ThS LÊ DUY CÂN - Kiều bào Đức, giảng viên Trường Đại học Việt - Đức: Bước tạo đà cho sự phát triển
 |
Những năm qua, TPHCM đã có sự chuyển mình mạnh mẽ trên các lĩnh vực kinh tế - xã hội, văn hóa, giáo dục, khoa học công nghệ, quan hệ quốc tế… Các nhà đầu tư nước ngoài, kiều bào các nước mỗi lần về Việt Nam, đến TPHCM lại bất ngờ khi nhìn thấy sự phát triển nhanh chóng của thành phố.
Nghị quyết 31 đã nêu rõ, TPHCM tiếp tục là động lực, đầu tàu, dẫn dắt trong vai trò của một trung tâm lớn về kinh tế, tài chính, thương mại, văn hóa, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, giáo dục - đào tạo của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và cả nước, là cửa ngõ quan trọng kết nối với khu vực và thế giới. Đồng thời cũng đã chỉ ra những tiềm năng, lợi thế chưa được khai thác hiệu quả.
Nghị quyết 31 mở đường cho TPHCM được hưởng các chính sách pháp luật vượt trội, phát huy tính năng động, sáng tạo; thí điểm chính sách mang tính đột phá để thành phố chủ động huy động nguồn lực tài chính đầu tư cho phát triển. Đây là cơ hội, thời cơ vàng để thành phố thu hút đầu tư từ xã hội. Bởi thực tế những năm qua, dù thành phố đã có những cơ chế, chính sách để thu hút đầu tư nhưng chưa thực sự mạnh mẽ, chưa tạo được ấn tượng đối với các nhà đầu tư. Nghị quyết 31 đã cho cơ chế, TPHCM mạnh dạn áp dụng các cơ chế mới sẽ mở ra cơ hội đầu tư cho các doanh nghiệp trong và ngoài nước, đặc biệt là nguồn lực từ doanh nhân, doanh nghiệp kiều bào.
Khuynh hướng phát triển trong những năm tới là công nghệ dịch vụ, bao gồm dịch vụ trao đổi hàng hóa, trao đổi nguyên vật liệu sản xuất…, giữa các vùng trong nước và trên phạm vi toàn cầu. Tất cả những dịch vụ được kể trên dựa vào phát triển khoa học công nghệ. Việc phát triển khoa học công nghệ là một trong những điều kiện tiên quyết để TPHCM trở thành trung tâm dịch vụ lớn của cả nước và khu vực. Người Việt Nam ở nước ngoài về làm việc tại thành phố sẽ có những đóng góp lớn trong lĩnh vực này. Họ sẽ mạnh dạn đầu tư ở thành phố khi họ thấy rằng, thành phố có chương trình phát triển đúng đắn, phù hợp.
Đến thời điểm hiện tại, TPHCM đã có những chính sách phù hợp để tạo cơ hội cho những người Việt Nam ở nước ngoài về sinh sống và làm việc, đóng góp cho sự phát triển của thành phố. Người Việt Nam ở nước ngoài có những liên kết với công ty, doanh nhân ở nước họ sinh sống. Những kiều bào, doanh nhân người Việt ở nước ngoài sẽ là đầu mối cho việc xuất khẩu hàng hóa sản xuất tại Việt Nam, giới thiệu thương hiệu của Việt Nam.
Thời gian tới, TPHCM nên có thêm những chính sách thông thoáng hơn cho nguồn nhân lực người Việt Nam về làm việc và sinh sống tại thành phố. Thành ngữ quen thuộc của người Việt Nam là “Đất lành chim đậu”, “An cư lập nghiệp”, khi được hưởng những chính sách này thì kiều bào hội nhập vào cộng đồng thành phố sẽ dễ dàng hơn, làm việc đóng góp cho thành phố nhiều hơn.
Bà ĐINH KIM NGUYỆT - Kiều bào Canada: Tạo dựng niềm tin, thu hút nguồn lực từ kiều bào
 |
Thời gian qua, TPHCM đang nỗ lực cải cách hành chính, giảm phiền toái cho người dân, doanh nghiệp, nhưng đến nay vẫn chưa đạt được kết quả như mong muốn. Nghị quyết 31 cho TPHCM thí điểm cơ chế thử nghiệm có kiểm soát đối với công nghệ trong lĩnh vực tài chính và chính sách ưu đãi thu hút các nhà đầu tư chiến lược vào Trung tâm Tài chính quốc tế.
Để đạt được các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra, thành phố cần quan tâm nâng cao trách nhiệm phục vụ nhân dân, doanh nghiệp của đội ngũ cán bộ, công chức. Đồng thời, cần có các cơ chế, chính sách hỗ trợ kiều bào trong việc thực hiện các thủ tục đầu tư. Hiện nay, cộng đồng kiều bào ở các nước đều có mối quan hệ chặt chẽ với nhau thông qua các hội, nhóm trên mạng xã hội và sẵn sàng lan tỏa thông tin về các chính sách thu hút đầu tư trong nước. Khi một đơn vị, doanh nghiệp đầu tư thành công thì sẽ lan tỏa thông tin trong cộng đồng rất nhanh và các doanh nghiệp khác sẽ nối bước.
