Hôm qua, 3-2 (tức mùng 6 Tết Bính Tuất), lễ hội chùa Hương (trên địa phận huyện Mỹ Đức, tỉnh Hà Tây) có quy mô lớn nhất miền Bắc đã chính thức khai hội, mở ra một mùa lễ hội kéo dài suốt 3 tháng xuân...
- Cáp treo... “treo” du khách
Nét mới thấy ngay của lễ hội chùa Hương năm nay là công trình cáp treo hiện đại đã được đưa vào sử dụng, nhằm giảm cảnh ùn tắc nghiêm trọng suốt tuyến đường độc đạo dẫn từ chùa Thiên Trù lên động Hương Tích; đồng thời, rút ngắn hàng chục lần thời gian leo núi cho khách hành hương. Giá vé được bán 35.000 đồng/lượt lên; 25.000 đồng/lượt về.
Tuy nhiên, sáng qua - ngày chính thức khai hội, suốt dọc đoạn đường dẫn từ sân chùa Thiên Trù lên nhà ga cáp treo (khoảng 300m), cảnh ùn tắc nghiêm trọng đã xảy ra. Lý do là nhà ga của cáp treo đặt ngay cạnh tuyến đường độc đạo dẫn lên chùa Giải Oan và động Hương Tích, nơi tập trung đông khách bộ hành lên và xuống cáp treo, cùng khách đi đường bộ. Ngoài ra, cách phân luồng, phân khách không hợp lý, để khách tự do chen lấn, xô đẩy khi vào ca-bin cũng là nguyên nhân gây ùn tắc.
Do vậy, ngay trong ngày khai hội, hàng ngàn Phật tử, lữ khách đã không thể có dịp đi cáp treo vì “sốt” vé. Trước cửa nhà ga cáp treo, chỉ có 2 quầy bán vé chật hẹp, nhỏ bé như quầy vé ở rạp phim. Từ 7 giờ sáng, nhà ga đã dán giấy “dừng bán vé”. Đến khoảng 9 giờ, tình trạng căng thẳng giảm “nóng” nhờ lực lượng nhân viên an ninh trật tự được tăng cường.
Tuy nhiên, dòng người vẫn ùn ùn kéo đến trước cửa ga. Mạnh ai nấy chen lấn, xô đẩy. Đến 10 giờ sáng, một số người bán vé lậu đã xuất hiện với giá vé được bán cao hơn giá vé gốc theo quy định 5.000 - 10.000 đồng, nhưng cũng chỉ một loáng là bán sạch.
Bản thân Đại đức Thích Minh Hiền, trụ trì chùa Hương cũng lo ngại: “Có cáp treo, việc lễ Phật đã thuận tiện hơn. Nhưng đi cáp treo lại rơi vào cảnh “đi nhanh, về chậm”. Chiều lên cứ đổ lên, còn chiều xuống thì ùn tắc. Nhiều du khách đã phải bỏ vé đi bộ từ động Hương Tích xuống…”.
- Gần 2 vạn người trẩy hội...
Ngay từ tinh mơ, dọc tuyến “phố làng” Hương Sơn, hàng trăm chiếc loa đã réo vang những câu hát rất quen thuộc: “Hôm qua em đi chùa Hương. Hoa cỏ còn mờ hơi sương”. Suốt dọc tuyến đường kéo dài hơn 1km, hàng đoàn người và xe rầm rập vào ra liên tục. Rạng sáng, bến Đục đã tấp nập người hành lễ. Dọc suối Yến dẫn từ bến Đục vào bến Trò, hàng ngàn con đò thẳng tiến để du khách lên chùa Thiên Trù. Đò nào cũng “nhồi” 10 - 25 khách.
Năm nay, Ban quản lý di tích chùa Hương (thuộc huyện Mỹ Đức) đã chuẩn bị 6.500 con đò chở khách. Tuy vậy, nhiều người vẫn phải đứng xếp hàng chờ đò. Theo ông Nguyễn Văn Hậu, Trưởng ban Quản lý di tích, chỉ tính riêng trong ngày hôm qua (3-2), tổng số khách thống kê được qua lượng vé bán ra đã lên khoảng 10.000 – 11.000 khách.
Tuy nhiên, nếu tính cả số du khách “đi lậu” (không mua vé tham quan thắng cảnh), thì ước tính gần 20.000 người đã về trẩy hội chùa Hương trong ngày khai hội. Ban quản lý lễ hội đã chuẩn bị gần 1.000 vé mời miễn phí tham quan thắng cảnh và đi đò. Nhưng do “sốt” đò chở khách, nên nhiều chủ đò vòi vĩnh 100.000 - 200.000 đồng/khách mời.
Một điều đáng chú ý nữa: lễ khai hội chùa Hương năm nay được đánh giá là khá tẻ nhạt, chưa ngang tầm một sự kiện tín ngưỡng và văn hóa thuộc vào loại hàng đầu Việt Nam. Những người thường đi khai hội thì cho biết, nét khác năm nay là lễ khai hội được tổ chức ở ngay trên bãi đỗ xe ở bến Đục, thay vì ở sân chùa Thiên Trù như những năm trước.
Ngoài trình diễn vở chèo theo tích Quán Thế Âm, không còn tiết mục gì khác. Nhưng hàng ngàn khách hành hương không hề được biết để tham dự, ngoài các quan chức địa phương. Và nếu có biết, thì nhiều người dân chắc cũng khó chấp nhận một lễ khai hội thiếu không gian văn hóa đến vậy.
Tuy nhiên, theo ông Đào Văn Bình, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tây kiêm Trưởng ban chỉ đạo lễ hội chùa Hương năm 2006, điều đáng mừng của lễ khai hội năm nay là đã bảo đảm được tình hình an ninh trật tự theo đúng kế hoạch. Lượng du khách tìm về trẩy hội ngày càng đông hơn và vui hơn.
“Sự cố cáp treo” khi khánh thành hồi tháng 1-2006 đã không lặp lại (nay chỉ còn sự ùn tắc do quá đông khách). Bên cạnh đó, với sự nỗ lực của chính quyền địa phương, hiện tượng chèo kéo du khách, ăn mày, ăn xin cũng giảm hẳn, mang lại cảnh sắc thanh tịnh hơn cho miền đất Phật và cho khách về lễ Phật.
BẢO MINH - VĂN PHÚC
