Trí tuệ Việt Nam chinh phục đỉnh cao Toán học

Lễ kỷ niệm 40 năm Việt Nam tham dự Olympic Toán học quốc tế - IMO (1974 - 2014) do Bộ GD-ĐT, Hội Toán học Việt Nam tổ chức đã diễn ra ngày 14-9 tại Hà Nội.
Trí tuệ Việt Nam chinh phục đỉnh cao Toán học

(SGGP).- Lễ kỷ niệm 40 năm Việt Nam tham dự Olympic Toán học quốc tế - IMO (1974 - 2014) do Bộ GD-ĐT, Hội Toán học Việt Nam tổ chức đã diễn ra ngày 14-9 tại Hà Nội.

Tham dự buổi lễ có: Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân; Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa giáo dục, thanh niên, thiếu niên, nhi đồng của Quốc hội Đào Trọng Thi; Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Vinh Hiển; GS Ngô Bảo Châu; gia đình cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng; gia đình cố GS Tạ Quang Bửu, cùng nhiều nhà toán học xuất sắc của Việt Nam.

Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân (phải) trao đổi với GS Ngô Bảo Châu (trái) và TS Hoàng Lê Minh. Ảnh: Lã Anh

Năm 1974, theo sáng kiến của một số nhà toán học, được sự ủng hộ và tạo điều kiện của các lãnh đạo Đảng, Nhà nước, trực tiếp là cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng và Bộ trưởng Bộ Đại học và Trung học chuyên nghiệp Tạ Quang Bửu, đoàn 5 học sinh phổ thông Việt Nam (gồm Hoàng Lê Minh, Vũ Đình Hòa, Tạ Hồng Quảng, Đặng Hoàng Trung, Nguyễn Quốc Thắng) được cử đi tham dự Olympic Toán quốc tế tổ chức tại CHDC Đức. Mặc dù trong điều kiện đất nước đang còn chiến tranh và cũng là lần đầu tiên Việt Nam tham dự một cuộc thi trí tuệ ở tầm quốc tế, song với kết quả 1 HCV, 1 HCB và 2 HCĐ, 1 bằng danh dự, các học sinh của Việt Nam đã làm bạn bè quốc tế bất ngờ và thán phục. Từ đó đến nay, năm nào Việt Nam cũng có đoàn học sinh đi thi quốc tế về toán. Sau đó, cùng với môn toán, các môn học khác cũng có đoàn tham dự thi quốc tế và đạt được những thành tích đáng tự hào.

Các thế hệ học sinh Việt Nam tham dự các IMO đã góp phần quảng bá trí tuệ Việt Nam với bạn bè thế giới. Tại buổi lễ, GS-TSKH Trần Văn Nhung, Tổng thư ký Hội đồng Chức danh Giáo sư Nhà nước, nhấn mạnh: “Thành tích xuất sắc tại IMO của Việt Nam trong 40 năm qua không phải ngẫu nhiên, cũng không phải do “luyện gà chọi”, nó có nguyên nhân từ trí tuệ Việt Nam, từ giáo dục đỉnh cao, từ truyền thống hơn nửa thế kỷ qua và sự chuẩn bị công phu, đào tạo, thi tuyển học sinh giỏi toán các cấp trong cả nước, theo đúng đường lối giáo dục của Đảng và Nhà nước”.

Cũng theo GS Trần Văn Nhung, một trong số những thành công quan trọng và có ý nghĩa của quá trình 40 năm Việt Nam tham dự IMO là đã tạo tiền đề cho sự ra đời của Chương trình trọng điểm quốc gia phát triển Toán học giai đoạn 2010 - 2020 và Viện Nghiên cứu cấp cao về Toán. 

Ghi nhận và đánh giá cao những kết quả tham dự IMO trong suốt 40 năm qua, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Vinh Hiển khẳng định: “Những thành tích các thí sinh Việt Nam đạt được tại các Olympic quốc tế về toán học, tin học, vật lý, hóa học, sinh học, cùng với những thành công sau này trong các lĩnh vực khoa học cơ bản của nhiều thí sinh Việt Nam tham dự IMO như GS Ngô Bảo Châu, Đàm Thanh Sơn, Ngô Đắc Tuấn… đã nói lên rằng, trí tuệ Việt Nam hoàn toàn có khả năng chinh phục các đỉnh cao khoa học nếu được quan tâm, đầu tư thích đáng”. Trong Chiến lược đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT của đất nước trong giai đoạn tới, Bộ GD-ĐT sẽ tham mưu cho Đảng, Nhà nước nhiều chính sách quan trọng để nâng cao hơn nữa chất lượng đào tạo nguồn nhân lực, phát huy hơn nữa tiềm năng, trí tuệ Việt Nam trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam.

Phát biểu tại buổi lễ, đồng chí Nguyễn Thiện Nhân chúc mừng những thành tựu toán học Việt Nam đã đạt được thời gian qua, đồng thời khẳng định vai trò, đóng góp của hệ thống trường, lớp chuyên trong phát hiện, rèn luyện nhân tài trong thời gian qua và những triển vọng với Chương trình trọng điểm quốc gia phát triển Toán học giai đoạn 2010 - 2020 mà hạt nhân là Viện Nghiên cứu cấp cao về Toán. “Những học sinh đoạt giải đều có đóng góp cho sự phát triển của Việt Nam, có người trở thành nhà khoa học xuất sắc được thế giới công nhận. Học sinh Việt Nam đã giành được giải thưởng cao ngay từ những năm chiến tranh phải đội mũ rơm đi học. Như vậy, thành tích nằm ở ý chí, không phụ thuộc vào vật chất” - đồng chí Nguyễn Thiện Nhân nhấn mạnh.

40 năm qua, sau 38 lần dự thi IMO với 228 lượt thí sinh Việt Nam đạt thành tích là 213 huy chương, trong đó có 52 HCV, 94 HCB và 67 HCĐ, 3 bằng danh dự và 1 giải đặc biệt về lời giải đẹp. Trong đó, có 6 thí sinh Việt Nam từng 2 lần giành HCV liên tiếp, đó là Ngô Bảo Châu (năm 1988, 1989), Đào Hải Long (1994, 1995), Ngô Đắc Tuấn (1995, 1996), Vũ Ngọc Minh (2001, 2002), Lê Hùng Việt Bảo (2003, 2004) và Phạm Tuấn Huy (2013 và 2014). Ngoài ra, có 9 thí sinh Việt Nam từng giành điểm tuyệt đối tại IMO: Lê Bá Khánh Trình, Lê Tự Quốc Thắng, Đàm Thanh Sơn, Ngô Bảo Châu, Đinh Tiến Cường, Ngô Đắc Tuấn, Đỗ Quốc Anh, Lê Hùng Việt Bảo và Nguyễn Trọng Cảnh.

PHAN THẢO

Tin cùng chuyên mục