Hơn 10 năm qua, Hồ Gươm đã trải qua 3 lần cạn nước. Lần đầu tiên là hồi cuối năm 1993. Cuối năm 1997 thời tiết khô hạn đến tháng 4-1998, nước Hồ Gươm cạn phơi bày các hàng cọc tre và tất cả những thứ phế thải chung quanh chân ta-luy. Đây là lần thứ 2 mực nước Hồ Gươm xuống thấp. Lần thứ 3 là hồi cuối năm 2003, đầu năm 2004. Lần này, mức nước cạn đến mức báo động; nên sau khi nạo vét, Sở Giao thông Công chính Hà Nội đã cho xe chở nước để bổ cập vào hồ.
Nạo vét Hồ Gươm đầu năm 2004. Ảnh: Đ.Đ.
Mùa khô năm 2003, chúng tôi đã có kiến nghị không được lấy nước Hồ Gươm tưới cây trong mùa hanh khô bắt đầu từ đầu tháng 10. Nhưng cuối tháng 10-2004 vừa qua, nhân viên của Công ty Công viên Cây xanh vẫn bơm nước từ hồ lên tưới cây tràn cả ra đường bên cạnh tháp Hòa Phong.
Chúng tôi đã kiến nghị lên Công ty Công viên Cây xanh và UBND quận Hoàn Kiếm và được hứa là sẽ dừng việc đó lại. Thế nhưng đầu tháng 11 này, chúng tôi vẫn thấy việc đó được tiếp diễn.
Những số liệu thống kê mới đây cho thấy, lượng mưa tháng 10 vừa qua là thấp nhất trong gần 50 năm qua, ở Hà Nội chỉ đạt 8mm, chưa bằng 10% lượng mưa trung bình tháng 10 hàng năm là 85mm. Chưa hết, Trung tâm Khí tượng thủy văn quốc gia dự báo hạn hán năm nay ở vùng đồng bằng Bắc bộ sẽ kéo dài và có nguy cơ làm cạn kiệt nước của hệ thống ao hồ. Đây là một tín hiệu đáng lo ngại đối với lượng nước ở Hồ Gươm.
Nước Hồ Gươm là nguồn nước tự nhiên. Tất cả các cống xả nước thải đã được ngăn chặn nên sau khi mùa mưa kết thúc, nước Hồ Gươm bay hơi dần. Nếu mùa khô hanh kéo dài thì mực nước hồ sẽ cạn. Đó là quy luật tự nhiên không thể tránh khỏi. Mặt khác, nước Hồ Gươm còn bị mất đi bởi các cơ quan lấy nước từ Hồ Gươm rửa đường, tưới cây một cách lãng phí.
Theo ngành khí tượng thủy văn, lượng mưa năm nay ở Hà Nội thấp hơn nhiều mức trung bình hàng năm. Vì thế, thiết nghĩ, nếu dừng ngay việc lấy nước Hồ Gươm để tưới cây, rửa đường - thì chắc sẽ đỡ phải lo nước cạn như năm ngoái. Để giữ ổn định môi trường của hồ, cũng không nên để đến lúc nước hồ quá cạn mới lo giải pháp bổ sung.
PGS HÀ ĐÌNH ĐỨC
(Đại học Khoa học Tự nhiên Hà Nội)
