“Làm gì có mận, ổi  không hạt Việt Nam, chỉ có hàng ngoại nhập thôi, hàng Thái Lan 100%, mận 30.000 đồng/kg, ổi 40.000 đồng/kg”- chủ tiệm trái cây trên đường Hai Bà Trưng phân trần khi có khách hàng hỏi loại mận không hạt của Việt Nam và tỏ ra nghi ngờ xuất xứ của loại mận được giới thiệu tại cửa hàng.

• Hàng Việt-mác ngoại nhập

Chọn mua trái cây tại Co-op Mart Nguyễn Đình Chiểu. Ảnh: CAO THĂNG

Trong khi đó, cũng loại mận có cùng hình dáng, chất lượng giống như đúc “hàng Thái Lan” lại được bán ở chợ Xóm Chiếu chỉ với giá 22.000 đồng/ kg và được người bán giới thiệu là mận Việt Nam. Theo Hiệp hội Trái cây Việt Nam, thực tế, các loại trái cây như: mận không hạt, ổi không hạt, mít ruột đỏ đúng là giống của Thái Lan nhưng gần đây đã được một số nhà vườn ở Vĩnh Long, Cần Thơ nhân giống thành công và sản phẩm đã được đưa ra thị trường với chất lượng không thua kém gì hàng ngoại nhập. Tuy nhiên cho đến  giờ này, hầu hết các cửa hàng trái cây ở trung tâm TPHCM vẫn khẳng định những loại trái cây trên không có hàng Việt Nam.

Không chỉ có trái cây Việt Nam, nhiều loại trái cây Trung Quốc sau “xì căng đan gây ngộ độc” khiến người tiêu dùng Việt Nam e dè đã được các tiểu thương nhanh chóng “phù phép” thành hàng Mỹ, Thái Lan, Australia, New Zealand. Chẳng thế mà trên thị trường hiện nay, phần lớn trái cây đều được người bán giới thiệu là hàng Mỹ, New Zealand, Thái Lan, Australia mặc dù theo thông tin từ chợ  đầu mối Tam Bình – Thủ Đức, lượng trái cây ngoại nhập có nguồn gốc từ các nước trên về chợ là rất ít, lượng trái cây ngoại nhập về chợ mỗi đêm trung bình khoảng 500 tấn, trong đó hàng Trung Quốc đã chiếm đến 90%.

Khi những loại trái cây Trung Quốc (chủ yếu là các mặt hàng cao cấp như táo, lê, nho, cam) được các chủ mối phân phối xuống chợ lẻ, cửa hàng trái cây thì được các tiểu thương biến thành hàng “xịn” nhập từ Mỹ, New Zealand… bằng cách dán nhãn mác, thay bao bì giả vào. Chính vì thế, giá cả các mặt hàng này cũng rất thất thường.

• Giá vô chừng

Cũng một loại cam vỏ đỏ, trái lớn ở các chợ hay cửa hàng trái cây, người bán giới thiệu là cam Mỹ, ở chợ Bến Thành được bán với giá 40.000 đồng/kg nhưng nếu mua cùng loại cam này ở chợ Cũ – cách đó không xa thì chỉ có 35.000 đồng/kg, còn ở chợ nhỏ như chợ Hãng Phân, quận 4 thì giá chỉ còn 28.000 đồng/kg. Tương tự, các loại táo, lê, nho trên thị trường hiện nay cũng được bán với sự nhập nhằng như thế. 

Các loại táo trên thị trường thường được dán mác lên trái cây mang hiệu Washington Apple (táo Mỹ)nhưng có phải là táo Mỹ thật hay không thì chỉ có trời mới biết. Một chủ tiệm trái cây quen biết tại chợ Xóm Chiếu khẳng định: hầu hết là táo Trung Quốc, người có kinh nghiệm và tinh mắt một chút là nhận ra liền. Táo Mỹ có đặc điểm là trái táo dài, thân chia thành múi, có nhiều chủng loại phân biệt theo màu như đỏ, xanh, tím …

Tuy nhiên, hiện nay, trên thị trường đã xuất hiện các loại táo giả Mỹ của Trung  Quốc nhìn rất giống táo Mỹ nên phải tinh mắt lắm mới nhận ra. Hơn nữa, người mua cứ tin vào nhãn mác dán trên sản phẩm nên cũng khó mua được hàng “xịn” thứ thiệt. Hầu hết các nhãn mác của các nhà cung cấp trái cây nổi tiếng trên thị trường hiện nay như: Washington Apple, Vy Vy, Tony … đều bị làm giả và dán tràn lan trên các loại trái cây nhập lậu.

Điều này không chỉ gây khó khăn cho các nhà cung cấp chân chính mà còn ảnh hưởng rất lớn đến quyền lợi người tiêu dùng. Tuy nhiên, cho đến nay, công tác quản lý chất lượng trái cây ngoại nhập vẫn chưa được tiến hành chặt chẽ. Tại các chợ đầu mối, việc kiểm tra chất lượng trái cây cả nội lẫn ngoại đều do Đội quản lý nông sản của thành phố thực hiện hàng tháng và nhiều lúc không theo định kỳ.

KIM LIÊN