chưa thu về, trong khi số cổ phiếu Ngân hàng ACB còn lại là hơn 19,5 triệu cổ phiếu, bị mất 32,9 triệu cổ phiếu, gây thiệt hại hơn 614 tỷ đồng tính theo đơn giá cổ phiếu lúc mua và thiệt hại hơn 879 tỷ đồng tính theo giá trị cổ phiếu hiện tại.

Cùng với sai phạm trên, bầu Kiên và đồng phạm cũng đã thực hiện hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của Công ty TNHH một thành viên Thép Hòa Phát. Theo đó, ngày 11-5-2010, với vai trò là Chủ tịch HĐQT Công ty ACBI, bầu Kiên đã chỉ đạo Trần Ngọc Thanh ký hợp đồng thế chấp 22,497 triệu cổ phần Công ty cổ phần Thép Hòa Phát vào Ngân hàng ACB để đảm bảo cho việc Công ty ACBI phát hành trái phiếu trị giá 800 tỷ đồng tại Ngân hàng ACB. Tiếp đó, đến tháng 4-2012, bầu Kiên đã giao dịch trực tiếp với ông Trần Đình Long, Chủ tịch HĐQT và ông Trần Tuấn Dương, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Tập đoàn Hòa Phát về việc bán 20 triệu cổ phiếu của Công ty cổ phần Thép Hòa Phát do ACBI đang sở hữu với số tiền 264 tỷ đồng cho Tập đoàn Hòa Phát. Mặc dù chưa được Ngân hàng ACB và Công ty ACBS chấp thuận cho giải tỏa 20 triệu cổ phiếu trong tổng số gần 22,5 triệu cổ phiếu đang thế chấp nhưng Kiên vẫn chỉ đạo Nguyễn Thị Hải Yến soạn thảo quyết định của HĐQT và biên bản họp HĐQT để Kiên ký quyết định và biên bản họp thể hiện chủ trương của HĐQT trong khi thực tế không họp HĐQT công ty về việc chuyển nhượng 20 triệu cổ phiếu này. Sau đó, Kiên đã ký nháy hợp đồng để bán số cổ phiếu trên cho Công ty TNHH một thành viên Thép Hòa Phát lấy 264 tỷ đồng. Số tiền thu được, Kiên đã chỉ đạo sử dụng vào mục đích riêng. Đến thời điểm này, Thép Hòa Phát vẫn chưa nhận được 20 triệu cổ phiếu như hợp đồng.

Đối với hành vi trốn thuế, cơ quan điều tra làm rõ, Nguyễn Đức Kiên trong phi vụ kinh doanh vàng giữa Công ty B&B và Ngân hàng ACB đã thu được lời trên 100 tỷ đồng. Tuy nhiên, Kiên đã chỉ đạo Công ty B&B không kê khai nộp thuế thu nhập doanh nghiệp mà chuyển lợi nhuận doanh nghiệp sang cho thuộc cấp để trốn thuế hơn 25 tỷ đồng.

Với hành vi cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, khi còn là Chủ tịch Hội đồng đầu tư Ngân hàng ACB, bầu Kiên đã chỉ đạo Thường trực HĐQT Ngân hàng ACB ra chủ trương ủy thác cho nhân viên gửi tiền vào các tổ chức tín dụng và ra chủ trương cấp tín dụng cho Công ty TNHH chứng khoán ACB mua cổ phiếu Ngân hàng ACB sai quy định. Sai phạm này đã gây hậu quả nghiêm trọng đến việc thực hiện chính sách tài chính, tiền tệ của Nhà nước, thu lợi bất chính cho nhóm cổ đông Ngân hàng ACB hơn 256 tỷ đồng và trực tiếp gây thiệt hại cho Ngân hàng ACB hơn 1.400 tỷ đồng.

Như vậy, đến nay vụ án liên quan đến Nguyễn Đức Kiên đã kết thúc điều tra chuyển sang Viện Kiểm sát truy tố các bị can trước pháp luật. Ngoài 8 bị can trong vụ án này bị đề nghị truy tố các tội danh nêu trên, Cơ quan CSĐT còn xác định hành vi liên quan đối với một số cá nhân và nhiều tập thể. Đối với một số cá nhân, cơ quan điều tra đã cân nhắc không xử lý hình sự, hoặc áp dụng xử lý hành chính có mức độ sai phạm nhẹ. Bên cạnh đó, hành vi liên quan tới 26 ngân hàng nhận tiền gửi với lãi suất vượt trần từ nhân viên của Ngân hàng ACB và 4 công ty do Ngân hàng ACB ủy thác, hành vi tổ chức kinh doanh vàng trạng thái với nước ngoài và kinh doanh vàng vật chất qua tài khoản của Ngân hàng ACB sẽ được điều tra xử lý sau.

MINH KHANG