Hugh Thompson, cựu phi công lái máy bay lên thẳng của quân đội Mỹ, người đã ngăn cản hành động tàn bạo của lính Mỹ và cứu thoát nhiều người Việt Nam trong vụ thảm sát Mỹ Lai đã qua đời ở tuổi 62 do bị ung thư, tại Trung tâm Y tế dành cho các cựu chiến binh ở Alexandra, bang New Orleans.
Ông Hugh Thompson (trái) và Lawrance Colburn thăm Mỹ Lai năm 1998.
Sáng 16-3-1968, chuẩn úy Thompson cùng các đồng nghiệp Lawrence Colburn và Glenn Andreotta đã đáp máy bay xuống Mỹ Lai đúng lúc quân đội Mỹ đang giết hại dân thường ở đây.
Ông đã ra lệnh cho những người đi cùng sẵn sàng bắn vào lính Mỹ nếu họ tấn công dân thường. Đồng thời, ông gọi các máy bay lên thẳng khác đưa được ít nhất 9 thường dân Việt Nam, trong đó có một cậu bé bị thương đến nơi an toàn.
30 năm sau vụ thảm sát Mỹ Lai, Thompson cho biết ông đã phải chịu đựng như thế nào trong một thời gian dài khi bị xem là kẻ phản quốc. Nhưng ông luôn cho rằng mình đã hành động đúng.
Năm 1980, Giáo sư Trường đại học Clemson David Egan khi xem một bộ phim tài liệu đã phát hiện ra việc này và phát động một chiến dịch thu thập chữ ký ủng hộ cho hành động cao đẹp của Thompson.
Giáo sư đã thuyết phục mọi người, bao gồm cả cựu ngoại trưởng Dean Rusk để vận động chính phủ vinh danh tổ lái máy bay lên thẳng của Thompson.
Ông Thompson và hai người bạn trên cuối cùng đã được tặng thưởng Huy chương Chiến sĩ, phần thưởng cao nhất của quân đội Mỹ dành cho người dũng cảm mà không đương đầu với đối phương.
(Theo Nhân Dân)