Nghị quyết 31 đặt nhiệm vụ cho TPHCM xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp, đủ phẩm chất, năng lực, ngang tầm nhiệm vụ. Cộng đồng doanh nhân, doanh nghiệp kiều bào ở các nước luôn một lòng hướng về Tổ quốc, hướng về thành phố. Họ luôn mong muốn được đem nguồn lực về tài chính, nhân lực của mình trở về để đầu tư xây dựng thành phố giàu mạnh. Minh chứng là lượng kiều hối về TPHCM luôn tăng theo thời gian. Nếu cán bộ tạo được niềm tin cho doanh nghiệp, nếu có cơ chế chính sách đột phá, hỗ trợ kiều bào trong thực hiện thủ tục đầu tư thì dòng vốn sẽ đổ về ngày càng lớn.
Ông NGUYỄN NGỌC HÒA, Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty Đầu tư Tài chính TPHCM: Cần hoàn thiện 3 trụ cột cốt lõi để hình thành thị trường tài chính
 |
TPHCM đang dẫn đầu danh sách 10 trung tâm tài chính (TTTC) tiềm năng được xem xét để đưa vào danh sách xếp hạng chỉ số TTTC toàn cầu (GFCI) chính thức, với 148/150 hạng mục đã hoàn thành đánh giá.
Tuy nhiên, muốn thị trường tài chính hình thành thì cần hoàn thiện 3 trụ cột cốt lõi: thị trường tiền tệ và hệ thống ngân hàng, thị trường vốn, và thị trường hàng hóa phái sinh. Phân tích rõ hơn cho thấy, với trụ cột thị trường tiền tệ và hệ thống ngân hàng, hiện chỉ mới có hệ thống ngân hàng thương mại mà thiếu ngân hàng đầu tư. Với trụ cột thị trường vốn thì còn manh nha, sơ khai và mới hình thành ở dạng trái phiếu ở một số lĩnh vực nhất định, trong đó chủ yếu là ngành bất động sản. Cần hoàn thiện hệ thống pháp lý để thị trường này hoạt động đầy đủ cho tất cả ngành nghề. Cuối cùng là trụ cột về thị trường hàng hóa phái sinh. Trụ cột này hoàn toàn chưa có, thậm chí sàn giao dịch điện tử hàng hóa sơ cấp nhất cũng chưa hình thành. Trong khi đó, Việt Nam được xếp tốp 10 nước xuất khẩu lớn nhất trên thế giới, nhưng cách thức giao dịch thương mại vẫn mang tính chất thủ công truyền thống.
Có 5 vấn đề cần tập trung giải quyết để hoàn thiện 3 trụ cột trên. Tuy nhiên, phải nhấn mạnh rằng, 5 vấn đề trên rất cần sự tham gia một cách chủ động và đầy trách nhiệm từ cơ quan Trung ương bởi vượt thẩm quyền của TPHCM. Cụ thể:
Một là xây dựng hệ thống pháp luật và thể chế hoàn chỉnh, đồng bộ, bao quát được các lĩnh vực mà dòng chảy tài chính sẽ hướng đến. Trong đó, đặc biệt chú trọng chính sách thu hút nhà đầu tư tiên phong, có tính chất khai phá, dẫn dắt hình thành thị trường, tạo tiền đề hình thành chuỗi nhà đầu tư thứ cấp tham gia. Về vấn đề này, có thể lựa chọn hình thức là Chính phủ giao cho một cơ quan chức năng tập trung xây dựng hoàn thiện khung pháp lý phù hợp với mục tiêu hình thành TTTC. Hoặc có thể chọn giải pháp rút ngắn thời gian hơn bằng cách kế thừa và áp dụng mô hình TTTC đã có sẵn có trên thế giới.
Hai là cần cơ chế cho phép áp dụng khung pháp lý thí điểm thử nghiệm trên một số lĩnh vực. Từ đó làm cơ sở đánh giá mức độ tương thích giữa hệ thống pháp lý với hiệu quả thực hiện, tiến tới điều chỉnh cho phù hợp với xu hướng phát triển trong tương lai.
Ba là cần có sự vào cuộc của cơ quan Trung ương trong việc xây dựng hành lang pháp lý minh bạch, tạo nền tảng vững chắc, an toàn để thu hút cũng như hình thành những “con sếu đầu đàn” đủ sức tham gia vào cuộc chơi chung trên thị trường tài chính. Các tập đoàn này phải đảm bảo đủ năng lực để tích hợp kinh doanh đa ngành từ ngân hàng, bảo hiểm, chứng khoán… Đây được xem là những “con sếu đầu đàn”, là tiền đề cần thiết để TTTC hoạt động ổn định.
Bốn là cần xác định giá trị cốt lõi cho năng lực cạnh tranh của TTTC làm điểm nhấn thu hút các định chế tài chính trên thế giới tham gia. Điều này đòi hỏi chúng ta phải xác định chọn thị trường ngách là một lĩnh vực nào đó, hoặc chọn tổng thể các ngành trên thị trường toàn cầu. Đây là cơ sở để xây dựng chính sách ưu đãi thu hút đầu tư cho các định chế tài chính tương ứng.
Năm là chủ động xây dựng nguồn nhân lực có đủ trình độ lĩnh vực tài chính. Nguồn nhân lực này có thể thu hút từ nước ngoài hoặc đào tạo trong nước. Cùng với đó, cần có chính sách đầu tư đồng bộ nhằm tạo môi trường làm việc, sinh sống, giải trí thuận lợi cho các nhà đầu tư, chuyên gia tài chính cũng như gia đình họ.
