Theo quy luật, mạch nguồn của dòng thiền Trúc Lâm Yên Tử từng một thời vang bóng thế kỷ 13 rồi lại ngủ yên suốt gần 7 thế kỷ, giờ đây đã hiển hiện trở lại giữa mảnh đất thần kinh. Dường như ai đã một lần hành hương về suối thiền Trúc Lâm Bạch Mã đều không còn cảm thấy cuộc sống chật chội những muộn phiền mà bỗng chốc nhẹ nhàng, thênh thang hơn...
Toàn cảnh Thiền viện Trúc Lâm Bạch Mã
Thiền viện tọa lạc trên một sơn đảo giữa lòng Hồ Truồi, thuộc Vườn quốc gia Bạch Mã, xã Hòa Lộc, huyện Phú Lộc, tỉnh Thừa Thiên - Huế. Thuộc Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử, Trúc Lâm Bạch Mã là ngôi thiền viện đầu tiên tại miền Trung do hòa thượng thiền sư Thích Thanh Từ sáng lập. Chữ Bạch Mã lấy theo tên núi tại địa phương. Chữ Trúc Lâm hàm ý nhắc đến dòng thiền Trúc Lâm Yên Tử, một dòng thiền mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc, ở trong trần mà chẳng nhiễm bụi trần. Chư tổ đời Trần vừa thoát tục lại vừa nhập thế. Các ngài đi vào chốn nhân gian mà thần thái vẫn cao khiết thanh nhàn.
Thiền viện được xây dựng trên vùng đắc địa “án sơn thủy tụ”, có long chầu hổ cứ, thủy bảo sơn bao. Cuối dãy Bạch Hổ là mỏm núi Sóc, cuối dãy Thanh Long là đỉnh núi Truồi, phía trước là án sơn Trì Giang soi bóng, sau lưng là núi rừng Bạch Mã uy nghiêm, hùng vĩ. Trước khi đặt chân trên 172 bậc tam cấp dẫn lên cổng tam quan thiền viện, du khách phải lên phà qua hồ Truồi rộng lớn. Chuyến phà giữa hồ này làm cho du khách có cảm giác như đang rũ sạch bụi trần để chuẩn bị bước vào cõi Phật. Hồ rộng lớn như một tấm gương luôn phản chiếu hình ảnh thiền viện, làm cảnh sắc hồ Truồi thêm lung linh.
Đi thuyền qua hồ Truồi đến thiền viện
Bên kia bờ, dưới chân ngọn linh sơn là chánh điện, tổ đường, lầu chuông, tháp trống, phương trượng, tịnh thất, tháp xá lợi, tăng đường, trai đường… và một số công trình phụ khác quần tụ trên khu đồi nguyên sinh, dưới chân đỉnh núi Bạch Mã quanh năm chìm trong mây trắng thong dong. Du khách sẽ được chiêm ngưỡng tượng Phật Thích Ca bằng đá cao 24m, nặng 1.500 tấn đặt giữa hồ trước chùa. Đặt chân đến vùng đất này, du khách như bỏ lại sau lưng bao nhiêu chuyện buồn vui của chốn thị thành, lòng càng nhẹ tênh khi bước vào cửa thiền: “Thanh sơn bất mặc thiên thu họa/ Lục thủy vô huyền vạn cổ cầm”. Trước cảnh non xanh nước biếc, mây khói ảo huyền thấm nhuần đạo vị đó, có khách gọi đây là cảnh phúc trời cho, cảm giác như lạc vào cõi mơ.
Công trình thiền viện được chia thành 3 khu vực: ngoại viện, tăng viện và ni viện với trên 20 hạng mục lớn nhỏ. Từ thiền viện, du khách có thể nhìn thấy bao quát cả một vùng sơn thủy hữu tình có hồ, có suối, có núi rừng trùng điệp xa tít tắp… tất cả hòa quyện vào nhau tạo thành một bức tranh thiên nhiên huyền ảo.
Du khách trên 172 bậc tam cấp dẫn lên thiền viện
Bạch Mã là chốn núi rừng u tịch có khí hậu mát mẻ, trong lành, là nơi thích hợp cho việc tu tập. Những ai hữu duyên về Bạch Mã thấy cảnh núi rừng thanh vắng, khí hậu mát mẻ trong lành, nếu muốn dừng chân tu tập, Thiền viện Trúc Lâm Bạch Mã sẽ là nơi họ toại nguyện. Hòa thượng trụ trì Thích Tâm Hạnh cho biết, việc xây dựng thiền viện chính là việc làm khơi dậy tinh thần cao quý của Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử tại danh thắng Bạch Mã, giới thiệu một phong cách thiền đời Trần tại miền Trung cho những ai đủ duyên có nơi để tu tập, nghiên cứu chuyên sâu, thực hành…
Sau lưng chánh điện, du khách sẽ nhận được nút mở đến với cuộc sống vô ưu nằm trong chữ “ngộ” từ các bậc thiền nhân. Hòa thượng Thích Tâm Hạnh chia sẻ: “Lâu nay, con người chỉ hiểu bên ngoài mà quên đi tri thức, khả năng tự hiểu của mình. Khả năng tự hiểu đó chính là trí tuệ chân thật của con người. Khi nắm được trí tuệ nền tảng thì tâm an định, sáng hơn và niềm vui cũng lớn hơn. Ngồi lại với sự yên tĩnh, lắng nghe mình là đã trở lại với tâm. Không cần phải đuổi mà chỉ là thiền thôi chứ đừng đặt ra một mệnh đề nào quá lớn”.
Sau khi tham quan thiền viện, du khách có thể thuê thuyền thong dong khám phá hồ Truồi có diện tích khoảng 400ha. Trước kia hồ rất nhỏ, vì mục đích tưới tiêu cho đồng ruộng các xã Lộc Hòa, Lộc Điền nên đập Truồi đã được xây dựng ngăn nước, làm hồ trở nên rộng lớn như bây giờ. Đi thuyền trên hồ Truồi, du khách sẽ thấy một vùng nước trong xanh được bao bọc bởi các dãy núi xanh ngắt trập trùng. Nước hồ được đổ về từ 4 con suối là Hợp Hai, Vũng Thông, Ông Viên và Ba Trại. Mỗi con suối đều có những vẻ đẹp khác nhau và được du khách yêu thích, là điểm tham quan nghỉ dưỡng lý tưởng trong những ngày hè.
Hành hương về suối thiền Bạch Mã là trở về với cội nguồn, với dòng thiền Trúc Lâm Yên Tử từng một thời vang bóng ngay tại mảnh đất Thừa Thiên - Huế. Rời nơi này, du khách sẽ thấy lòng nhẹ nhàng, an vui hơn khi trở về guồng quay cuộc sống.
VÕ THẮM
